Y darnau gorau o raglenni BBC Radio Cymru gyda chyflwyniadau clir a syml fydd o gymorth i chi wella'ch iaith. BBC Radio Cymru highlights for Welsh learners.
CYMRY NEWYDD Y CYFNOD CLO - MOHINI GUPTA Bardd o Delhi Newydd, Mohini Gupta, ddysgodd Cymraeg ar ôl iddi dreulio tri mis yn Aberystwyth yn 2017. Mae hi wedi cyfieithu cân boblogaidd yr Anhrefn a Candelas, Rhedeg i Baris, i Hindi ac mae’n gobeithio cryfhau’r cysylltiad rhwng y ddwy iaith yn y dyfodol. Dyma hi’n esbonio pam dechreuodd hi ddysgu Cymraeg Bardd Poet Cymrawd Fellow Cwympo mewn cariad To fall in love Mwyaf rhyfeddol Most amazing Y gynghanedd Welsh metrical alliteration Yn gysylltiedig â barddoriaeth Connected to poetry Led-led y wlad Throughout the country Gweithdy Workshop Sylweddoli To realise Cenhadon Missionaries GWNEUD BYWYD YN HAWS – ROB LISLE A DAVID THOMAS Mohini Gupta oedd honna’n sôn am y cysylltiad rhwng y Gymraeg a Hindi. Cafodd Hanna Hopwood gwmni rhai o gystadleuwyr 'Dysgwr y Flwyddyn 2021', i rannu cynghorion am sut i wneud bywyd yn haws wrth ddysgu Cymraeg. Mae Rob Lisle wedi bod yn helpu dysgwyr eraill i ddechrau sgwrsio yn Gymraeg mewn ffordd ymarferol a dyma e’n esbonio wrth Hanna sut mae e’n mynd o’i chwmpas hi... Mynd o’i chwmpas hi To go about it Dipyn o gamp Quite an achievment Cymryd yn ganiataol To take for granted Canolbwyntio Concentrating Ystyried Considering Gwybodaeth gyffredinol General information Mo’yn Eisiau BORE COTHI -MELANGELL DOLMA A RHIANNON OLIVER Mae’n wych gweld rhai fel Rob, sydd wedi dysgu Cymraeg, yn rhoi help llaw i’r rhai sydd eisiau ei defnyddio. Un gafodd gyfle i ddefnyddio’r Gymraeg yn fuan ar ôl ei dysgu ydy’r actores Rhiannon Oliver a lwyddodd i gael rhan yn ‘Enfys’ drama ddigidol Theatr Genendlaethol Cymru. Clywon ni’r hanes mewn sgwrs gafodd hi gyda Shan Cothi… Dwys Intensive Cyngor Celfyddydau Cymru Welsh Arts Council Llawrydd Freelance GERAINT LLOYD – JAMES HORNE Wel dyna brofiad gwych i Rhiannon on’d ife? Roedd Geraint Lloyd yn holi ‘dysgwr y dydd’ ar ei raglen wythnos diwetha ar nos Fawrth. Myfyriwr sy’n astudio ym Mhrifysgol Bangor o’r enw James Horne oedd yn cadw cwmni iddo fe. Cwrs TAR PGCE course Parhau To continue Hedfan Flying Cwrs Calan New Year’s course GERAINT LLOYD – ELISABETH HALIJAS Ac arhoswn gyda Geraint Lloyd nawr i glywed rhan o sgwrs gaeth e gydag Elisabeth Halijas dietegydd sydd yn byw a gweithio yng Nghaerdydd, ond sy’n dod o Estonia yn wreiddiol. Fel James Horne, mae hi wedi dysgu Cymraeg yn gyflym iawn – dim ond tair blynedd mae hi wedi bod wrthi. Gofynnodd Geraint iddi hi a oedd y Gymraeg yn help iddi yn y gwaith. Defnyddiol Useful Ymgynghoriad Consultation Gwirfoddoli To volunteer BETI GEORGE – GRANT PEISLEY Wel dyna fywyd prysur sy gyda Elisabeth on’d ife? Ac mae’n wych ei bod hi, sy’n dod o Estonia yn medru cynnig gwasanaeth Gymraeg i’w chleientau. Grant Peisley oedd gwestai Beti George wythnos diwetha. Mae Grant yn dod o Picnic Point ger Sydney Awstralia yn wreiddiol ac roedd e’n hapus iawn pan ofynnodd Beti iddo fe am ei deulu…. Hynafiaid Ancestors Ymhlith y carcharorion Amongst the prisoners Go iawn Really Cyswllt Connection Ieuengaf Fenga/ifanca Cyfnitherod Female Cousins Wel dyna ni, mae wythnos Dathlu Dysgu Cymraeg ar Radio Cymru wedi mynd â ni i India, Lloegr, Estonia ac Awstralia. Ond ble bynnag dych chi’n byw, o ble bynnag dych chi’n dod, dyn ni yn Radio Cymru a, dw i’n siŵr, pobl Cymru gyfan yn falch iawn ohonoch chi, ac yn falch o’ch cyfraniad at y bywyd Cymraeg. Daliwch ati!
Fri, 22 Oct 2021 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
S'mae... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma …” SIWRNA SIONED Siwrna Sioned, sef rhaglen arbennig am ferch arbennig o Lanrug ger Caernarfon. Cafodd Sioned Roberts ddiagnosis o’r clefyd Motor Neurone yn 2006. Mae hi am ddefnyddio pob cyfle i rannu ei phrofiadau er mwyn helpu rhai eraill sydd â’r un clefyd. Dyma hi’n sgwrsio gydag Aled Hughes… Clefyd Disease Ymlaen llaw Before hand Iesgob! Goodness! Sylweddoli To realise Cryfder Strength Magwraeth Upbringing Ymchwil Research Triniaeth iachâd A cure Ymwybyddiaeth Awareness Cyfryngau cymdeithasol Social media SIOE SADWRN SHELLEY A RHYDIAN Ie, fel d’wedodd Aled, roedd Sioned yn gryf, yn ddewr ac yn onest yn fan’na wrth drafod ei phrofiadau hi o’r clefyd Motor Neurone. Rhodri Owen oedd gwestai Shelley a Rhydian ar y Sioe Sadwrn a buodd e’n sôn am yr adeg pan aeth i gyfweld Matthew Rhys am y ffilm A Beautiful Day in the Neighbourhood. Ond doedd cael cyfweld Mattthew ddim yn ddigon i Rhodri, roedd e am gael gair gyda seren arall y ffilm, sef yr actor enwog Tom Hanks. Lwyddodd e i wneud hynny tybed? Dyma fe’n dweud yr hanes… Dewr Brave Cyfweld To interview Rhes A row Anhygoel Incredible Yn llythrennol Literally Tueddiad ofnadwy An awful terndency GERAINT LLOYD Stori anhygoel gan Rhodri Owen am sut lwyddodd e i gael cyfweliad gyda Tom Hanks. Cafodd Geraint Lloyd sgwrs gyda’r gyrrwr ralio Elfyn Evans ar ôl iddo fe ennill Rali'r Ffindir - y Cymro cyntaf i wneud hynny. Enillodd y gyrrwr o Ddinas Mawddwy, ger Dolgellau naw o 19 cymal y rali heriol yma, ac ennill pum pwynt bonws drwy ennill y cymal olaf. Ffindir Finland Cymal Stage (of race) Heriol Challenging Yn fwy diweddar More recently O’r cychwyn cynta From the very start Ychydig o fantais A slight advantage Yn dywyllach darker Gwastad Level Tymheredd Temperature Cyn ised â As low as BETI A’I PHOBL Ac mae hi’n dal yn bosib i Elfyn ennill Pencampwriaeth Rali'r Byd, felly pob lwc iddo fe. Buodd Beti George yn sgwrsio gyda'r fenyw fusnes Sioned Llywelyn Williams, ac yn y clip nesa mae Sioned yn sôn am ei chyfnod yn byw yng Nghaerdydd pan oedd hi’n ifancach, ac yn esbonio pam ei bod wedi dod yn ôl i fyw i Lanuwchlyn yn Ngwynedd, sef yr ardal ble cafodd hi ei magu… Pencampwriaeth Championship Ifancach Fengach Wastad Always Bwrlwm Buzz Am gyfnod For a period Cydnabyddiaeth Acknowledgment Eithriadau Exceptions Broydd Region Yn fwy cyffredin More prevalent Faswn i’n tybio I’d imagine DEWI LLWYD Sioned Llywelyn Williams oedd honna’n falch iawn o fod yn ôl yn Llanuwchllyn. Roedd stori dda gan westai pen-blwydd Dewi Llwyd sef Nia Roberts. Stori oedd hon am yr adeg Nia wedi mynd am glyweliad i chwarae rhan merch Owain Glyndŵr mewn ffilm ar gyfer S4C. Y cyfarwyddwr James Hill oedd yn gwneud y penderfyniad ac roedd Nia yn reit hyderus gan mai ei thad hi, J O Roberts, oedd wedi cael ei ddewis i chwarae rhan Owain. Pwy well felly na Nia i chwarae rhan ei ferch? Ond nid felly aeth hi, fel cawn ni glywed yn y clip yma… Clyweliad Audition Cyfarwyddwr Director Hogiau Bechgyn Diarth (dieithr) Strange Cynhyrchu To produce Trafodaeth A discussion
Fri, 15 Oct 2021 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Shwmai... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Wynne Evans dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma, wythnos sy’n rhoi sylw i ddysgu Cymraeg dyn ni’n mynd at raglen … BORE COTHI Mae Kayley Sydenham yn dod o Gasnewydd ac mae hi ar ei blwyddyn gynta ym Mhrifysgol Bangor yn astudio’r Gymraeg. Doedd ei rhieni hi ddim yn siarad Cymraeg o gwbl ond penderfynon nhw ei hanfon hi i ysgol Gymraeg. Hi enillodd Goron Eisteddfod yr Urdd eleni, ac yn mis Medi, hi oedd Bardd y Mis Radio Cymru. Dyma hi’n sgwrsio gyda Shan Cothi am ei chefndir, ac i ddechrau holodd Shan am ei llwyddiant hi yn yr Eisteddfod… Cefndir Background Llwyddiant Success Rhannu fy ngherddi Sharing my poems Cysur Comfort Di-Gymraeg Non Welsh speaking Gwerthfawrogol Appreciative Wythnos y glas Freshers Week Cymdeithasu To socialise GERAINT LLOYD A phob lwc i Kayley, on’d ife, ym Mhrifysgol Bangor. Aeth Geraint Lloyd draw i Ynys Enlli ym Mhen Llŷn am y tro cynta yn ei fywyd wythnos diwetha, a chafodd gyfle i gyfarfod rhai o gymeriadau’r ynys. Lle hyfryd ond unig iawn ydy Enlli heddiw, ond sut oedd hi yno yn y gorffennol tybed? Dyma’r ffermwr Gareth Roberts yn rhoi ychydig o hanes y lle i ni… Blaengar iawn Very progressive Ar un cyfnod At one time Ŷd Corn Rhwyfau Oars Cynnyrch Produce Yr oes honno At that time Diweddara Most recent DEI TOMOS Wel pwy fydde’n meddwl mai merched Enlli oedd yn arwain byd ffasiwn Pen Llŷn? Mae ardaloedd llechi Gwynedd wedi dod i sylw’r byd eleni ar ôl ennill statws Safle Treftadaeth Byd Unesco. Ond oeddech chi’n gwybod bod llawer iawn mwy i’r diwydiant llechi na chynhyrchu llechi to yn unig? Mae Pred Hughes wedi cyhoeddi llyfr am y diwydiant ac yn y clip yma o sgwrs gafodd e gyda Dei Tomos, mae e’n sôn am y broses o enamlo , hynny yw rhoi enamel ar lechen... Llechi Slates Treftadaeth Heritage Diwydiant Industry Galwad enfawr A huge demand Moethus Luxurious Mwyafrif Majority Rhiniogau Thresholds Godidog Splendid ‘Sech chi’n taeru You’d swear Plisgyn ŵy Egg shell STIWDIO Pred Hughes oedd hwnna’n esbonio’r broses o enamlo llechi wrth Dei Tomos. Nos Lun ar Stiwdio cafodd Nia Roberts sgwrs gyda Arfon Haines Davies am y llyfr mae e wedi ei olygu , sef “Hunanbortread David Griffiths”. Mae David Griffiths yn dod yn wreiddiol o Bwllheli ac mae e’n un o artistiaid portreadau mwyaf blaenllaw Prydain. Mae e wedi creu portreadau o lawer o enwogion dros y blynyddoedd, fel buodd Arfon yn egluro... Blaenllaw Prominent Brenhinol Royal Straeon difyr Interesting stories Braslunio Sketching Archdderwydd Archdruid Cynnwys To include Diymhongar Unassuming Prif Weithredwyr Chief Executives Loncian Jogging BORE COTHI Dipyn bach o hanes yr artist David Griffiths yn fan’na gan Arfon Haines Davies. Nesa cawn ni glywed rhan o sgwrs rhwng y gantores canu gwlad o Geredigion, Doreen Lewis a Shan Cothi, ble mae Doreen yn sôn am ei mordaith delfrydol! Canu gwlad Country (singing) Mordaith delfrydol Ideal cruise Traethau aur Golden beaches Coed palmwydd Palm trees Naws ffwrdd â hi Relaxed atmosphere Ydy glei Ydy siŵr Ffaelu Methu Braint Privilege Atgoffa To remind SHELLEY A RHYDIAN Doreen Lewis oedd honna’n breuddwydio am fynd yn ôl i’r Caribî. Hyfryd! Bob wythnos ar y Sioe Sadwrn, mae Shelley a Rhydian yn gofyn i un o enwogion Cymru gyflwyno ei anifail anwes i ni fel rhan o ‘Cynghrair y Cŵn’, a dyma Eleri Sion yn ein cyflwyno ni i’w chi bach hi, Ralffi. Cynghrair y Cŵn Dog’s league Anrhydedd Honour Uchelael Highbrow Ymateb To respond Barus Greedy Fy nghôl i My lap Gwiwerod Squirrels Ei dîn e His backside Talent cudd Hidden talent Toddi nghalon i Melts my heart Wel mae Ralffi’n swnio’n gi bach bendigedig! A dyna ni’r podlediad am wythnos arall. Ond cyn cloi, cofiwch am holl raglenni arbennig yr wythnos nesaf. Mae cwis “Cystadleu-IAITH” bob dydd am hanner awr wedi deuddeg. Cyfres “Cymry newydd y cyfnod clo” am hanner awr wedi chwech, a bydd bwletin newyddion arbennig bob nos am 8. Ewch i BBC Sounds am fwy o wybodaeth. Diolch yn fawr am eich cwmni, a daliwch ati i wrando a siarad Cymraeg. Dw i’n lwcus mod i’n medru darlledu ar Radio Wales ac yma ar Radio Cymru. Tan y tro nesaf!
Fri, 08 Oct 2021 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
S'mae... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma … COFIO Plentyndod oedd thema Cofio yr wythnos diwetha a chlywon ni am blentyndod Isora Hughes, plentyndod gwahanol iawn gan ei bod wedi cael ei magu gan ei nani. Roedd mam Isora, Leila Megane, yn gantores enwog ac yn teithio’r byd yn perfformio, ond roedd ganddi ffordd arbennig iawn o adael Isora wybod ei bod yn meddwl amdani hi. T Glynne Davies oedd yn ei holi... Gwâdd To invite Yn ddigalon Trist Anadlu To breathe Peswch A cough Wyddoch chi You know BORE COTHI Cantores arall sy’n gorfod teithio’r byd yw Rhian Lois a buodd hi’n sgwrsio am synhwyrau gyda Shan Cothi. Dyma hi’n trafod beth yw ei hoff arogl yn y byd, sef arogl Elsi. Ond pwy neu beth yw Elsi? Synhwyrau Senses Arogl A smell Bant I ffwrdd Llanw fy nghalon i Fills my heart Croten Merch fach Mam-gu Nain GWNEUD BYWYD YN HAWS Y gantores Rhian Lois oedd honna yn sôn am ei merch fach Elsi. Mae tymor yr Hydref yn dod a sialensau iechyd gydag e, a’r system imiwnedd oedd yn cael sylw Hanna Hopwood yr wythnos hon ar Gwneud Bywyd yn Haws. Buodd Hanna’n siarad gyda Ellie Armstrong o’r cwmni Chuckling Goat i gael gwybod mwy am sut mae’r diod Kefir yn gallu helpu gyda imiwnedd. Ymateb Response Hynod o lwyddiannus Extremely successful Llaeth gafr Goat’s milk Llys-fam Stepmother Tawlu Taflu Cyflyrau croen Skin conditions Eitha tost Quite ill ALED HUGHES Kefir yn amlwg wedi gwneud bywyd yn haws i deulu Ellie Armstrong. Mae Morwenna Tang, yn dod o Shanghai yn China yn wreiddiol. Enw Cymraeg YuQi ydy Morwenna, a daeth hi i Gymru ddwy flynedd yn ôl gyda’i gŵr, Scott Griffiths, sy’n dod yn wreiddiol o Gaerdydd. Mae hi wedi bod yn dysgu Cymraeg trwy Duolingo ac ers dechrau’r cyfnod clo, ar gwrs gyda Dysgu Cymraeg Gwent. Beth wnaeth iddi hi benderfynu dysgu Cymraeg tybed? Adnoddau Resources Bodolaeth Existence IFAN EVANS Cymraeg gwych gan Morwenna yn fan’na ar ôl dim ond dwy flynedd yn dysgu’r iaith. Wythnos yma, cafodd Ifan Evans sgwrs gyda Marc Skone, oedd yn arfer perfformio gyda’r ‘boy band ‘ Cymraeg Mega. Mae e yn ôl yn perfformio nawr yn rhan o’r grŵp newydd Halo Cariad, a gofynodd Ifan iddo fe beth oedd e wedi bod yn ei wneud ers iddo fe adael Mega? Hyn a llall This and that Dim mor ffôl a hynny Not that bad Profiadau Experiences Cyfoethogi To enrich Gwerth chweil Worthwhile Cynhyrchydd Producer Stŵr A row BETI A’I PHOBL Marc Skone oedd hwnna’n sôn am ei fand newydd Halo Cariad. Mae’r ffilm Dream Horse wedi bod yn llwyddiannus iawn. Mae’r ffilm yn seiliedig ar stori wir am griw o bobl o gymoedd de Cymru wnaeth fuddsoddi mewn ceffyl o’r enw Dream Alliance aeth ymlaen i rasio yn Grand National Cymru. Dyma i chi flas ar sgwrs gafodd Beti George gyda chyfarwyddwr y ffilm Euros Lyn... Buddsoddi To invest Cyfarwyddwr Director Adolygu To review Crynhoi To summarise Cynulleidfa Audience Adloniant Entertainment Cynhesrwydd Warmth Llafar Vocal Rhyngwladol International
Fri, 01 Oct 2021 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
S'mae... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma … RECORDIAU RHYS MWYN …blas ar sgwrs gafodd Rhys Mwyn gyda’r Eidales Francesca Sciarrillo, enillydd fedal y dysgwyr Eisteddfod yr Urdd 2019. Francesca oedd yn lawnsio Siart Amgen 2021 a buodd hi’n sôn am ba mor bwysig oedd artistiaid fel Datblygu, Gruff Rhys a Gwenno iddi hi wrth ddysgu Cymraeg. Amgen Alternative Telynau Harps Llinach Linage Dylanwadu To influence Bodoli To exist Cantores Female singer Annwyl Adorable ALED HUGHES Wel doedd dim eisiau i Francesca boeni dim am ei Chymraeg cyn sgwrsio efo Gwenno nac oedd – mae ei Chymraeg hi’n wych! Dych chi’n hoff o gyfresi trosedd? Mae sawl un ar y teledu y dyddiau hyn on’d oes? Mae cyfres newydd o Silent Witness ar BBC One ar hyn o bryd, ac mae Pembrokeshire Murders wedi cael enwebiad Bafta Cymru. Ond tybed pa mor realistig ydy’r rhaglenni hyn? Dyma farn Nia Bowen, sy’n batholegydd yn Nhreforys, Abertawe. Cyfresi trosedd Crime series Enwebiad Nomination Ymchwil Research Dwfn Deep Cynhyrchwyr Producers Mwy o alw Greater demand Cael eu parchu Being respected Hela rhyw lofrudd Hunting some murderer Disgwyliadau Expectations Golygfeydd Scenes COFIO GRAV Nia Bowen, y patholegydd o Dreforys, oedd honna’n sgwrsio gydag Aled Hughes. Ar y 12fed o Fedi eleni basai Ray Gravell wedi dathlu ei benblwydd yn 70 oed. Roedd Grav yn chwaraewr rygbi, yn gyflwynydd, yn actor a phawb yn hoff iawn ohono. P’nawn Sul roedd rhaglen arbennig gan John Hardy yn Cofio Grav. Dyma glip bach o Grav yn sgwrsio gyda Beti George yng nghlwb rygbi Mynydd-y-Garreg ger Cydweli yn 2004. Crybwyll To mention Cyfrifoldebau Responsibilities Wap ar ôl Yn fuan ar ôl Uchafbwynt Highlight Heb os Without doubt Sodlau Heels Wedi dweud ar goedd Have proclaimed Genedigaeth Birth Bydwraig Midwife Rhegi mewn gorfoledd Swearing in joy BORE COTHI Dyna gymeriad oedd Grav on’d ife? ac roedd hi’n dipyn o sialens i‘r actor Gareth John Bale chwarae rhan y dyn mawr mewn ffilm cafodd ei gweld ar S4C yn ddiweddar. Dyma fe’n sgwrsio gyda Shan Cothi am yr her a’r pwysau o actio cymeriad oedd mor enwog a phoblogaidd â Grav... Her A challenge Pwysau Pressure Mae’r ymateb mor belled The response so far Rhyddhad Relief Droeon Several times Anrhydedd An honour Dyletswydd A duty Dychwelyd To return Dwlu ar To dote on Cynulleidfa An audience Cyfarwyddwr Director BORE COTHI Ac arhoswn ni gyda Bore Cothi nawr i glywed rhan o sgwrs cafodd Shan gyda Dylan Jones i drafod sut a pham buodd e a’i frindiau yn gwneud Her Tri 3 Chopa Cymru yn ddiweddar. Cerddon nhw Gadair Idris, Pen y Fan ac wrth gwrs, Yr Wyddfa... Asgwrn Bone Her Tri Chopa The Three Peaks Challenge Elusen Charity Cadw’n heini Keeping fit Cyflwr Condition Arbenigwyr Experts Cyflawni To fulfil DROS GINIO Basai’n dipyn o her dringo’r tri chopa unrhyw adeg, ond roedd ei wneud tra’n dioddef o gyflwr ar y traed yn anodd iawn baswn i’n meddwl. Y seicolegydd chwaraeon, Seren Lois oedd yn ymuno â Vaughan Roderick ddydd Mercher i drafod sut mae llwyddo mewn chwaraeon ac i sônam yr her a’r pwysau sydd ar athletwyr ifanc, fel enillydd yr US Open, Emma Raducanu. Trafod To discuss Hyfforddwyr Coaches Pencampwraig Female champion Mewnol Inner Balchder Pride Boed hynny Whether it be Goresgyn To overcome Ymdopi To cope Cysurus Comforting Disglair Brilliant
Fri, 24 Sep 2021 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
S'mae... Dach chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma … BORE COTHI Mae Gruffudd Eifion Owen yn Brifardd, hynny yw rhywun sy wedi ennill un ai’r gadair neu’r goron yn yr Eistedfod Genedlaethol, ond ddim am farddoniaeth oedd e’n sgwrsio gyda Shan Cothi, ond yn hytrach am synhwyrau. Tybed beth yw hoff flas a lliw y bardd o Ben Llŷn? Barddoniaeth Poetry Ond yn hytrach But rather Synhwyrau Senses Oes tad Goodness, yes Chwalu To demolish Balm i’r enaid Balm to the soul Ysgubol Sweeping Cynnil Subtle ALED HUGHES Y Prifardd Gruffudd Eifion Owen oedd hwnna’n sôn am ei hoff liwiau a’i hoff flasau ar Bore Cothi, ac yn sôn am liwiau anhygoel yr aderyn Coch y Berllan. Wel Coch yr Old Trafford gafodd sylw ym myd chwaraeon dros y penwythnos gyda Ronaldo’n dod yn ôl i Manchester United, ac yn sgorio dwy gôl yn ei gêm gynta. Mae Ronaldo wedi cael dylanwad enfawr ar beldroedwyr eraill, gan gynnwys Katie Midwinter o dim pêl-droed Merched Bethel. Dylanwad enfawr A huge influence Arwr Hero Oni bai am Were it not for Ysbrydoli To inspire Wedi mopio efo Wedi dwlu ar Yn y gwaed In the blood Efelychu To emulate Prif gynghreiriau Main leagues Syfrdanol Stunning Ystadegau Statistics DROS GINIO Ac i aros yn myd chwaraeon, mae Heledd Anna yn rhan o dîm chwaraeon y BBC a Heledd a’i thad Dafydd Roberts oedd gwestai Dau Cyn Dau ar Dros Ginio wythnos diwetha. Mae Dafydd wedi bod yn perfformio gyda’r grŵp Ar Log ers y saithdegau ac mae’r teulu i gyd gyda diddordeb mewn ceddoriaeth fel clywodd Iolo ap Dafydd. Ond pa mor gerddorol ydy Heledd tybed? Edmygu To admire Rhinweddau Virtues Parodrwydd i fentro Willingness to venture Meddylgar Thoughtful Brwdfrydedd Enthusiasm Difaru To regret RHYS MWYN Dafydd Roberts yn fan’na wedi perfformio gydag Ar Log ers y saithdegau, ond ers yr wythdegau mae Neil Rosser yn perfformio ac mae e dal wrthi, y tro ‘ma gyda band rocabili o’r enw Pwdin Reis. Prif gantores y band ydy Betsan Haf Evans a dyma hi a Neil yn sôn wrth Rhys Mwyn am beth sy wedi dylanwadu ar eu cerddoriaeth... Dylanwadu To influence Menywod Merched Hygrydedd Integrity Shwd gymaint Cymaint â hynny GERAINT LLOYD Mae llais arbennig iawn gan Betsan, ond oeddech chi’n gwybod bod yna gôr ar gael i bobl sy ddim yn medru canu’n dda o gwbl? Wel mae Cor Di-Dôn yng Nghaerdydd yn chwilio am aelodau newydd fel clywon ni gan Rhian Thomas fuodd yn sgwrsio gyda Geraint Lloyd…. Di-dôn Tuneless Awgrymu To suggest Sefydlwyd Was established Yn gymdeithasol Socially Lletchwith Awkward Cryn dipyn Quite a lot Arweinydd Conductor BORE COTHI Côr Di-dôn Caerdydd yn chwilio am aelodau ac arweinydd newydd, pob lwc iddyn nhw on’d ife? Mae can mlynedd wedi mynd heibio ers i Harry Secombe gael ei eni. Roedd y comedïwr, actor, canwr a chyflwynydd teledu’n dod o Abertawe yn wreiddiol a dyma i chi flas ar sgwrs cafodd y cerddor a chyflwynydd Alwyn Humphreys am Harry Secombe gyda Shan Cothi... Y fyddin The army Rhyfel War Adloniant Entertainment Milwyr Soldiers Diddanwr Entertainment Cyfresi Series Yn dwlu arno fe Yn ei hoffi’n fawr Eidalaidd Italian Cyfansoddi To compose Denu To attract
Fri, 17 Sep 2021 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
S'mae... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, a’r wythnos hon dyn ni’n edrych yn ôl ar bythefnos o raglenni Radio Cymru a dechreuwn ni gyda …” SHAN COTHI ....sgwrs rhwng Shan Cothi a Bardd y Mis, mis Awst sef Yr Athro Derec Llwyd Morgan. Gofynnodd Shan iddo fe ddisgrifio ei haf perffaith a dyma i chi Derec yn sôn am hafau ei blentyndod... Yr Athro - Professsor Llwyth o atgofion - Loads of memories Lle maged i - Where I was brought up Amhrofiadol - Inexperienced Ymdrochi - Bathing Crits - Bechgyn Dwlu ar - Hoff iawn o Yn ei blyg - Crouching Crwmp ar ei gefn - Hunchback Broydd - Areas Trigo - Byw SHAN COTHI (Hann Hopwood) Yr Athro Derec llwyd Morgan oedd hwnna’n sôn am hafau ei blentyndod. Arhoswn ni gyda Bore Cothi nawr ond y tro hwn Hannah Hopwood oedd yn eistedd yn sedd Shan Cothi a chafodd hi sgwrs am adweitheg, neu reflexology, gyda’r Adweithegydd Elin Prydderch. Mae adweitheg wrth gwrs yn hen, hen driniaeth, ond faint ohonoch chi oedd y gwybod bod y driniaeth hon yn cael ei ddefnyddio i lacio wynebau. Dyma Elin yn esbonio... Adweitheg - Reflexology Triniaeth - Treatment Llacio - To relax Hynafol - Ancient Goblygiadau - Implications Pryder - Anxiety Cymalau - Joints Seibiant - A rest Maethlon - Nutritious Cyfrifoldeb - Responsibility Mwy debygol o - More likely to DROS FRECWAST Os oes rhywun yn haeddu cael trinaeth fel adweitheg, er mwyn ymlacio ar ôl deunaw mis y Covid, wel gweithwyr iechyd yw’r rheini yn siwr. Ond canu sydd yn helpu criw o weithwyr iechyd Llanelli ymdopi a’r sefyllfa ofnadwy maen nhw wedi ei wynebu. Dros y cyfnod clo buon nhw’n dod at ei gilydd ar Zoom i ganu, ond yr wythnos diwetha daethon nhw i gyd at ei gilydd wyneb yn wyneb am y tro cyntaf. Roedd hi’n brofiad emosiynol iawn fel clywodd Garry Owen... Cantorion - Singers Profiad - Expereince Gweithiwr cymdeithasol - Social worker Caredig - Kind Croten - Merch fach Cyfeillgar - Friendly Rhyddhad - Release Ers ei sefydlu - Since it was founded Cŵn tywys - Guide dogs Cyfaddef - To admit SIOE FRECWAST A canu o fathau gwahanol sydd yn y tri clip nesa yn ogystal. Mae Rhys Edwards yn enwog fel canwr a gitarydd y band Fleur de Lys o Ynys Môn. Ond mae Rhys yn athro mewn ysgol gynradd ar yr ynys hefyd. Beth mae’r plant yn feddwl o’i ganeuon tybed? Yn dueddol i - Tend to Disgyblion - Pupils Datgan barn - To state an opinion Ystyried fy nheimladau - Consider my feelings Maddau - To forgive Arwydd - Sign DEI TOMOS Band tipyn hŷn na Fleur de Lys oedd yn cael sylw gan Dei Tomos wythnos diwetha sef Hergest, oedd yn dathlu 50 mlynedd ers iddyn nhw gyfarfod am y tro cynta. Ar Awst 31 1971 daeth pedwar cerddor – Derec Brown, Delwyn Sion, Geraint Davies, ag Elgan Phillip at ei gilydd i greu sŵn go arbennig gyda chaneuon fel Dinas Dinlle a Harbwr Aberteifi. Dyma i chi hanes ffurfio’r grŵp gan y bechgyn eu hunain… Cyfarfyddiad - Meeting Cyd-ddigwyddiad rhyfeddol - An amazing coincidence Gor-ddweud - To exaggerate Gwobr - Prize Yn grac iawn - Very angry Cael llwyfan - Perfforming on the main stage – Eisteddfod’s final round Sylweddoli - To realise Arwyr - Heroes Dylanwad - Influence Diflasu - To bore BORE COTHI Math gwahanol o ganu nawr – canu operatig. Patrick Young ydy Cyfarwyddwr Cerdd OPRA Cymru a fe enillodd Gwobr Glanville Jones eleni, sef gwobr am gyfraniad arbennig i gerddoriaeth Cymru. Mae OPRA Cymru yn mynd â byd yr opera i gymunedau ar hyd a lled y wlad ac mae’n gwneud llawer o waith gyda phobl ifanc. Sut dechreuodd diddordeb Patrick mewn opera felly? Dyma fe’n dweud yr hanes wrth Shan Cothi... Cyfarwyddwr Cerdd - Musical Director Cerddorfeydd - Orchestras Gwerthfawrogi - To appreciate Caeredin - Edinburgh Enfawr - Huge Datblygu - To develop Ysbrydoli - To inspire Tinc - Tone Anhygoel - Incredible Agwedd - Attitude
Fri, 10 Sep 2021 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
S'mae... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma …” DROS GINIO Oeddech chi’n gwybod mai sefyll ar ddarn o blastig a phadlo llynoedd a moroedd Cymru ydy’r peth i’w wneud yn 2021? Padlfyrddio ydy’r gweithgaredd poblogaidd yma ac Elliw Gwawr gafodd sgwrs gyda Carwyn Humphries am hyn ar Dros Ginio Padlfyrddio - Paddle boarding Buddsoddi - To invest Ansawdd - Quality Hyfforddwyr - Trainers Gorbryder - Anxiety Gweithgaredd corfforol - Physical activity Megis - Such as Elfennau diogelwch - Safety elements Tennyn - Leash Gohirio - To postpone SIOE FRECWAST Carwyn Humphries oedd hwnna’n sôn am badlfyrddio ar Dros Ginio. Y gantores Elin Parisa Fulardi, sydd hefyd yn perfformio fel El Parisa, oedd gwestai Shelley a Rhydian ar y Sioe Sadwrn dros y penwythnos a dyma hi’n sôn am sut dechreuodd hi berfformio pan oedd hi’n ifanc iawn… Mo’yn - Eisiau Cerdd dant - A form of singing with the harp Alaw werin - Folk melody Pabell - Tent Profiad - Experience Colli - To miss BORE COTHI Eisteddfodau lleol wedi helpu Elin Parisa Fulardi ddechrau perfformio fel sawl artist Cymraeg arall, da on’d ife? Leisa Mererid oedd yn ateb cwestiynau “beth yw’r haf i mi” ar Bore Cothi a chlywon ni sut mae ei diddordeb hi mewn ioga wedi rhoi syniad iddi am greu adnoddau Cymraeg ar gyfer ysgolion cynradd… Adnoddau - Resources Un ai - Either O fath yn y byd - Of any kind Gwerthoedd - Values Lles a budd - Welfare and well-being Y byd sydd ohoni - The world as it is Llonyddwch - Tranquility Dilyniant - Sequence Adnewyddu - To renew Treulio - To digest GWLEDYDD Y GAN Leisa Mererid oedd honna’n sôn wrth Shan Cothi am yr adnoddau arbennig mae hi wedi eu creu ar gyfer ysgolion cynradd. Beth dych chi’n wybod am Helsingfors, neu ddinas Vasa? Dych chi wedi clywed iaith Meankieli erioed neu glywed canu Yoik? Cewch wybod popeth am y rhain, a mwy, gyda Gwilym Bowen Rhys yn ei raglen Gwledydd y Gân. Yn y clip nesa mae o’n dysgu ychydig am yr iaith Ffineg. Ffineg - Finnish Ystyr - Meaning Enghraifft - Example Tybed - I wonder HUNAN HYDER Da iawn Gwilym am lwyddo i ynganu’r gair anferth yna - well i mi beidio a thrio dw i’n meddwl…Nesa dyma i chi Gerallt Jones o’r cwmni Hyfforddi Grymus yn esbonio sut mae’r gweithgareddau mae e’n eu cynnal gyda phobl ifanc yn helpu gyda’u problemau iechyd meddwl ac yn eu helpu fe hefyd… Maes - Field Allanol - Outdoors Hwylfyrddio - Sailboarding Trafferth - Difficulty Meddyliol - Mental BETI GEORGE Gerallt Jones oedd hwnna’n sôn am sut mae e’n helpu pobl ifanc gyda’u hunan hyder. Buodd Hazel Charles Evans farw yn ystod yr wythnosau diwetha a chafon ni gyfle arall i glywed sgwrs Beti George gyda Hazel yr athrawes, awdures ac un o ffrindiau mawr y Gymraeg. Roedd parch mawr i Hazel am ei gwaith yng Ngymru ac hefyd ym Mhatagonia. Ond fel cawn ni glywed yn y clip nesa, doedd dim dechreuad da iawn i’w gyrfa academaidd hi… Esgusodion - Excuses Eilradd - Secondary O (fy) nghorun i’m sawdl - From head to toe Sefyll arholiad - To sit an exam Creulon - Cruel Pigyrnau - Ankles Seisnigaidd - English (nature) Sosban - Person o Lanelli Cymreigaidd - Welsh (nature)
Fri, 27 Aug 2021 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
S'mae... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma … COFIO Mae llawer mwy o bobl yn dewis cael gwyliau yng Nghymru eleni a gwyliau oedd them ‘Cofio’ wythnos diwetha. Yn y clip nesa mae T Glynne Davies yn holi Mrs Hannah Jones fuodd yn cadw gwesty yn y Rhyl am dros bedwar deg o flynyddoedd... Rhyfel - War Dogni - Rations Gwerthfawrogi - To appreciate Enwogion - Celebraties Digri - Funny Tynnu wynebau - Pulling faces Maldodi - To pamper POD DYSGWYR Dipyn o hanes Morecambe and Wise a Tony the Wonder Horse yn aros yn y Rhyl yn fan’na ar Cofio. Mae Nick Yeo, dyn ifanc o Gaerdydd wedi dechrau podlediad o’r enw Sgwrsio ar gyfer y rhai sy’n dysgu – ac sy’n rhugl yn y Gymraeg. Hannah Hopwood, oedd yn cyflwyno Bore Cothi, a hi gafodd “sgwrs” gyda Nick… Creu - To create Bodoli - To exist Anffurfiol - Informal Rhithiol - Virtual AmGen - Alternative Profad arbennig - A special experience GARMON RHYS Ie, cofiwch droi mewn i‘r podlediad ‘Sgwrsio’ pan gewch chi gyfle. Mae Garmon Rhys wedi cael rhan yn y sioe Tina – sioe gerdd am fywyd yr anhygoel Tina Turner. Dyma fe’n sôn am y profiad o gymryd rhan yn Tina gyda Caryl a Huw ar y Sioe Frecwast Sioe gerdd - Musical Llwyfannu - To stage Newid wedd - Transformation Ailagor - To reopen Anhygoel - Incredible Am wn i - I suppose Llwgu - To starve Ailymweld - To revisit Cyn hired - So long Celfyddydau - Arts GWNEUD BYWYD YN HAWS Mae hi’n swnio’n sioe gyffrous iawn on’d yw hi? Ar Gwneud Bywyd yn Haws nos Fawrth buodd Hanna Hopwood yn holi Sian Files am ei phrofiadau fel aelod o'r 'sandwich generation'. Sut mae jyglo bod yn riant, cael gyrfa a gofalu am aelodau hŷn o’r teulu? Dyma Sian yn esbonio sut mae dechrau'r cyfrif Instragam Mamgu Mamgu wedi gwneud bywyd yn haws iddi hi… Cyfrif - Account Sawl rhaglen - Several programmes Gofalu am - To care for Sylweddolais i - I realised Bachu ar y cyfle - Grasped the chance Cofnodi - To record Talu sylw - To pay attention RICHARD HOLT Sian Files oedd honna’n sôn am ei chyfrif Instragram Mamgu Mamgu. Weloch chi’r gyfres Richard Holt a’i Felyn Felys ar S4C? Os weloch chi h, byddwch yn gwybod bod Richard yn gogydd patisserie gwych iawn. Nawr mae e wedi agor bwyty bwyd melys mewn melin wynt ar Ynys Môn ac fel clywodd Nia Griffiths mae ei fenter newydd yn un sy’n cael dipyn o sylw ar yr ynys… Cyfres - Series Melin wynt - Windmill Dw i’m be - I don’t know what Cynhyrchu - To produce Erioed wedi gweld - Never seen Nod - Aim Blawd - Flour Gwenith - Wheat Malu - To grind MARED WILLIAMS A phob lwc i Rich Holt gyda’i fenter newydd on’d ife? Mae’r gantores Mared Williams wedi perfformio ar sawl llwyfan yng Nghymru dros y blynyddoedd ac wedi perfformio yn y West End fel un o gast Les Miserable. Clywodd hi’r wythnos diwetha bod ei halbwm Cymraeg cynta wedi ennill gwobr Albym Cymraeg y Flwyddyn eleni. Ifan Davies a Sian Eleri wnaeth longyfarch Mared a gofyn iddi sut oedd hi’n teimlo ar ôl clywed y newyddion. Dyma i chi sut wnaeth hi ymateb… Coelio - Credu Cyfrinach - Secret Rhannu - To share Rhestr fer - Shortlist Yn freintiedig - Privileged Haeddu - To deserve Golygu - To mean Beirniaid - Judges Aeddfedrwydd - Maturity Coroni - To crown
Fri, 20 Aug 2021 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
S'mae... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma … CRWYDRO'R CAMBRIA Yn y gyfres newydd, Crwydro’r Cambria, mae Ioan Lord a Dafydd Morris Jones yn mynd â ni ar daith i ganol mynyddoedd y Cambria gan ddechrau yn y clip yma gyda phentref bach Ponterwyd yng Ngheredigion… Cyfres - Series Arwydd - A sign Eithriadol - Exceptional Yn ddiweddar - Recently Canolbarth Lloegr - The Midlands Gwythïen - Vein Hewl (Heol) - Ffordd Pellennig - Remote Twr o bobl - A crowd of people RHYS PATCHELL Cofiwch , tasech chi eisiau clywed pob rhaglen yn y gyfres honno ewch i wefan BBC Sounds. Mae cyflwynydd newydd ar Radio Cymru bob bore Sadwrn – y chwaraewr rygbi rhyngwladol Rhys Patchel, a chwarae teg iddo, roedd atebion da gyda fe i gwestiynau digon anodd gan ddwy ferch fach Cyflwynydd - Presenter Chwaraewr rygbi rhyngwladol - International rugby player Arbenigedd - Expertise Diflasu ar - To become bored of Cymhlethu - To complicate Pyst - Posts Llinell ddychmygol - Imaginary line Bant â ni - Ffwrdd â ni Taro - To hit AR Y MARC Siocled a fajitas – deiet da i chwaraewr rygbi rhyngwladol Dwy ferch fach a Catrin Heledd yn ein helpu ni ddod i nabod Rhys Patchell yn well yn fan’na. Newid siâp y bêl nawr a chlip bach am bêl-droed. Mae sawl clwb bach wedi cael amser anodd iawn yn ystod cyfnod Covid felly roedd hi’n braf clywed sôn am glwb newydd yn cael ei ffurfio ym mhentref Llechryd yng Ngheredigion. Cai Emlyn oedd un o westeion Dylan Jones ar Ar y Marc yr wythnos yma a dyma fe’n sôn am y clwb newydd... Digon dewr - Brave enough Ymysg - Amongst Y Gynghrair - The league Rhyfeddol - Amazing Adnabyddus - Enwog Ieuenctid - Youth Hen bennau - Old heads Offer - Equipment Caniatâd - Permission Noddwyr - Sponsors MIRAIN IWERDYDD A phob lwc i glwb pêl-droed Llechryd on’d ife? Mae Miriain Iwerydd wrth ei bodd gyda chrefftau, felly bob wythnos mae hi’n sgwrsio gyda rhywun sy wedi llwyddo i wneud gyrfa yn y maes. Yr wythnos yma – Elin Angharad oedd ei gwestai. Yn gyfarwydd - Familiar Graddio - To graduate LLedr - Leather Datblygu - To develop Uniongyrchol - Directly Arbrofi - To experiment Gweithdy - Workshop Breuddwyd - A dream Creadigol - Creative Di o’m bwys - Does dim ots LISA ANGHARAD Elin Angharad oedd honna’n sgwrsio gyda Mirain Iwerydd am ei gwaith celf lledr. Weloch chi’r rhaglen ddrama wych The Pact ar BBC 1 yn ddiweddar? Un o’r sêr oedd Heledd Gwynn ac ymunodd hi gyda Lisa Angharad a buodd y ddwy’n sgwrsio am eu gwyliau… Becso - Poeni Noeth - Naked Wastad - Always Crac - Angry Rhyddid - Freedom Unigolyn - Individual Hunllef - Nightmare Cyfrifol - Responsible SEREMONI DYSGWYR Ambell i stori ddifyr am wyliau yn fan’na gan Lisa Angharad a Heledd Gwynn. Ac i gloi – dyma Shan Cothi a Trystan Ellis yn cyhoeddi pwy oedd Dysgwr y Flwyddyn yr Eisteddfod AmGen eleni yng nghwmni Shirley Williams, un o’r beirniaid, a David Thomas yr enillydd Beirniaid - Adjudicators Datgelu - To reveal Gwrach - Witch Hud a lledrith - Magic Braint - An honour Ystyried - To consider Cenhedlaeth goll - Lost generation Ymwybodol - Aware Trawsnewid - To transform Cyfoethogi - To enrich Ehangu fy ngorwelion - Widen my horizons
Fri, 13 Aug 2021 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
S'mae... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma … Gwneud Bywyd Yn Haws Mae llawer ohonon ni wedi gorfod newid ein cynlluniau gwyliau dros cyfnod Covid, ond gwnaeth penderfyniad Carys Mai Hughes i ymestyn ei gwyliau cyn yr ail gyfnod clo newid ei bywyd hi am byth, fel clywon ni ar Gwneud Bywyd Yn Haws… Ymestyn - To extend Yr ail gyfnod clo - The second lockdown Sa i’n mynd gartref - Dw i ddim yn mynd adre Sa i’n beio ti - I don’t blame you Swistir - Switzerland Bore Cothi Mae teithio o gwmpas Ewrop mewn campervan wedi gwneud bywyd yn dipyn haws i Carys on’d yw e? Shelley Rees oedd yn cyflwyno Bore Cothi ddiwedd wythnos diwetha a chafodd hi gwmni’r actores Rhian Cadwaladr. Actores ie, ond hefyd mae hi’n awdur, yn ffotograffydd ac fel cawn ni glywed yn y clip nesa, mae hi’n dipyn o gogyddes hefyd ac wedi ennill gwobr gan neb llai na Nigella Lawson… Lawrlwytho - To download Pobyddion - Bakers Llachar - Bright Cyfrif - Account Gradd - Degree Ieithoedd Canol Oesoedd - Middle Age Languages Troi’r Tir Wel, llongyfarchiadau mawr i Rhian ond hefyd i Nigella am ddefnyddio’r Gymraeg. Mae merched o ardal Cynwyl Elfed yn Sir Gaerfyrddin wedi trefnu taith tractors i godi arian tuag at uned Cemotherapi Ysbyty Glangwili ger Caerfyrddin. Roedd dynion yn cael cymryd rhan hefyd ond ar un amod, fel cawn ni glywed! Dyma i chi rai o’r merched, a’r dynion, yn sôn am y daith… Amod - Condition Disgleirio - Shining Yn flynyddol - Annually Elusennau - Charities Yn dost - Yn sâl Cymuned - Community Gwerthfawrogiad - Appreciation Cydweithio - Cooperating Mas - Allan Silwair - Silage Ifan Evans Amy Evans, Mared Powell, Malcolm Evans a Michelle Evans oedd y rheina yn sôn am daith tractors Cynwyl Elfed. Tybed oedd Malcolm wedi gwisgo fel merch ar gyfer y daith? Roedd Mared yn y clip yna yn sôn ei bod yn dod o Lampumpsaint yn Sir Gaerfyrddin. Ac o Lanpumpsaint mae Alun Rees yn dod yn wreiddiol hefyd, ond erbyn hyn mae o’n byw yn Nashville, ac yn gweithio ar raglen deledu yno. Cafodd Ifan Evans sgwrs gydag Alun a dyma i chi flas ar y sgwrs… Trydanwr - Electrician Cyfryngau - Media Crwt - Bachgen Hyfforddi - To coach Ar yr hewl (heol) - On the road Offer - Equipment Goleuni - Lights Lleoliad - Location Cofio Hanes Alun Rees sy’n byw yn Nashville oedd hwnna ar raglen Ifan Evans. Cyd-ddigwyddiadau oedd thema Cofio’r wythnos diwetha a dyma i chi glip o Aled Richard yn sôn wrth Shan Cothi am rywbeth rhyfedd iawn ddigwyddodd iddo fe … Cyd-ddigwyddiadau - Coincidences Arddegau - Teenage years Hyd y gwyddwn i - As far as I knew Dros Ginio Wel ie, ‘sbŵci’ iawn on’d ife? Dw i’n siŵr bod llawer mwy ohonon ni wedi treulio gwyliau’r haf yma ar lan y môr yng Nghymru yn hytrach na mynd dramor oherwydd Covid. A does unman gwell, nac oes, ond i ni gael y tywydd! Ar Dros Ginio ddydd Mawrth diwetha cafodd Jennifer Jones gwmni’r syrffiwr, nofiwr gwyllt a’r amgylcheddwr Laura Truelove i sôn am pa mor arbennig ydy’r môr iddi hi’n bersonol… Amgylcheddwr - Environmentalist Arfordir - Coast Yn rheolaidd - Regularly Deniadol - Attractive Atynfa - Attraction Dianc - To escape Cyngor - Advice Iselder - Depression Methu ymdopi - Unable to cope Rhagnodi - To prescribe Ïonau - Ions
Fri, 06 Aug 2021 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
S'mae... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma … LISA ANGHARAD Dych chi wedi bod ar wyliau y tu allan i Gymru a chlywed pobl yn siarad Cymraeg? Yn ôl cyflwynydd y rhaglen deledu Cynefin, Sion Thomas Owen, mae hyn yn digwydd iddo fe bob tro mae’n mynd i ffwrdd. Fe oedd gwestai Lisa Angharad fore Gwener ar RC2, a dyma i chi ychydig o’r hanesion rannodd e am ei wyliau.... Cyflwynydd Presenter Mam-gu Nain Mo’yn Eisiau Cnoi Brathu Anghyfarwydd Unfamiliar CARYL AC ALUN Sion Thomas Owen oedd hwnna’n sôn am ddod ar draws pobl o Gymru ar ei wyliau. Cyflwynydd newydd Sioe Frecwast Bore Sul ar RC2, Miriain Iwerydd, oedd gwestai arbennig Caryl ac Alun yr wythnos yma. Mae’n debyg bod Mirain yn hoff iawn o fisgedi a dyma hi’n dewis ei hoff rai... Mae’n debyg Apparently STIWDIO Dych chi’n cytuno gyda dewis Mirain? Mae’n rhaid dweud bod y bisged siocled tywyll yn swnio’n hyfryd! Mae Oriel Môn, oriel gelf ger Llangefni ar Ynys Môn, yn 30 oed eleni ac i nodi’r penblwydd hwnnw cafodd Nia Roberts sgwrs gydag artist o Fôn, Iwan Gwyn Parry, ar Stiwdio nos Lun. Cafodd yr oriel ei hagor yn wreiddiol er mwyn dangos gwaith yr artist bywyd gwyllt Charles Tunnicliffe, ac mae Iwan yn cofio gweld Tunnicliffe wrth ei waith pan oedd Iwan yn blentyn bach. Pa effaith cafodd hynny ar ei yrfa fel artist tybed...? Oriel gelf Art gallery Cyffredin Common Ymwybodol Aware Dylanwad Influence Trobwynt Turning point Isymwybod Sub-conscious Efelychu To emulate Esblygu To evolve Unigryw Unique Ewyllys Will Cenhedlaeth Generation MOEL Mae Iwan Gwyn Parri wir yn gobeithio bydd e’n berchen ar y darlun hwnnw rywdro on’d yw e? Mae gan Aled Hughes bodlediad gwych o’r enw Moel sy’n trafod pob math o bynciau gwahanol - a’r tro hwn, Ffilmiau Mawr Hollywood oedd yn cael sylw ac yn y clip hwn mae’n trafod ‘Gone with The Wind’... Moel Bald Oedi To delay Dal allan Caught out Heb ‘di Ddim wedi Anhygoel Incredible Ail-adeiladu To rebuild Enfawr Huge Y meddylfryd Mentality SARA GIBSON Ac o bodlediad ‘Moel’ i glip sy’n sôn am steiliau gwallt. Sara Gibson oedd yn cyflwyno rhaglen Aled ar Radio Cymru wythnos diwetha a chafodd hi air gyda’r barbwr Jason Parry o Gaernarfon am ddylanwad pêl-droedwyr ar ffasiwn gwallt dynion. Enghraifft Example Yn gyffredinol Generally Ers talwm In the past Poblogaidd Popular Be ddiawl...? What on earth...? SIOE FAWR SHAN Ie, diddorol on’d ife - dw i’n siŵr eich bod yn cofio i lawer o blant ifanc Cymru liwio eu gwalltiau yn wyn er mwyn efelychu Aaron Ramsey pan oedd yn chwarae i Gymru yn Euros 2016. Roedd y Sioe Fawr, neu’r Sioe Frenhinol, ar ffurf wahanol eleni – ac er nad oedd posib mynd i Lanelwedd i fwynhau’r Sioe, roedd digon o adloniant amaethyddol yn digwydd, ac yn cael ei rannu ar Radio Cymru. A dyw’r sioe ddim yn sioe heb Shan Cothi nac yw? Dyma ran o sgwrs Shan gyda Melanie Owen am… beth arall… ond ceffylau!! Y Sioe Frenhinol The Royal (Welsh) Show Amaethyddol Agricultural Tanio diddordeb To spark an interest Tanllyd Fiery Ymddiried ynddyn nhw Trust in them Hyblyg Flexible Y sylw The attention Pencampwriaethau Championships Pedoli To shoe Berwedig Boiling Prydferth Beautiful
Fri, 30 Jul 2021 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
S'mae... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma …” Sioe Frecwast Caryl a Huw Mae Caryl Parry Jones a Huw Stephens yn cyflwyno’r sioe frecwast bob bore ar RC2 – a does dim byd gwell nac oes yna, na dechra’r bore gyda llond trol o chwerthin. A dyna’n union ddigwyddodd wythnos diwetha wrth i’r criw ymarfer eu hacenion Americanaidd… Cyflwyno Presenting LLond troll o chwerthin A barrel load of laughs Acenion Accents Sylwi To notice Albanaidd Scotttish Bore Cothi Da, ond pwy sy’n dweud Kipper Tie y dyddiau hyn tybed? Mae Shan Cothi yn lico ei bwyd! Mae hi’n caru bwyta a siarad am fwyd, a’r wythnos yma cafodd hi gwmni Lisa Fearn ar ei rhaglen i sôn am ‘smwddis’… Daioni Goodness Maeth Nutrition Chwalu To shatter Llyfn Smooth Ansawdd Texture Cymhleth Complicated Mwyar Berries Di-siwgr Sugar free Ysbigoglys Spinach Y rhwydda yr hawdda Clip Troi’r Tir Lisa Fearn yn fan’na dweud bod mefus yn un o’r cynhwysion mwya poblogiadd yn y smwddis a mefus oedd ar fwydlen Terwyn Davies a chriw Troi’r Tir – wel, wedi’r cyfan mae Wimbledon newydd ddod i ben! Tipyn o sylw A bit of attention Pencampwriaeth Championship Trigolion Residents Cyfryngau cymdeithasol Social media Cefdir blaenorol Previous background Datblygu To develop Croesffordd Crossroad Fesul pwysau According to weight Cofio Bwyd a Diod A dw i’n siwr gwnaeth Shan fwynhau Cofio yr wthnos yma – achos y pwnc oedd… Bwyd a Diod. Tybed ai bwyd iach fydd yn cael sylw’r rhaglen yma yn ogystal? Er gwaetha In spite of Pob ymdrech Every attempt Mymryn o lonydd A little peace and quiet Am wn i As far as I know Cyffwrdd To touch Clip Cerddwr Cudd Ie, mae bwydo plant yn gallu bod yn her weithiau on’d yw e? Ble roedd Cerddwr Cudd Catrin Angharad yr wythnos yma? Dyma hi’n ein hatgoffa ni o’r cliws cyn datgelu’r lleoliad… Datgelu To reveal Cerddwr cudd Secret walker Her Challenge Golygu To mean Dyfalu To guess Digon o ryfeddod Wonderful Coelio Credu Llamidyddion Porpoises Prin Rare Denu To attract Clip Geraint Lloyd Leah a Sïan Mae Pen Llŷn yn swnio’n lle gwych i fod ynddo fe yn ystod gwyliau’r haf on’d yw e? Mae Sïan Eluned yn ferch ysgol o’r Felinheli ger Caernarfon ac mae hi’n cystadlu mewn sioeau harddwch – ond dim rhai cyffredin, fel eglurodd ei mam, Leah, wrth Geraint Lloyd Harddwch Beauty Cymuned Community Elusennau Charities Yn gyfarwydd â Familiar with Colur Make up Gwirfoddol Voluntary
Fri, 23 Jul 2021 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
S'mae... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma … DROS GINIO Dros yr wythnosau diwetha ar Dros Ginio mae Gwenfair Griffiths wedi bod yn holi rhai o newyddiadurwyr Cymru am eu Stori Fawr nhw... Betsan Powys oedd yn cael ei holi y tro diwetha a buodd hi’n sôn am sut oedd hi’n teimlo fel gohebydd ifanc yn Bosnia yn ystod y rhyfel oedd yno yn y 90au. Gohebydd - Correspondent Rhyfel - War Sbïo - Edrych Darbwyllo - To convince Cyflawni - To achieve Y fyddin - The army Anghyfarwydd - Unfamiliar Cydbwyso - Balancing Dychrynllyd - Terrifying Ergyd - A shot STIWDIO Lleisiau Betsan Powys a rhai o’r milwyr fuodd yn ymladd yn Bosnia yn fan’na. Ar Stiwdio nos Lun, cafodd Nia Roberts gwmni’r Athro Menna Elfyn i drafod cyfrol mae Menna newydd ei golygu o’r enw “Cyfrinachau – Eluned Phillips”. Roedd Eluned yn fenyw ddiddorol iawn , roedd hi wedi teithio’r byd a dod yn ffrindiau gydag enwogion fel Picasso ac Edith Piaf. Roedd hi’n fardd ac yn awdur. Enillodd hi goron yr Eisteddfod Genedlaethol ddwywaith y tro cynta yn 1967 ac wedyn yn 1983. Roedd hi wedi sgwennu nofel hunangofiannol ond wnaeth hi mo’i chyhoeddi. Dyma Menna’n egluro pam..... Athro - Professor Cyfrol - A volume Enwogion - Famous people Hunangofiannol - Autobiographical Dagrau pethau - The sadness of it Amheuon - Suspicions Sïon - Rumours Mewn gwirionedd - In reality SHAN COTHI Ychydig bach o hanes y fenyw ryfeddol Eluned Phillips yn fan’na gan Menna Elfyn. Pa ffilmiau sy’n gwneud i chi eisiau mynd ar wyliau? Buodd Dorien Morgan yn siarad gyda Shân Cothi am ffilmiau hafaidd, ac am wylio ffilmiau o’r car mewn ‘drive through’... Y fenyw ryfeddol - The amazing woman Dala lan - To catch up Sa i’n dreifio - Dw i ddim yn gyrru Simsan - Unsteady Crybwyll - To mention Cwympo - Syrthio Efrog Newydd - New York Cludo - To transport Cymeriadau - Characters Dylanwadu - To influence TROI’R TIR A sôn am wyliau, sut fasech chi’n licio gwyliau mewn pod glampio? Mae Joyce Jenkins yn byw ar fferm ym Mlaenplwyf yng Ngheredigion ac mae hi wedi dechrau busnes gosod podiau glampio ar y fferm gyda’i merch yn nghyfraith Gwenan Jenkins. Dyma hanes y fferm a’r menter newydd. Gosod - To rent out Menter - Venture Darn o dir - Piece of land Clawdd - Wall Golygfa - Scenery Mo’yn - Eisiau Unigryw - Unique Canu gwlad - Country & Western ALED HUGHES ...a phob lwc i’r ddwy yn eu menter newydd ond’ife? Mae Michael Davies Hughes yn dod o Gricieth yn wreiddiol ond mae e ‘n byw yn Eureka, gogledd Califfornia erbyn hyn. Mae e newydd gwblhau y ras seiclo anodda yn y byd sef y Ras Ar Draws America. Mae hi’n ras dros 3 mil o filltiroedd, ar hyd 12 talaith wahanol, dros 175 mil o droedfeddi o ddringo, a hynny i gyd yn digwydd mewn 12 diwrnod… Waw Cwblhau - To complete Talaith - State Troedfeddi - Feet (measurement) Seibiant - A respite Corfforol - Physical Gwthio - To push Ddaru - Wnaeth Twll dan grisiau - Cwtsh dan stâr Anialwch - Desert GERAINT LLOYD Roedd hynny’n dipyn o gamp gan Micheal on’d oedd? I Arberth yn Sir Benfro aeth Geraint Lloyd wythnos diwetha i gael sgwrs am yr ardal gyda Dysgwr y Flwyddyn y llynedd, Jazz Langdon. Dyma i flas ar y sgwrs… Dipyn o gamp - Quite an achievement Ar bwys - Wrth ymyl Amgueddfa - Museum Yn gyffedinol - Generally Yn beodol - Specifically Terfysgoedd Beca - The Rebecca Riots
Fri, 16 Jul 2021 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
S'mae... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma …” SIOE FRECWAST …Un o gyflwynwyr gorau Cymru, Heledd Cynwa,l oedd gwestai Cocadwdl Caryl Parry Jones a Geraint Hardy yr wythnos ‘ma a dyma hi’n ateb cwestiwn am wyliau tramor… Cyflwynwyr - Presenters Prydfertha - The most beautiful Digon teg - Fair enough Mwya trawiadol - Most striking Tempro - To air O’r cyfryw wely - From the said bed Nefoedd - Heaven Oglau’n neis - Smelling nice DANIEL GLYN Pawb yn y stiwdio yn fan’na yn hiraethu am wyliau tramor, ond tybed fyddwn ni’n defnyddio arian digidol i dalu am ein gwyliau yn y dyfodol? Dych chi’n deall yn iawn beth yw arian crypto? Na? Doedd Dan Glyn ddim yn gwbod rhyw lawer chwaith, ond yn ffodus roedd ei westai, Euros Evans, yn gwybod y cyfan Dylsa fi - Dylwn i Pres - Arian Ffydd - Faith Cynhyrchu - To produce Arian parod - Cash Cyfalafiaeth - Capitalism Cyfnod go ddrwg - Quite a bad period LISA GWILYM Wel dyna ni felly, mater o ffydd ydy’r arain crypto, ond cofiwch bod gwerth yr arian yma’n medru mynd i fyny neu mynd i lawr. Mae sawl swydd ddiddorol wedi bod gan y gyflwynrwaig Amanda Prothero Thomas, fel clywodd Lisa Gwilym ar ei rhaglen fore Sul Trwydded - Licence Delfrydol - Ideal Euraidd - Golden Anhygoel - Incredible SHAN COTHI A dyna hanes swydd ddiddorol Amanda Prothero Thomas yn Ynysoedd Cayman yn y Caribî. Roedd Bob Marley – sy’n enwog am ei fiwsig reggae- yn dod o ynysoedd y Caribî ac mae Morgan Elwy yn ffan mawr o’i waith. Enillodd Morgan gystadleuaeth Can i Gymru eleni gyda’i gân reggae Bach o Hwne a soniodd Morgan wrth Shan Cothi am ddylanwad cerddoriaeth Bob Marley ac eraill ar ei fywyd ... Dylanwad - Influence Wastad - Always Clod - Praise Dau ddegawd - Two decades Ysbrydoliaeth - Inspiration O safon - Of quality BETI GEORGE Ac awn ni o ynysoedd y Caribî, cartref reggae, i Ynys Môn cartref Llinos Medi Huws . Hi yw Arweinydd Cyngor Sir Ynys Môn - un o arweinwyr cyngor ifancaf Prydain a hi oedd gwestai Beti George wythnos diwetha. Gofynnodd Beti iddi pam aeth hi i’r byd gwleidyddol yn y lle cynta …. Y byd gwleidyddol - The political world Dim bwriad o gwbl - No intention at all Rhai unigolion - Some individuals Aelod Cynulliad - Assembly Memeber Trïo dwyn perswâd arna i - Trying to persuade me Hybu - To encourage Difaru - To regret Cyngor - Advice Pleidleisio - To vote Es i o’i chwmpas hi - I went about it DEI TOMOS Llinos Medi Huws oedd honna, Arweinydd Cyngor Sir Ynys Môn - Mam Cymru. Ac roedd Catrin o Ferain yn cael ei galw’n Fam Cymru yn ogystal achos bod ganddi deulu mor fawr. Mae llun enwog o Catrin yn Amgueddfa Genedlaethol Cymru, llun ohoni gyda’i llaw yn gorwedd ar benglog. Clywon ni ychydig o hanes y llun yma mewn sgwrs rhwng Dei Tomos a Helen Williams Ellis o Lasfryn ger Pwllheli. Dyma i chi flas ar y sgwrs... Penglog - Skull Wedi hudo - Had lured Unswydd - Of one purpose Datgelu - To reveal Ym meddiant - In the possession of Amgueddfa - Museum Yn gyfarwydd â - Familiar with Gwys - Summons
Fri, 09 Jul 2021 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
S'mae... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma … GERAINT LLOYD …mae Angharad Jones wedi llwyddo i ddysgu Cymraeg i safon uchel iawn mewn dim ond naw mis. Dyma hi’n dweud wrth Geraint Lloyd pam aeth hi ati i ddysgu’r iaith… Safon - Standard Anghredadwy - Unbelievable Ysbrydoliaeth - Inspiration Yn falch - Proud Is-deitlau - Subtitles Cyfnod Allweddol - Key Stage Drysau - Doors Diwylliant - Culture Cyfrifol - Responsible Trosglwyddo’r iaith - Transferring the language Y genedlaeth nesaf - The next generation CATRIN ANGHARAD Angharad Jones oedd honna, ac mae hi wedi gwneud yn wych i ddysgu Cymraeg mewn cyn lleied o amser on’d yw hi? Mae Catrin Angharad yn ôl ar Radio Cymru ar b’nawniau Sadwrn, ac yn ei rhaglen bydd hi’n rhoi cliwiau i’r gwrandawyr ddyfalu ble mae’r ‘cerddwr cudd’ am fynd am dro. Y tir chliw dydd Sadwrn oedd traeth, Brynach, a storm. Nawr ‘te mae Sant Brynach gyda chysylltiad ag ardal Trefdraeth yn Sir Benfro, tybed ydy hwnnw’n gliw da, a thybed pwy oedd y cerddwr cudd? Cerddwr cudd - Secret Walker Dyfalu - To guess Yn wirioneddol - Truly Rhaid i mi gyfaddef - I must admit (Nid) nepell - Ddim yn bell Tewhau - To fatten Mas o dymor - Out of season Hamddenol - Leisurely Mewn dyfynodau - In quotation marks TRYSTAN AC EMMA Catrin Angharad oedd honna’n siarad gyda’r cerddwr cudd, ac on’d yw hi’n drueni mawr mai dim ond un siaradwr Cymraeg sy’n byw yn y pentre bach hyfryd hwnnw erbyn hyn? Dych chi’n yrrwr da a gofalus? Byddwch yn onest nawr! Wel, cafodd Trystan ac Emma air gyda’r hyfforddwr gyrru Iwan Williams i glywed pa mor dda ydy pobl Cymru gyda’i sgiliau gyrru… Llawlyfr - Handbook Hanfodol - Essential Cadw rheolaeth - Keeping control Derbyniol - Acceptable Gaethon nhw wared ar - They got rid of Cyflwyno - To introduce LISA ANGHARAD Wel mae’r prawf gyrru wedi newid dros y blynyddoedd on’d yw e? Lisa Angharad oedd yn cyflwyno y Sioe Sadwrn yr wythnos hon a gofynnodd Trystan ab Owen iddi hi am ei diddordeb mewn planhigion, achos roedd gyda fe stori FAWR i’w dweud am brynu planhigion... Cyn lleied - So little Yn gyffredinol - Generally ALED HUGHES Wel yn wir, mae mwy o arian nag o synnwyr cyffredin gydag ambell un on’d oes? Pan oedd Aled Hughes a Gav Murphy yn eu harddegau roedden nhw wrth eu boddau gyda gemau fideo. Buodd y ddau’n cael hwyl yn trafod gemau fideo retro yr 80 au a’r 90au ar raglen Aled, a dyma i chi eu barn ar un o gemau’r 80au – y Pac-Man O’ch chi heb weld - You hadn’t seen STIWDIO Dydy Aled a Gav ddim yn ffans mawr o Pac-man felly! Yr wythnos yma ar Stwidio buodd Nia Roberts yn trafod ffuglen hanesyddol gyda dau awdur sef Sion Hughes a Myrddin ap Dafydd. Dyma i chi flas ar y sgwrs... Ffuglen hanesyddol - Historical fiction Wastad - Always ‘nhaid - ‘nhad-cu O’n cwmpas ni - Around us Penodau - Chapters Annisgwyl - Unexpected Beth sy’n fy nharo i - What strikes me Yr ymchwil anorfod - The unavoidable research Y chwilota - The searching Cyffwrdd - To touch Y cyffro cychwynnol - The initial excitement
Fri, 02 Jul 2021 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
S'mae... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma …” CARYL AG ALUN …wel pêl-droed wrth gwrs! Mae Cymru wedi llwyddo i fynd drwodd i rownd nesa’r Ewros ac mae Carl Roberts yn un o’r bobl lwcus sy wedi bod yn Baku ac yn Rhufain yn sylwebu ar gemau Cymru ar ran Radio Cymru. Cafodd Caryl ac Alun sgwrs gyda fe ar y Sioe Frecwast fore Iau… Sylwebu - Commentating Ychwanegu - To add Syth bin - Straight away Ynganu - To pronounce Awrgylch - Atmosphere Yn drydanol - Electric Yn y cnawd - In the flesh Cymeradwyo - To applause Parchus - Respectful Di-ri - Countless Llifoleuadau - Floodlights MERCHED Y WAL GOCH Dim ond ychydig o ffans Cymru oedd wedi gallu mynd i Baku oherwydd Covid, ond roedd hi dal yn bosib clywed y Wal Goch yn canu drwy gydol y gêm. Mae’r Dr Penny Miles yn un o fenywod y Wal Goch ond dyw hi ddim wastad wedi cael croeso gan rhai o’r cefnogwyr eraill. Penderfynodd hi felly fod angen gwneud gwaith ymchwil i brofiadau menywod sy’n gwylio gemau pêl-droed, fel cawn ni glywed yn y clip nesa ’ma… Drwy gydol - Throughout Menywod - Merched Ymchwil - Research Aelodau - Members Rhannu eu profiadau - Sharing their experiences Yn gyffredinol - Generally Meithrin - To nurture TITWS TAF …a dyn ni’n aros gyda merched a phêl-droed yn y clip nesa. Oeddech chi’n gwybod bod tîm pêl-droed merched yng Nghaerdydd o’r enw Titws Tâf Cymric? Dyma i chi rai o’r chwaraewyr yn dweud eu hanes … Defod - Custom Hogan - Merch Rhanbarthol - Regional Parhau - To continue Gwledig - Rural Hogiau - Bechgyn Genod - Merched Annog - To encourage LISA GWILYM … dyn ni heb orffen eto gyda merched na gyda phêl-droed. Mae Sioned Dafydd yn brysur iawn ar hyn o bryd yn sylwebu ar y pêl-droed ar S4C, ond gaeth hi amser i sôn wrth Lisa Gwilym am ei dydd Sul perffaith , a hynny yn Madrid. Ond wrth gwrs roedd rhaid dod â thimoedd pêl-droed y ddinas mewn i’r sgwrs… Dwlu ar - Mad about Cartrefol - Homely Prif ddinas - Capital city Wrth ystyried - Considering Ffili - Methu Enfawr - Huge Yn amlwg - Obviously Yn gwmws yr un peth - Exactly the same Sa i’n rhugl - Dw i ddim yn rhugl Unioni - To unite ESGUSODWCH FI Nid pêl-droediwr ond chwaraewr rygbi oedd tad y ‘TikToker’ Ellis Lloyd Jones, ac mae’r ffaith honno a’r ffaith bod Ellis yn berfformiwr drag wedi achosi ambell i broblem iddo fe yng nghymoedd y de. Fe oedd gwestai Podlediad Esgusodwch Fi wythnos diwetha a dyma i chi flas ar ei sgwrs… Cymoedd - Valleys Colur - Make-up Yn falch - Pleased FFION EMYR Y Perfformiwr drag TIK Tok, Ellis Lloyd Jones oedd hwnna’n sgwrsio ar Esgudowch Fi. Mae’r gantores Betsan Haf yn briod ag Eleri, a buodd hi’n rhannu ambell i stori am sut wnaeth eu perthynas ddatblygu gyda Ffion Emyr… Cantores - Singer (female) Datblygu - To develop Cwrdd - Cyfarfod Graddio - To graduate Cwympo mewn cariad - To fall in love Trefnu - To organise
Fri, 25 Jun 2021 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
S'mae... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma …” DEWI LLWYD ...pêl-droed wrth gwrs gan fod yr Ewros wedi cychwyn a Chymru wedi dechrau’n dda gyda gêm gyfartal yn erbyn tîm y Swistir. Cyn y gêm honno cafodd Dewi Llwyd air gydag Iwan Roberts cyn i Iwan deithio allan i Baku i weld dwy gêm gynta Cymru... Gêm gyfartal - Drawn game Gohirio - To postpone Pencampwriaeth - Championship Cefnogwyr - Fans Awyrgylch - Atmosphere Cenfigenus - Jealous Dw i’n amau dim - I don’t doubt Crynhoi - To summarise Ymosodwr - Attacker Yn ddyfnach - Deeper SIOE FRECWAST A phob lwc i Gymru yn y gemau nesa on’d ife? Cofiwch mae’n bosib clywed sylwebaeth fyw ar holl gemau Cymru yn yr Ewros ar Radio Cymru. A phêl droed oedd pwnc Ffeithiadur y Sioe Frecwast gyda Caryl, Huw a Hywel Llion fore Llun, a chlywon ni nifer o ffeithiau diddorol iawn am y gêm... Iesgob annwyl! Good grief! Cynhyrchu To produce Fel a gydnabuwyd As acknowledged Iseldiroedd Netherlands Clip Gilian Elisa Mae yna dîm pêl-droed yn y Llanfairpwll enwog hefyd cofiwch! Rhydian Bowen Phillips a Shelley Rees oedd yn cyflwyno yn lle Trytsan ac Emma fore Gwener, a’r actores Gillian Elisa oedd eu gwestai a buodd hi’n sôn am ei phrosiect newydd yn LLundain... Gwmws - Exactly Adeiladol - Constructive Ciniawa - To dine Dan y Wenallt - Under Milk Wood Llwyfannu - To stage Ymarferion - Rehearals DEWR Clywon ni Rhydian Bowen Phillips ar Bodlediad Dewr yn ogystal. Roedd Rhydian yn arfer perfformio gyda’r band Mega a buodd e’n sgwrsio gyda Non o’r band Eden am rai o’r sylwadau negyddol a chas roedden nhw’n derbyn ar gyfryngau cymdeithasol, yn enwedig ar o wefannau cymdeithasol cynta yn Gymraeg – maes-e… Cas - Nasty Cyfryngau cymdeithasol - Social media Canmol - To praise Bodoli - To exist Sylwadau - Comments Canolbwyntio - To concentrate Yn fyw - Live Cynulleidfa - Audience Diflannu - To disappear TRYSTAN AC EMMA Ie , mae’r cyfryngau cymdeithasol yn gallu bod yn lefydd negyddol iawn on’d y’n nhw. Buodd Lowri Cooke yn adolygu’r ffilm newydd Dream Horse ar Bore Cothi a chlywon ni bod gan y ffilm gysylltiadau cryf iawn â Chymru. Rhyfeddol - Amazing Cyfarwydd - Familiar Llwyth - Loads Cyfarwyddwr - Director Trin - To treat Argraff - Impression Urddas - Dignity Nid nepell o - Ddim yn bell o Gorbwysleisio - Overemphasising Difreintiedig - Deprived Ffraeth - Witty LISA GWILYM Arhoswn ni gydag actorion Cymreig – y tro hwn Steffan Rhodri sy’n byw yn Llundain ar hyn o bryd. Beth mae e’n licio wneud ar ei ddydd Sul delfrydol? Rhannodd yr actor ei benwythnos perffaith gydag Ifan Davies oedd yn cyflwyno yn lle Lisa Gwilym Delfrydol - Ideal Cyflwyno - Presenting Amrywio - To vary Ymhellach - Further Traddodiadol - Traditional Arbrofol - Experimental Dylanwadau - Influences Dwyrain Canol - Middle East Môr y Canoldir - Mediterranean Sea Cyfuniad - Combination Dychmygol - Imaginative
Fri, 18 Jun 2021 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
S'mae... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma … BORE COTHI Credwch neu beidio roedd hi’n wythnos dathlu llaeth, neu lefrith, yr wythnos diwetha felly penderfynodd Bore Cothi ofyn i’r cogydd Kit ELlis rannu rhai o’i hoff ryseitiau llaeth – a daeth hi’n amlwg ei bod hi’n ffan mawr o’r stwff gwyn... Yr un fagwraeth - The same upbringing Godro - Milking Cyflawn - Complete Cryfhau - To strengthen Tlodi - Poverty Brasder - Fat Cydbwysedd - Balance Mwy o les - More good Uchafbwynt - Highlight Atgyfodi - To revive TROI'R TIR Mwy o laeth/llefith nawr. Clywodd Troi’r Tir gan ffermwr ifanc o Ynys Môn sydd wedi arallgyfeirio ac yn godro defaid! Beth sy’r tu ôl i’r cynllun hwn tybed? Arallgyfeirio - To diversify Ar fin - About to Ysgytlaeth - Milk shake Addasu - To modify Rhinweddau - Virtues Cynhesu byd eang - Global warming Yn faethol - Nutriciously Egni - Energy Amrwd - Crude Ehangu - To expand TRYSTAN AC EMMA Nid godro pengwiniaid mae Dafydd Wyn Morgan ond casglu unrhywbeth sy’n ymwneud â nhw. Buodd e’n sgwrsio gyda Trystan ac Emma am ei hobi diddorol ac rhywsut trôdd y sgwrs at y band Eden roedd Emma’n rhan ohono ac at eu cân eiconig ‘Paid â bod ofn’... Chwarter canrif - A quarter of a century Casgliad gwreiddiol - The original Yn glou iawn - Yn gyflym iawn Ennill ei chalon hi - To win her heart Mynd mas ‘da fi - Mynd allan efo fi Yn ddiweddarach - More recently Cyffesu - To confess Ffefrynnau - Favourites Yn gyson - Constantly Dychwelyd - Returning ALED HUGHES Basai ‘Paid â bod ofn’ yn gân dda i Angharad Mair ei chlywed cyn iddi fynd ar awyren, gan fod ganddi ofn hedfan. Dyma i chi ran o sgwrs gafodd Angharad gyda pheilot cwmni BA ble roedd hi’n gobeithio cael cyngor ar sut i ymdopi gyda’r ofn mawr yma... Camu mewn - To step in Crynu - Shaking Ystadegau - Statistics Diogel - Safe Mynd o’i le - To go wrong Y gyfrinach - The secret Wrth y llyw - Steering Hediad - Flight ALED HUGHES Cyflwyno rhaglen Aled Hughes oedd Angharad Mair yn fan’na a’r clip hwnna’n dangos yn glir mai’r Gymraeg wrth gwrs ydy’r ateb i wella popeth! Cafodd Caryl a Geraint gwmni Megan Williams, sydd yn cyflwyno’r tywydd, ar eu rhaglen ar RC2 fore dydd Mercher. Ydy hi’n mwynhau’r swydd hon tybed? Canmol To praise Beio To blame Cyflwyno Presenting Clip Bronwen Lewis Gobeithio bydd gan Megan lawer mwy o newyddion da i ni dros yr haf on’d ife? Mae’r gantores Bronwen Lewis wedi bod yn y newddion yn ddiweddar oherwydd llwyddiant ei chaneuon Cymraeg ar Tik Tok. Ond mae hi wedi llwyddo mewn sawl ffordd arall, ar raglen ‘The Voice’ ond hefyd fel actores yn y ffilm ‘Pride’. Dyma i chi flas ar sgwrs gaeth Bronwen gyda Rhydian a Shelley am ei rôl yn y ffilm honno… Ar y gorwel - In the pipeline Fflili - Methu Profiad - Experience Agwedd - Attitude Y byd creadigol - The creative world Ymateb - Response Ysbrydoledig - Inspiring
Fri, 11 Jun 2021 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
S'mae... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma … BETI GEORGE Gwestai Beti George wythnos diwetha oedd y newyddiadurwraig o Gonwy, Maxine Hughes sydd erbyn hyn yn gweithio yn Washington DC. Buodd hi’n byw yn Istanbul pan oedd hi’n gweithio i gwmni Newyddion TRT World ac yn 2016 roedd sawl sefyllfa beryglus wedi codi yn y wlad. Be oedd effaith hynny arni hi tybed? … Profiad - Experience Hardd - Pretty Anhygoel - Incredible Darlledwr - Broadcaster Ymosod - To attack Uffernol - Hellish Awyrennau - Aeroplanes GWNEUD BYWYD YN HAWS Roedd hi’n amser cyffrous ond peryglus iawn i Maxine a’i theulu yn Istanbul yn 2016 on’d oedd hi? Mae llawer iawn ohonon ni wedi gorfod hunan ynysu am rywfaint yn ystod y flwyddyn diwetha on’do? Ond doedd gan Mari Huws ddim dewis – roedd hi’n byw ar ynys fach Ynys Enlli. Hi ydy warden yr ynys ac mae hi wedi bod yn brysur yn cael rhai o dai Enlli yn barod ar gyfer ymwelwyr yn ystod yr haf. Nos Fawrth ar Gwneud Bywyd yn Haws caethon ni ychydig o flas bywyd ar yr ynys gan Mari... Ynys Enlli - Bardsey Island Anferth - Huge Cynnal a chadw - To maintain Her - A challenge Llnau - Glanhau Cyflwr - Condition Goleudy - Lighthouse Mae’n anodd dychmygu - It’s difficult to imagine Amlwg - Obvious GWNEUD BYWYD YN HAWS Ychydig o flas ar fywyd Ynys Enlli yn fan’na ar Gwneud Bywyd yn Haws. Roedd hi’n benwythnos Gwneud Gwahaniaeth ar BBC Radio Cymru a buodd nifer o bobl yn siarad am eu profiadau o wneud gwahaniaeth yn y gymuned neu am beth sy wedi gwneud gwahaniaeth i’w bywydau nhw. Lowri Morgan oedd gwestai Aled Hughes a soniodd hi am effaith rhedeg ar ei bywyd hi Gwneud Gwahaniaeth - Making a difference Mae’n rhaid i mi gyfaddef - I must admit TGAU - GCSE Ysgafnhau - To lighten Amynedd - Patience Hynod ysbrydoledig - Extremely inspiring Yr un - The same Corfforol - Physical Cymhelliad - Motivation Dewrder - Bravery Hyfforddi - Coaching IFAN EVANS Rhywun arall sy wedi gwneud gwahaniaeth yn ei chymuned yw Ela Jones – a hi oedd yn derbyn gwobr DIOLCH O GALON rhaglen Ifan, a dyma un o’i ffrindiau hi’n sôn mwy amdani wrth Ifan Jones Evans Gwobr - Award Gwirfoddol - Voluntary Cyngor doeth - Wise advice Dirwgnach - Uncomplaining Yn ddiwyd - Diligently Ychwanegol - Extra Cymuned wledig - Rural community Amhrisiadwy - Invaluable Cydwybodol - Concientious DROS GINIO Ela Jones yn llawn haeddu’r wobr on’d oedd hi? Mae cŵn defaid yn werthfawr iawn i ffermwyr, ond pwy fasai’n meddwl basai ci bach o Fangor yn cael ei werthu am bris dorodd record y byd! Jenifer Jones glywodd hanes LASSIE ar Dros Ginio Cŵn defaid - Sheepdogs Arwethiant - Sale Blaenorol - Previous Rhinweddau - Virtues Cynghrhair - League Hen-daid - Great grandfather Cynharach - Earlier Prin iawn - Very rare Gast - Bitch Clip Steffan Sioe Frecwast Ac o seren y cŵn defaid i hanes rai o sêr Hollywood mewn ffilm a chysylltiadau cryf iawn â Chymru. Mi wnaeth Steffan Rhodri ymuno â Shelley a Rhydian i sôn am ei ffilm Hollywood newydd – Dark Horse... Ffilm ddogfen Documentary Perchen To own Llwyddiannus iawn Very succesful Cymeriadau Characters Pentrefwyr Villagers Sain Sound Awgrymu To suggest Talu teyrnged Paying a tribute
Fri, 04 Jun 2021 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
S'mae... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma … BETI A'I PHOBL Merch o Gaerdydd ydy Sara Yassine ond mae ei theulu hi’n dod o’r Aifft yn wreiddiol. Gofynnodd Beti i Sara beth mae Caerdydd yn ei olygu iddi hi Yr Aifft - Egypt Golygu - To mean Trwy gydol fy mywyd - All my life Hen dad-cu - Great-grandfather Rhyfel Byd Cyntaf - First World War Morwr - Seaman GWNEUD BYWYD YN HAWS Ychydig o hanes Sara Yassine yn fan’na ar Beti a’i Phobl Mae hi wedi bod yn flwyddyn rhyfedd on’d yw hi? Pwy fasai wedi medru darogan fel roedd rhaid i ni gyd newid ein ffordd o fyw oherwydd Covid? Sut flwyddyn bydd eleni tybed? Dyma i chi glip o Llio Angharad, awdures y blog bwyd a theithio “dine and disco”, yn ceisio darogan beth fydd y 'trends' bwyd ar gyfer gweddill y flwyddyn… Darogan - To predict Dilynwyr - Followers Dy hynt a dy helynt di - All about you Ail- greu - To re-create Datblygu - To develop Eitha poblogaidd - Quite popular Profiadau gwahanol - Different experiences PENBLWYDD DEWI LLWYD Wel , tybed fyddwn ni’n gweld holl ‘trends’ Llio Angharad yn ystod y flwyddyn? Cawn ni weld on’d ife? Mae rhaglen Tudur Owen ar Radio Cymru yn boblogaidd iawn ond mae Tudur hefyd yn hoff o wneud gwaith ‘stand-up’. Fe oedd gwestai penbwlydd Dewi Llwyd fore Sul a soniodd e wrth Dewi am ei deimladau am fynd yn ôl ar lwyfan i berfformio… Llwyfan - Stage Cynulleidfa fyw - Live audience Ymwybodol - Aware Camu ar - To step onto Ail-gychwyn - To start again Diweddaru fy neunydd - Update my material Am wn i - I suppose Padl fyrddio - Paddle boarding Mae’n llonyddu rhywun - It’s relaxing Cydbwysedd - Balance Cyhyrau - Muscles ALED HUGHES Tudur Owen yn edrych ymlaen mwy at badl fyrddio nag at fynd yn ôl i berfformio, ond dw i’n siŵr byddwn yn ei weld ar lwyfan eto cyn bo hir. Mae’r milfeddyg Malan Hughes wedi gweld llawer iawn o bethau rhyfedd wrth ei gwaith ac yn ddiweddar gwelodd hi rywbeth rhyfedd iawn – llo gyda thair llygad. Tynnodd hi lun o’r llo ac mae’r llun hwnnw wedi cael ei rannu ar draws y byd! Milfeddyg - Vet Gwlybaniaeth - Moisture Y creadur - The creature Aeiliau - Eyebrows Amrannau - Eye lash Pwy â ŵyr? - Who knows? Penglog - Skull Cromfachau - Brackets Caniatâd - Permission Y diweddara - The most recent DROS GINIO Hanes llo gyda thair llygad yn fan’na – diddorol on’d ife?l Mae’n 50 mlynedd ers rhyddhau albym Marvin Gaye – Whats Going On. Y cerddor Carwyn Ellis fuodd yn sôn wrth griw Dros Ginio am bwysigrwydd yr albym yn gerddorol, ac yn wleidyddol Rhyddhau - To release Cerddor - Musician Dylanwadol - Influencial Enfawr - Huge Cyd-destun - Context Cefndir - Background Hynod bwysig - Extremely important Perthnasol - Relevant Hiliaeth - Racism AR Y MARC Y cerddor Carwyn Ellis oedd hwnna’n sôn am albwm eiconig Marvin Gaye. Roedd Abertawe yn chwarae yn erbyn Barnsley ar y Liberty nos Sadwrn diwetha mewn gêm ail-gyfle’r Bencampwriaeth. Abertawe enillodd ac ond i’r tîm ennill un gêm arall bydd Abertawe yn cael dyrcharfiad i’r Uwchgynghrair. Mae OJ wedi ei fagu yn Sheffield, yn ffan mawr o Barnsley ac yn dal i fyw yn yr ardal, ond sut a pham dysgodd e Gymraeg? Dyma fe’n esbonio ar Ar y Marc… Gêm ail-gyfle - Play off Y Bencampwriaeth - The Championship Dyrchafiad - Promotion Uwchgynghrair - The Premier League Rheolwyr - Managers Uniongyrchiol - Direct Cyfleon - Opportunities
Fri, 28 May 2021 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Clip Bronwen Lewis Mae’r gantores Bronwen Lewis o Gwm Dulais wedi dod yn dipyn o seren ar Tik Tok. Ond sut digwyddodd hynny tybed? Dyma hi’n dweud yr hanes wrth Shan Cothi.. Llwytho To load Beth bynnag chi mo’yn Whatever you want Cyfieithiadau Translations Ffili credu Methu coelio Sylw Attention Clip Dan Glyn a Meilir Sion Bronwen Lewis oedd honna’n sôn sut daeth hi’n seren Tik Tok. Yr actor, dyn busnes ac awdur, Meilir Sion, oedd yn ateb cwestiynau diog Daniel Glyn wythnos diwethaf. Os dych chi’n gwylio’r gyfres deledu Rownd a Rownd byddwch yn siŵr o fod wedi gweld Meilir ar yr iard gychod yn chwarae cymeriad Carwyn…. Ond tybed ydy Dan wedi gwneud ei waith ymchwil cyn y cyfweliad? Cyfres Series Iard gychod Boat yard Ymchwil Research Cyfweliad Interview Bellach By now Y gymdeithas gyfan The whole community Ystrydeb Stereotype Clip Priodas Sian Beca Sian Beca, un arall sydd yn actio yn Rownd a Rownd d oedd yn westai ar raglen Ffion Emyr nos Wener ond doedd dim dryswch ynglŷn ag enw ei chymeriad yn y gyfres, Cathryn, y tro ’ma. Yn y clip yma gwnawn ni glywed ychydig o hanes dawns gynta diwrnod priodas Sian Dryswch Confusion Gwasanaeth Service Tân gwyllt Fireworks Yn iau Younger Profiadol Experienced Clip Haydn Holden Actor mewn opera sebon arall oedd yn sgwrsio gyda Shelley a Rhydian ar y Sioe Sadwrn – sef Haydn Holden o Drawsfynydd sydd yn actio yn Coronation Street, ond hanes Matteo ei gi cawn ni yn y sgwrs nesa ’ma… Manceinion Manchester Caer Chester Mabwysiadu To adopt Elusennau Charities Achub To rescue Hwyrach Efallai Clip Troi’r Tir Hanes achub Matteo, ci Haydn Holden oedd hwnna ar y Sioe Sadwrn. Dechreuodd Meinir Evans o ardal Llanbedr-Pont-Steffan fusnes coginio brownies o gegin ei fferm yn ystod y pandemig, a dyma hi’n dweud ei stori ar Troi’r Tir… Pobi To bake Gweithareddau Activities Athrawes gyflenwi Supply teacher (f) Canmol To praise Ymateb Response Archeb An order Cefnogaeth Support Poblogaidd Popular Pice ar y maen Welsh cakes Danteithion Delicacies Clip Sion Dant Melys Ac mi arhoswn ni gyda danteithion melys yn y clip nesa – dyma hanes Sion a James sy wedi sefydlu cwmni losin/da da/fferins neu swîts o’r enw Sweet Elite. Geraint Lloyd gafodd air gyda Sion sy nid yn unig yn rhedeg y cwmni ond hefyd ar gwrs coluro yn Llundain… Sefydlu To establish Coluro Make up Tyfiant Growth Y trywydd yma This track Traddodiadol Traditional Ers llawer dydd Ers talwm Cymysgedd A mixture
Fri, 21 May 2021 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
S'mae... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma … DDIM YN DDU A GWYN Mae dinas Minneapolis wedi bod yn y newyddion yn y misoedd diwetha gan mai dyna lle cafodd George Floyd ei lofruddio gan Derek Chauvin, oedd yn swyddog heddlu ar y pryd. Buodd y newyddiadurwraig Maxine Hughes yn dilyn yr achos mewn rhaglen arbennig ar Radio Cymru, Ddim yn Ddu a Gwyn. Mae Maxine yn dod o Gonwy yn wreiddiol ond yn byw yn Washington DC erbyn hyn, a dyma hi’n cael sgwrs gyda Gerallt Jones sy’n byw yn Minneapolis... Achos llys - Court hearing Llofruddio - Murder O dan sylw - Under attention Llinyn amser - Timeline Protestiadau chwyrn - Fierce protests Euogrwydd - Guilt Anghydraddoldeb hiliol - Racial inequality Carfan - A faction Mynychu - To attend Cyfryngau - Media TROI’R TIR Dau o Gymry America yn fan’na yn rhoi syniad i ni o fywyd Minneapolis yn dilyn marwolaeth George Floyd. Mae cwmni byrgyrs ‘Ansh’ yng Nghaerdydd wedi bod yn boblogaidd iawn ers iddyn nhw agor ger Victoria Parc yn Nhreganna y llynedd. Dyma hanes Aled o’r Rhondda a Sion o Lanbedr Pont Steffan adawodd eu swyddi blaenorol i ddechrau eu busnes byrgyrs newydd. Blaenorol - Former Cigydd - Butcher Cynnyrch - Produce Awyddus - Eager Diwylliant - Culture Clymu mewn - To tie in DEI TOMOS ...stori dda arall ar Troi Tir yn fan’na a phob lwc i’r ddau gyda’u busnes newydd on’d ife? Mae Dafydd Iwan wrth gwrs yn enwog am ei ganeuon, ond roedd Dei Tom yn awyddus i siarad gyda fe am ei lyfr newydd sy’n sôn am hanes rhai o’r caneuon hynny. Gofynnodd Dei iddo fe pwy oedd wedi dylanwadu mwya arno fe o ran cyfansoddi caneuon... Dylanwadu - To Influence Cyfansoddi - To compose Ein hoes ni - In our time Teimladau cymysg - Mixed feelings Traddodiad canu gwleidyddol - A tradition of political singing Tueddfryd - A tendency Y dirwasgiad - The depression Buddsoddi - To invest Cyni - Adversity Arwr - Hero Uniongyrchol - Direct BETI A’I PHOBL Dafydd Iwan oedd hwnna’n sôn am ddylanwad Woodie Guthrie ar ei ganeuon. Gwestai Beti George wythnos diwetha oedd y ddawnswraig Jen Angharad, a gofynnodd Beti iddi hi sut wnaeth hi gwrdd â’I phartner Zayn, a hynny dros 30 mlynedd yn ôl.... Ble gwrddoch chi? - Lle wnaethoch chi gyfarfod? Digwydd bod - As it happens Sylweddoli - To realise Gweinyddu - Administrating Pam lai? - Why not? Y dechreuad - The beginning DROS GINIO Wedi meddwl, mae cabaits a the yn swnio bach yn od on’d yw e? Mae Lowri Roberts sy’n byw yn Gaersallog, neu Salisbury, yn gweithio fel archeolegydd morol, ond beth yn union mae hynny’n ei olygu? Vaughan Roderick fuodd yn ei holi ar Dros Ginio… Henebion - Antiquities Yn cynnwys - Including Llongdrylliadau - Shipwrecks Dyfnderoedd - Depths Taid - Tad-cu Bedyddio - To baptise Wedi eu claddu - Buried
Fri, 14 May 2021 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
S'mae... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma … BORE COTHI Ar Bore Cothi cafodd Shan sgwrs gyda Menna Michoudis (YNGANIAD – MICH-W-DIS) sydd yn dod o Bontuchaf ger Rhuthun yn wreiddol ond sydd yn byw ar Ynys Skiathos yng Ngwlad Groeg ers dros 15 mlynedd bellach. Mae hi’n briod, mae dau o blant gyda hi ac mae hi’n gweithio mewn swyddfa dwristiaeth gyda’i gŵr. Holodd Shan sut gwrddodd hi a’i gŵr a dyma’r hanes... Gwlad Groeg - Greece Cwrdd â - Cyfarfod efo Hogan hurt - Merch dwl Prydferth - Beautiful Andros o hen - Very old Dotio ar - Dwlu ar Duwies - Goddess Anhygoel - Incredible GERAINT LLOYD Hanes Menna o Skiathos yn fan’na ar Bore Cothi. Mae’r Ganolfan Genedlaethol sy’n gyfrifol am Gymraeg i Oedolion wedi gwneud apêl am ragor o diwtoriaid a buodd Geraint Lloyd yn sgwrsio gyda Helen Prosser o’r Ganolfan am hyn ond cafodd e sgwrs yn ogystal gyda Ali Evans sydd wedi bod yn dysgu Cymraeg yn ei gweithle. Dechreuodd Geraint drwy ofyn o ble roedd Ali’n dod yn wreiddiol... Canolfan Genedlaethol - National Centre Gweithle - Workplace Yn eitha diweddar - Quite recently Hwlffordd - Haverfordwest Sa i’n gallu - Dw i ddim yn medru GWNEUD BYWYD YN HAWS Ali Evans oedd honna’n disgrifio ei thaith bersonol hi’n dysgu Cymraeg. Buodd Hana Hopwood Griffiths a’i gwesteion yn trafod beth sy’n troi tŷ yn gartref. Mae llawer o brofiad o symud tŷ gan Ann-Marie Lewis a buodd hi yn rhannu ‘tips’ ar droi adeilad yn gartref ar y rhaglen. Mae’r sgwrs honno i glywed ar BBC Sounds ac ewch i chwilio am Gwneud Bywyd yn Haws os dych chi eisiau ei chlywed. Ond dw i am rannu clip o Heledd Jones-Tandy sy'n troi ei thŷ’n gartref wrth ddod o hyd i unrhyw esgus dros ddathlu…. Crempog - Pancake Caniatáu - To allow Beirniadaethau - Judgements Llwm - Bleak Gwagle - Emptiness Addurniadau - Decorations Pasg - Easter Allor - Altar Clustogau - Pillows Crysurus - Comforting Arbrofi - To experiment Dychymyg - Imagination DEWI LLWYD Dathlu ei phenblwydd oedd y gantores Kizzy Crawford a hi oedd gwestai penblwydd Dewi Llwyd. Mae’r artist o Aberfan yn 25 oed a dyma hi’n rhannu hanes un penblwydd sydd yn aros yn ei chof... Yn fyw - Live Arwresau - Heroines Yn gyson - Constantly Arwyr cerddorol - Musical heroes Cefnogol - Supportive Llwyddiant - Success Adolygu - Revising ALED HUGHES Ac awn ni i sôn am benblwydd arall nawr – penblwydd yr e-bost yn 50 oed. Doedd Aled Hughes ddim yn gallu credu bod cymant â hynny o amser wedi mynd heibio ers y digwyddiad hwnnw, felly gofynnodd e i Mei Gwilym am hanes yr e-bost... Go iawn? - Really? Dyfeisio - To invent Cyfathrebu - To communicate Llond bol - A gutsful Gwrthod - To refuse Y gweddill ohonon ni - The rest of us SIOE TUDUR Hanes yr e-bost yn fan’na ar raglen Aled Hughes. Wel mae’r gwanwyn wedi cyrraedd a dw i’n siŵr byddwn ni i gyd yn gweld gwenyn o gwmpas y lle yn o fuan. Roedd Tudur Owen yn credu ei fod wedi gweld brenhines wenynen yn ei dŷ, ond roedd Dyl Mei wedi gwneud ei waith cartref ac yn rhoi gwers fach iddo fe ar fyd y gwenyn … Gwenyn - Bees Brenhines wenynen - Queen bee Digwydd bod - As it happens Dynion sain - Sound man Llonydd - Still Denu - To attract Yr hogiau - The boys Hwyrach ymlaen - later on Mŵg - Smoke
Fri, 07 May 2021 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
S'mae... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma … BORE COTHI Oes gyda chi hoff arogl? Arogl blodau gwyllt falle, neu dân coed neu fara yn cael ei bobi? Dw i’n siŵr basech chi’n cael eich synnu wrth glywed beth yw hoff arogl Donna Edwards, sy’n chwarae rhan Britt yn Pobol y Cwm. Hi oedd gwestai Y SYNHYWRAU Bore Cothi yr wythnos diwetha– a dyma hi’n siarad am ei hoff arogl… Arogl - Smell Synhwyrau - Senses Glöwr - Coal miner Mŵg - Smoke Tamprwydd - Dampness Sicrwydd - Certainty Tad-cu - Taid Cysur - Comfort Cnoi - To chew GWNEUD BYWYD YN HAWS Falle na fasai llawer yn rhoi aroglau cwrw a sigaret fel eu hoff arogl ond mae’n hawdd deall sut basen nhw’n codi hiraeth ar Donna on’d yw hi? Ar Gwneud Bywyd Yn Haws wythnos diwetha clywon ni Sian Angharad yn sôn wrth Hanna Hopwood Griffiths am ei phrofiadau’n byw gydag 'alopecia areata' ers pan oedd hi’n ifanc iawn. Dyma i chi flas ar y sgwrs… Wedi dychryn - Frightened Gwaethygu - Worsen Cuddio - To hide Mewn penbleth - In a quandry DROS GINIO Sian Angharad oedd honna’n sôn wrth Hanna Hopwood Griffiths am ei phrofiadau’n byw gydag 'alopecia areata'. Mae’n debyg bod llai ohonon ni’n prynu jîns ers y cyfnod clo, achos ein bod ni’n fwy cyfforddus mewn dillad llac! Ond dych chi’n gwybod unrhyw beth am hanes y jîns denim? Dyma i chi Judith Jones a Jenifer Jones yn rhoi’r hanes hwnnw i ni ar Dros Ginio… Defnydd - Material Gwau - To knit Nes ymlaen - Later on Darparu - To provide Nwyddau - Goods Cloddio am aur - Digging for gold Rhan annatod - An integral part TROI'R TIR Hanes y jîns denim yn fan’na ar Dros Ginio. Mae’r chwaraewr rygbi rhyngwladol Wyn Jones yn ffermio yn ogystal â bod yn chwaraewr rygbi proffesiynol. Mae hyn yn gallu bod yn broblem adeg Pencampwriaeth y Chwe Gwlad gan ei fod wastad yn digwydd yn ystod y cyfnod ŵyna fel clywon ni ar Troi’r Tir… Ŵyna - Lambing Y Chwe Gwlad - Six nations Rhyngwladol - International Crwtyn ifanc - Bachgen ifanc Ieuenctid - Youth Dim hawl - No right Rhwyddach - Haws DEWI LLWYD Wyn Jones yn fan’na yn sôn am y problemau o geisio bod yn ffermwr ac yn chwaraewr rygbi rhyngwladol yr un pryd. Y delynores Catrin Finch oedd gwestai penblwydd Dewi Llwyd yr wythnos yma a buodd hi’n sôn am sut basai hi’n licio newid delwedd y delyn yn y byd cerddorol. Dyma i chi glip bach o’i sgwrs gyda Dewi… Telynores - Harpist (female) Hyblyg - Flexible Delwedd - Image Cerddorddfa - Orchestra Agwedd - Attitude Offeryn - Instrument Cefndir - Background Hamddena - Spending leisure time Dianc rhagddo fo - To escape from it Tawelwch - Silence SIOE FRECWAST Cerddor arall, Elin Fflur sy’n cyflwyno’r Sioe Frecwast fore Sul ar Radio Cymru 2 a dyma hi’n rhoi gwers i ni ar siopa yn yr ‘Ysgol Sul’… Ail-agor - To reopen Troedfeddi sgwâr - Square feet Dylunio - To design Yn wirion bost - Crazy Y Môr Tawel - Pacific Ocean Brodorol - Native Cyfwerth â dant baedd - Worth the same as a boar’s tooth Carthen Gymreig - A Welsh quilt Derbynneb - Receipt
Fri, 30 Apr 2021 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
S'mae... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma … DEI TOMOS Buodd y canwr o Dreforus ger Abertawe, Neil Rosser, yn sôn am un o’i ganeuon enwoca ‘Ochr Treforus o’r Dre’ gyda Dei Tomos a dyma i chi flas ar y sgwrs... Enwoca - Most famous Adlewyrchu - To reflect Traddodiad - Tradition Cynefin - Local area Cymeriadau - Characters Hala - To spend (time) Magwraeth - Upbringing Tylwyth - Teulu Tyfu lan - Growing up COFIO Neil Rosser yn fan’na yn sôn am ei gân ‘Ochr Treforus o’r Dre’ . Pen Llŷn oedd pwnc Cofio yr wythnos yma – a buodd John Hardy a Hywel Gwynfryn yn edrych yn ôl ar y cyfnod pan agorwyd Butlins yn ardal Pwllheli. Cafodd Hywel sgwrs gydag un oedd yn cofio’r adeg yn dda ac yn nabod Billy Butlins yn eitha da hefyd... Cyfnod - period Chwedl y bobl ddŵad - According to the visitors Gweithio’n ddiwyd - Working hard Ail-fildio - Rebuilding Yr oes honno - In that time ALED HUGHES Ychydig o hanes agor Butlins Pwllheli ar Cofio wythnos diwetha. Kong v Godzilla ydy un o ffilmiau mawr y sinema ar hyn o bryd, ac roedd barn gwahanol iawn i’w gilydd amdani gyda Gary Slaymaker ac Aled Hughes fel cawn glywed yn y clip yma... Allet ti dyngu - You could swear Creaduriaid - Creatures Dogfen - Documentary Ara bach - Slowly Brywdro - Fighting Chwedloniaeth - Mythology Awch - Appetite Torcalonnus - Heartbreaking Cydio yn nychymyg - Catches the imagination TRYSTAN AC EMMA Mae’n anodd meddwl am y ffilm nawr heb ddychmygu Taid, neu dad-cu, Godzilla yn cwympo mas gyda thaid Kong mewn rhyw dafarn on’d yw hi...Ac awn ni o fyd Godzilla a Kong nawr i fyd yr UFOs. Mae llawer o bobl yn honni eu bod wedi gweld Ufo ac mae Richard Foxhall yn un ohonyn nhw. Dyma fe’n disgrifio wrth Emma a Trystan beth welodd e uwchben Dyffryn Nanllte yng Ngwynedd 40 mlynedd yn ol… Honni - To allege Cwympo mas - Falling out Llu awyr - AirForce Hofrennydd - Helicopter Llonydd - Still Ymarfer - Exercise Llachar - Bright Adennydd - Wing Ta waeth - Anyway FY NGHYMRU Tybed beth welodd Richard yn Nhalysarn flynyddoedd yn ôl? Rhyfedd iawn on’d ife? Mae etholiad Senedd Cymru yn cael ei gynnal ar Fai 6ed eleni. Aeth y cyn-chwaraewr rygbi rhyngwladol, Nathan Brew, i holi barn pobl o gefndir BAME er mwyn gweld beth mae’r etholiad hwn yn ei olygu iddyn nhw... Etholiad - Election Cyn-chwaraewr - Former player Rhyngwladol - International Gwinedd (ewinedd) - Nails Balch - Proud Tebygrwydd - Similarity Ysbrydoliaeth - Inspitration Uniaethu - To identify (with) BETI GEORGE Arhoswn ni gyda chwaraewyr rygbi rhyngwladol yn y clip nesa ‘ma. Buodd Beti George yn sgwrsio gyda Rhys Patchell, ac roedd gan Beti ddiddordeb mawr mewn beth mae Rhys a’i gyd-athletwyr yn ei fwyta er mwyn cadw’n heini Cyd-athletwyr - Fellow athletes Darparu - To provide Amcan - Estimate Llaeth - Llefrith Claddu - To bury Cyffredin - Normal Cyhyrau - Muscles
Fri, 23 Apr 2021 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
S'mae... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma … SHAN COTHI Y cerddor Brychan Llyr oedd gwestai Shan Cothi yr wythnos yma ac esboniodd e wrth Shan pam ei fod mor hoff o bobl, o fwyd ac o gerddoriaeth Yr Eidal… Cerddor - Musician Hala - Treulio Cyfarwydd - Familiar Annwyl - Endearing Parchus - Respectable Rhufain - Rome Cyfle - Opportunity Twr - A crowd Eidalwyr - Italians Wedi syfrdanu - Stunned Rhyfeddu - To marvel SIOE FRECWAST Brychan Llyr oedd hwnna yn sôn am gig arbennig iawn yn yr Eidal. Mae’r rhaglen Cymru, Dad a Fi ar S4C yn un boblogaidd iawn. Mae’r rhaglen yn dilyn Connagh Howard oedd yn un o sêr Love Island a'i dad, Wayne, ar daith drwy ynysoedd Cymru. Dyma nhw’n sgwrsio gyda Caryl a Huw Stephens am eu hymweliad ag Ynys Enlli. Ynys Enlli - Bardsey Island Profiad - Experience Bythgofiadwy - Unforgettable Cysylltiad hudolus - A magical connection Cyfres - Series TROI’R TIR Dysgodd Wayne Howard Gymraeg fel oedolyn a gwnaeth yn siŵr bod ei fab Connagh yn cael addysg Gymraeg. Mae’r ddau yn amlwg yn mwynhau eu teithiau o gwmpas ynysoedd Cymru. Mae Lydia Edwards yn dod o Fetws Gwerfyl Goch yn Sir Ddinbych a chafodd ei magu ar fferm ddefaid. Yn ystod y cyfnod clo aeth hi i weithio ar fferm ar Ynysoedd y Malvinas, neu’r Falklands. Dyma hi’n esbonio ar Troi’r Tir pam penderfynodd hi fynd draw yno Y cyfnod clo - Lockdown Hogan - Merch Twrnai - Solicitor Lapio gwlân - Skirting and rolling the fleece Lluchio - To throw Anhygoel - Incredible Hunanynysu - To self-isolate Cneifio - Shearing Sa ti’n dreifio - Os nad wyt ti’n gyrru HUW LLYWELYN A GARETH EDWARDS Bywyd gwahanol iawn yn hemisffîr y de yn fan’na i Lydia. Roedd y darlledwr chwaraeon Huw Llywelyn Davies yn ffrindiau gyda chyn fewnwr Cymru - Syr Gareth Edwards pan oedden nhw’n blant ac roedden nhw’n ymarfer rygbi gyda’i gilydd. Ond fel gwnawn ni glywed yn y clip nesa roedd byd rygbi’r plant yn dipyn gwahanol bryd hynny i’r byd fel mae e nawr… Darlledwr - Broadcaster Cyn-fewnwr - Former scrum half Cyfnod - Period Dyfarnwr - Referee Crits - Bechgyn Rhyngwladol - International Ochrgamu - To sidestep Heol(hewl) - Lôn Dros yr ystlys - Into touch Cryfder - Strength Hyfforddwyr - Coaches Unigolion - Individuals DILWYN MORGAN Huw Llywelyn Davies a Syr Gareth Edwards yn cofio eu plentyndod yn fan’na. Mae yna nifer o ofergoelion yn y byd morwrol a buodd Dilwyn Morgan yn rhannu rhai ohonyn nhw ar y rhaglen Ar Lan y Môr … Ofergoelion - Superstitions Byd morwrol - The seafaring world Chwibanu - Whistling Her - A challenge Ail-fedyddio - To rebaptise Hen goel - An old omen Anlwc - Bad luck Oedd yn berchen - Owned Celwydd - A lie Un ai - Either Y duwiau - The gods PENBLWYDD DEWI LLWYD Dilwyn Morgan oedd hwnna’n sôn am rai o ofergoelion y byd morwrol. Y gantores Doreen Lewis oedd gwestai pen-blwydd Dewi Llwyd yr wythnos diwetha a hithau’n dathlu ei phenblwydd yn 70 oed. Gofynnodd Dewi iddi hi pa un oedd y pen-blwydd mwya cofiadwy iddi hi. Cofiadwy - Memorable Gyrfa - Career Rhyfedda - Most amazing Dros y fro i gyd - All over the area Anrhegion - Presents Mis mêl - Honeymoon Cystal ag y bu - As good as it used to be Adloniant - Entertainment Ymateb - Response Llonni - To become cheerful
Fri, 16 Apr 2021 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
S'mae... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma … DROS FRECWAST Chris Gunter ydy’r chwaraewr cyntaf yn hanes tîm pêl-droed Cymru i ennill cant o gapiau yn dilyn y gêm gyfeillgar rhwng Cymru a Mecsico wythnos diwetha. Mae cyn-golwr Cymru, Owain Fôn Williams, yn arlunydd da ac mae o wedi peintio llun arbennig i Chris i ddathlu’r achlysur. Dyma i chi Owain yn sgwrsio gydag Owain Llyr o adran chwaraeon Radio Cymru ar Dros Frecwast. Arlunydd - Artist Yn y gorffennol - In the past Digon hawdd - Easy enough Canfed - Hundredth Cais - Request Newydd sbon - Brand new Creu - To create Ei ên - His chin Sbïo - Edrych Cyfnod - a period of time SIOE SADWRN …a llongyfarchiadau mawr i Chris Gunter am ennill ei ganfed cap yn y gêm rhwng Cymru a Mecsico. Roedd hon yn gêm bwysig i Sioned Dafydd hefyd – y tro cynta iddi hi sylwebu’n fyw ar S4C ar gêm bêl-droed Cymru. Mae Sioned hefyd wedi dechrau podlediad pêl-droed newydd, Y Naw Deg, ar y cyd â chyflwynydd y Sioe Sadwrn – Rhydian Bowen Phillips. Buodd y ddau’n sgwrsio am hyn ac am gêm Mecsico ar y Sioe Sadwrn… Sylwebu’n fyw - Commentating live Ar y cyd â - Together with Cyflwynydd - Presenter Gwlad Belg - Belgium Joio mas draw - Mwynhau yn fawr Cyfres - Series Pob agwedd - All aspects Uwch Gynghrair Lloegr - English Premier League Criw cynhyrchu - Production team Hala - Anfon Ymchwil - Research GWNEUD BYWYD YN HAWS …ac enillodd Cymru’r gêm honno o un gôl i ddim a Chris Gunter yn gapten ar y tîm! Capten tîm rygbi Cymru ydy Alun Wyn Jones ac mae ei wraig, y Dr Anwen Jones, wedi sefydlu blog o’r enw The Jones Essential ar ôl iddi hi benderfynu cymryd saib gyrfa yn dilyn cyfnod mamolaeth. Dyma hi’n esbonio rhai o’r rhesymau dros gymryd y saib ar Gwneud Bywyd yn Haws… Saib gyrfa - A career break Cyfnod mamolaeth - Maternity leave Uwch ddarlithydd - Senior lecturer Gradd meistr - Masters degree Doethuriaeth - PhD Dod i ben - Come to an end Heriol - Challenging TROI’R TIR Dr Anwen Jones oedd honna’n esbonio pam ei bod hi wedi cymryd saib yn ei gyrfa. Hanes Ffion Medi a'i mam Mairwen Rees o Lanfynydd ger Llandeilo yn Sir Gaerfyrddin sydd nesa. Mae’r ddwy wedi dechrau cwmni gosod blodau o’r enw ‘Sied yr Ardd’yn ystod y cyfnod clo. Ond pwy o’r ddwy ydy’r bòs tybed? Gosod blodau - Flower arranging Fferm odro - Dairy farm Ŵyna - Lambing Cenhedlaeth - Generation Ffair Aeaf Rithiol - Virtual Winter Fair Cyfryngau cymdeithasol - Social media Torchau - Wreaths Archebu - To order Deilen - A leaf FFION EMYR Mae’n amlwg mai Mam ydy’r bòs on’d yw hi? Ar raglen Ffion Emyr nos Wener, clywon ni am briodas arbennig Celyn a’i gŵr, Owen, o Gasnewydd, ond pam bod Dr Who yn rhan o’r stori yma? Dyma Celyn yn rhoi’r hanes... Goleudy - Lighthouse Llai traddodiadol - Less traditional Casnewydd - Newport Cwympo mewn cariad - To fall in love Dw i’n cymryd - I assume Darpar ŵr - Prospective husband Dadwisgo - To undress Anhygoel - Incredible Sa i’n gwybod - Dw i ddim yn gwybod TRYSTAN AC EMMA Tardis mewn priodas yng Ngwent, pwy fasai’n meddwl on’d ife? Nid hen focs plismon fel y Tardis ydy diddordeb mawr Dai Mason ond hen geir, a buodd e’n rhestru’r holl geir sy yn ei garej mewn sgwrs gyda Trystan ac Emma. Dyma i chi flas ar y sgwrs… Y chwedegau - The sixties Llai pwerus - Less powerful Yn ddiweddar iawn - Very recently Eitha balch - Quite proud Hen dad-cu - Great grandfather Cyflwr gwael - Poor condition
Fri, 09 Apr 2021 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
S'mae... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma … TROI’R TIR Mae Steffan Harri yn actor llwyddiannus sy wedi serenu ar lwyfan y West End mewn sioeau mawr fel Shrek, ond gyda’r theatrau ar gau, penderfynodd Steffan fynd yn ôl i helpu ar y fferm deuluol. Dyma fe’n dweud yr hanes ar Troi Tir Parhau To continue Ŵyna Lambing Dyweddio To engage (to marry) Gwarchod yr ŵyn swcis Looking after the pet lambs Bugeilio Shepherding Gwellt Hay Byrlymus Extremely busy Uffernol Hellish Wlyb sopen Extremely wet Colledion Losses STIWDIO Yr actor Steffan Harri oedd hwnna’n rhoi blas ar fywyd fferm ar yr adeg prysur hwn iddyn nhw. Ac i ni aros myd y theatr, roedd dydd Llun diwetha yn Ddiwrnod Theatr y Byd, ac ar Stiwdio cafodd Nia Roberts sgwrs gyda Melisa Annis, sy’n byw yn Efrog Newydd ac yn gweithio ym myd y theatr yno. Yn y darn yma, mae Melisa’n egluro sut glaniodd hi yn Efrog Newydd yn y lle cyntaf a pha fath o waith mae hi’n ei wneud y dyddiau hyn... Anhygoel - Incredible Dramodydd - Dramatist Cyfarwyddo - To direct Cynhyrchu - To produce Pres - Arian Ysiwrant iechyd - Health insurance Cynhyrchiad - Production DAF A CARYL Dipyn o hanes Melisa Annis yn fan’na ar Stiwdio. Mae llawer iawn ohonon ni angen mynd i’r siop trin gwallt ar ôl y misoedd pan oedd pob salon ar gau. Ond pa steil gwallt sy’n ffasiynol y dyddiau hyn tybed? Dyna un o gwestiynau Daf a Caryl i Paula Morris Jones o siop trin gwallt Paula’s yng Nghaernarfon a dyma oedd gyda hi i’w ddweud… Siop trin gwallt - Hairdressers Yn ôl yn y dydd - Back in the day Poblogaidd - Popular Barf - Beard Talcen - Forehead Drych - Mirror DEWI LLWYD Dw i’n siwr bod salon Paula a phob salon arall yn Nghymru yn brysur iawn y dyddiau ‘ma. Dymunodd Dewi Llwyd benblwydd hapus i gyn Brif Weinidog Cymru Carwyn Jones ar ei raglen fore Sul. Mae Carwyn yn gweithio i Brifysgol Aberystwyth nawr a gofynodd Dewi iddo fe beth yw ei gynlluniau ar gyfer y dyfodol Cyn Brif Weinidog - Former First Minister Cymysgedd - A mixture Athro yn y Gyfraith - Professor of Law Ymchwil - Research Ymgynghori - Consulting Darlledu - Broadcasting Datblygu - To develop Gwleidydd - Politician Bywoliaeth - Livelihood Meysydd - Fields LISA GWILYM Carwyn Jones yn swnio’n hynod o brysur yn fan’na. Un fasai’n hoff iawn o cael rhoi ei thraed i fyny ydy’r actores Hannah Danielgan ei bod hi’n disgwyl babi a hi oedd gwestai Bore Sul Lisa Gwilym ar RC2. Beth fasai Hanna’n ei wneud tasai hi’n ennill y loteri? Dyna oedd cwestiwn Lisa iddi hi Rhodd - A gift Yn haeddiannol iawn - Very deserving Beichiogrwydd - Pregnancy Delfrydol - Ideal Ysu am - To long for Cynnes clyd - Warm and cosy Cloncian - Gossiping Cymdeithasu - Socialising HUW CHISWELL Hanna Daniel yn fan’na yn crisialu dymuniadau llawer iawn ohonon ni dw i’n siŵr o ran cymdeithasu pan ddaw’r cyfnod clo i ben. Un o ganeuon mwya eiconig Huw Chiswel ydy Nos Sul a Baglan Bay a buodd Chiz yn siarad gyda Geraint Lovegreen am gefndir y gan arbennig hon... Ymdrin â - To deal with Profiad - Experience Diwylliannau - Cultures Y cyfuniad - The combination Cwmpasu - to encompass
Fri, 02 Apr 2021 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
S'mae... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma …” NIA ROBERTS - MORFYDD CLARK Mae Morfudd Clark yn Seland Newydd ar hyn o bryd yn ffilmio cyfres newydd o Game of Thrones, a fel soniodd hi wrth Nia Roberts, roedd cael Cymro arall ar y set yn gysur mawr iddi hi… Cyfres - Series Cysur mawr - A great comfort Cwympo mewn cariad - To fall in love Profiad - Experience Sylweddoli - To realise So ti’n deall - Dwyt ti ddim yn deall ALED HUGHES Morfudd Clarke yn cael amser i ymarfer ei Chymraeg tra’n ffilmio Game of Thrones- da on’d ife? Ar raglen Aled Hughes clywon ni sut mae’r môr a syrffio yn arbennig wedi helpu merch ifanc gydag iselder. Dyma i chi flas ar y sgwrs rhwng Aled a Laura Truelove o'r Rhondda … Cyfnod o iselder - A period of depression Nofio gwyllt - Wild swimming Pwerus iawn - Very powerful Cysylltiad - Connection Ar bwys - Wrth ymyl Rhyddhau - To release Yn wirioneddol - Truly DANIEL GLYN Laura Truelove o'r Rhondda yn esbonio wrth Aled Hughes sut mae syrffio wedi ei helpu i ymdopi gyda’i chyfnod o iselder. Y cerddor a’r actor Neil Williams, oedd yn arfer perfformio gyda’r band Maffia Mr Huws, oedd gwestai Daniel Glyn fore Sadwrn a soniodd e wrth Daniel am elusen sy’n bwysig iawn yn ei fywyd. Cerddor - Musician Elusen - Charity Cartref gofal - Care Home Gwyrthiol - Miraculous Hollol amlwg - Totally obvious Creu - To create Yn fyw - Live Baglu - To trip COFIO …a gobeithio bydd cyfle i Neil gario ymlaen gyda’i waith pwysig unwaith bydd y cyfnod clo drosodd on’d ife? Dw i’n siŵr bod llawer ohonon ni’n falch ei bod yn bosib cael torri ein gwallt unwaith eto ar ôl misoedd y clo. Falle bod sawl ci hefyd yn edrych ymlaen at fynd i’r salon i gael ‘trim’ bach. Ar Cofio yr wythnos diwetha clywon ni Katie Hughes Ellis o Borthmadog sy'n berchen ar siop anifeiliaid a salon i gŵn ym Mhwllheli yn sôn am sut i steilio blew y cŵn Sy’n berchen ar Who owns I fyny’r grisiau lan stâr Blew cwta Short haired Dibynnu ar To depend on Yn debyg i Similar to Sgynnoch chi gi? Oes ci gyda chi? TROI’R TIR Hanes salon cŵn Pwllheli oedd hwnna ar Cofio yr wythnos diwetha. Mae Janie Davies yn dod o Bumpsaint sir Gaerfyrddin yn wreiddiol ond erbyn hyn mae hi’n ffermio o yn Mayenne yng ngogledd orllewin Ffrainc gyda ei phartner. Dyma hi’n sôn ar Troi’r Tir am beth wnaeth iddi hi benderfynu setlo yn Ffrainc… Fferm ddefaid - Sheep farm Ma’s - Allan Amser ŵyna - lambing season Ŵyn swci - Pet lambs Pert - Del Tsêp - Rhad IFAN EVANS Janie Davies o Sir Gâr y wreiddiol oedd honna’n sôn am ei phenderfyniad i ffermio yn Ffrainc. Roedd ffermwr arall o Sir Gâr i’w glywed ar Ant and Dec’s Saturday Night Takeaway nos Sadwrn. Steven John oedd y ffermwr hwnnw, a buodd e’n llwyddiannus mewn cystadleuaeth ar y rhaglen a dyma fe’n dweud wrth Ifan Evans beth enillodd e i gyd… Gwobr - Prize Bant - Away Twym - Cynnes Llond llwyth - A shedful Bai Elin - Elin’s fault
Fri, 26 Mar 2021 17:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
S'mae... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma … TRYSTAN AC EMMA Roedd gan Trystan ac Emma ddiddordeb mawr mewn rhestr oedden nhw wedi ei weld o‘r gemau bwrdd mwya poblogaidd – a Monopoly oedd ar y brig wrth gwrs! Cafodd y ddau sgwrs gyda Dyfed Edwards o gwmni What Board Games i drafod y rhestr ac i ystyried apel gemau bwrdd yn gyffredinol Rhestr - List Gemau bwrdd - Board games Ar y brig - In the top spot Ystyried - To consider Yn gyffredinol - Generally Yn amlwg - Obviously Ennyn diddordeb - To arouse the interest Ymddiddori - To be interested in Ehangu meddyliau - To expand the minds Rhyngrwyd - Internet FFION EMYR A dw i’n siŵr bod llawer mwy ohonon ni wedi bod yn chwarae gemau bwrdd yn ystod y cyfnod clo on’d oes? Rhywbeth arall sy wedi bod yn boblogaidd yn ystod y flwyddyn ddiwetha ydy cwisiau. Daeth Cris, cwis feistr rhaglen Geth a Ger i gael sgwrs gyda Ffion Emyr nos Wener a rhoi tips iddi hi ar sut i ennill mewn cwis tafarn. Yr un un diddordebau - Exactly the same interests Ail-greu - To re-create Rhyfeloedd - Wars Dw i’n cymryd - I presume Rhestrau - Lists Prif Wenidogion - Prime Ministers Arlywyddion - Presidents Taleithau - States ALED HUGHES Wel dych chi’n gwybod beth i’w wneud nawr pan fydd cwisiau tafarn yn ail-gychwyn – dim ffrindiau yn eich tîm! Gyda Phrifysgol Lerpwl yn dechrau cwrs gradd MA ar hanes a cherddoriaeth y Beatles, cafodd Aled Hughes a Meurig Rees Jones sgwrs am y cysylltiad rhwng y Fab 4 a Chymru Gradd - Degree Cerddoriaeth - Music Cysylltiad - Connection Ddaru nhw - Wnaethon nhw Hel - To collect Diswyddo - To sack GERAINT LLOYD Meurig Rees Jones oedd hwnna yn sôn wrth Aled Hughes am y cysylltiadiau rhwng y Beatles a Chymru. Daeth y sianti yn boblogaidd iawn yn ddiweddar ar Tik Tok ac ar-lein. Ar raglen Geraint Lloyd buodd Anna Sherratt yn sôn am ei chôr rhithiol, Côr Pawb, ac yn rhoi her i Geraint ymuno â nhw i ganu ac i greu sianti môr Her - A challenge Sylweddoli - To realise Caneuon gwerin - Folk songs Ymuno â - To join Dolen - Link Archebu - To order Ymchwilio - Researching Yn y cefndir - In the background SHELLEY A RHYDIAN Tybed fydd Geraint yn derbyn yr her? Dyn ni’n siŵr o gael gwybod ar ei raglen on’d dyn ni?. Matthew Rhys oedd gwestai Shelley a Rhydian bnawn Sadwrn. Fe oedd yn dewis rhai o’i hoff ganeuon ‘codi calon’ ac yn rhannu rhai o’i hanesion Hollywood – fel pan gafodd y fraint o eistedd ar bwys Michelle Obama mewn swper moethus! Y fraint - The honour Ar bwys - Wrth ymyl Moethus - Luxurious Pob arweinydd y byd - Every world leader Fforcais i e - I forked it Prawf - Proof Ffrwydro - To explode Wir Dduw - God’s truth GWNEUD BYWYD YN HAWS Meddyliwch tasai‘r tomato wedi glanio ar ffrog Michelle – roedd Matthew yn lwcus iawn on’d oedd e? Yr wythnos hon ar Gwneud Bywyd yn Haws buodd Hanna Hopwood Griffiths yn sgwrsio gyda thri sydd wedi dysgu Cymraeg. Yn y clip yma mae hi’n sgwrsio gyda’r Dr Jonathan Hurst, meddyg yn Ysbyty Merched Lerpwl ac Ysbyty Plant Alder Hey sydd wedi dysgu Cymraeg er mwyn gallu siarad yn Gymraeg gyda theuluoedd o Ogledd Cymru sy’n gorfod mynd i’r ddwy ysbyty Mynychu - To attend Yn rheolaidd - Regularly Ymddengys - It appears Gwenu - Smiling Fy annog - Encourages me
Fri, 12 Mar 2021 17:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
S'mae... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma … Sioe Frecwast - Andria Doherty Dych chi’n un o’r miliynau sy wedi gwylio It’s a Sin ar Channel 4? Roedd cysylltiad Cymreig cryf gyda’r gyfres gan fod dau o’r actorion yn dod o Gymru ac yn siarad Cymraeg. Roedd Andria Doherty yn actio rhan Eileen, mam un o brif gymeriadau’r gyfres, Colin. Andria oedd gwestai Daf a Caryl ar Radio Cymru 2 a dyma hi’n rhoi ychydig bach o’i hanes… Cyfres - Series Gwallgo(f) - Mad Dros ben llestri - Over the top Ymateb - Response Poblogaidd - Popular Enfawr - Huge Ysgytwol - Mind-blowing Diweddar - Recent Adrodd - Recitation Ychwanegolion - Extras Nathan Brew Andria Doherty oedd honna, un o sêr It’s a Sin, yn sgwrsio gyda Daf a Caryl. Un arall o westeion RC2 yr wythnos diwetha, oedd y sylwebydd a’r cyn chwaraewr rygbi Nathan Brew. Gan fod y penwythnos diwetha yn un pwysig iawn i dîm rygbi Cymru oherwydd y gêm fawr yn erbyn Lloegr, roedd hi’n amserol iawn i Nathan sôn am obeithion Cymru ym Mhencampwriaeth y Chwe Gwlad eleni. Sylwebydd - Commentator Amserol - Timely Pencampwriaeth y Chwe Gwlad - Six nations Synnu - Surprised Ysbryd - Spirit Anafiadau - Injuries Yn hytrach na - Rather than Ymarfer - Training Rheolau - Rules Lleihau - To reduce Byd Iolo Williams Roedd Nathan Brew yn optimistaidd yn fan’na am obeithion Cymru, ac roedd o yn iawn – enillodd Cymru o 40 – 24. Llongyfarchiadau mawr i dîm Cymru on’d ife? Yn rhaglen Byd Iolo wythnos diwetha buodd Iolo Williams yn dweud wrthon ni sut mae e wedi ymdopi gyda chyfnod anodd y pandemig… Ymdopi - To cope Cynffon - Tail Heb os nac oni bai - Without doubt Andros o anodd - Terribly difficult Bywyd gwyllt - Wildlife Ar gyrion - On the outskirts Ffodus - Lwcus Deutha chi - Dweud wrthoch chi Yn llythrennol - Literally Goroesi - To survive Dros Ginio - Edwina Williams Iolo Williams yn fan’na yn esbonio sut mae o wedi ymdopi gyda chyfnod y pandemig. Dych chi’n gwisgo het? Oes het-fobl yr Urdd gyda chi? Roedd digon o angen het yn ystod tywydd oer yr wythnosau diwetha, ond ydy gwisgo het wedi dod yn rhywbeth ffasiynol erbyn hyn? Dyma farn Edwina Williams Jones ... Cynllunydd - Designer Dilledyn ymarferol - A practical clothing Toreth - An abundance Crasboeth - Boiling hot Yn y cysgod - In the shade Achlysuron - Occasions Cefnogaeth - Support Geraint Lloyd - casglu ceir Y cynllunydd Edwina Williams Jones oedd oedd honna’n trafod hetiau gyda Jennifer Jones ar Dros Ginio. Nid hetiau ond hen geir ydy diddordeb Sharon Jones Williams o Bentre Berw ar Ynys Môn. Roedd Geraint Lloyd wrth ei fodd yn sgwrsio gyda hi a chlywed am hanes yr hen Mercedes sy gan y teulu Cau - To refuse Miri - Fuss Gynnau - A moment ago Tyrchu - To rummage (y)myrraeth - Curiosity Chwilota - To search for Dewi Llwyd - Osian Roberts Hanes diddorol Mercedes Sharon o Bentre Berw oedd hwnna, ar raglen Geraint Lloyd. Osian Roberts oedd gwestai pen-blwydd Dewi Llwyd wythnos diwetha. Fe yw cyfarwyddwr technegol tîm pêl-droed cenedlaethol Moroco, swydd fuodd e’n ei gwneud gyda thîm pêl-droed Cymru yn y gorffennol. Ond fel clywon ni yn y sgwrs gyda Dewi mae gan Osian sgiliau y tu hwnt i fyd y bêl… Cyfarwyddwr technegol - Technical Director Y tu hwnt - Beyond Fy ngorwelion i - My horizons Digrifwr - Comedian Llefaru - To recite Trin geiriau - To have a way with words Sbïo - Edrych Siarad cyhoeddus - Public speaking Datblygu - To develop
Fri, 05 Mar 2021 17:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
S'mae... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma … Vicky Jones - Trystan ac Emma Roedd Vicky Jones o Benmaenmawr yn digwydd bod yn sgwrsio gyda Trystan ac Emma am wneud cacennau pen-blwydd, a dyma hi’n digwydd sôn am gwsmeriaid enwog iawn brynodd gacennau ganddi hi’n ddiweddar... Yn ddiweddar - Recently Digwydd bod - Happened to be Pobi - To bake Tra bo nhw - While they were Baner - Flag Neidr - Snake Mwydod - Worms Bethan Clements - Sioe Frecwast Vicky yn amlwg wedi gwneud argraff dda iawn ar griw ‘I’m a Celebrity’ gyda’i chacennau arbennig. Y sylwebydd chwaraeon, Bethan Clement oedd yn ateb cwestiynau cocadwdl-ydw ar raglen Huw Stephens wythnos diwetha. Dyma ffordd arbennig Huw o ddod i nabod ei westeion yn well – mae’n rhaid iddyn ateb bob cwestiwn gyda cocadwdl- ydw neu wrth gwrs cocadwdl- nac ydw ! Argraff dda iawn - A very good impression Sylwebydd - Commentator Y brenin - The king Taten bôb - Baked potato Ail-agor - To re-open Digon têg - Fair enough Gohebu - Commentating Eilyddion - Substitutes Twymo lan - Warming up Anwybyddu fi’n llwyr - Totally ignoring me Ymddihero - To apologise Gary Slaymaker - Dros Ginio Bethan Clements oedd honna’n cocadwdl-dw-io gyda Huw Stephens. Mae 30 mlynedd ers i’r ffilm Silence of the Lambs gael ei rhyddhau a buodd Vaughan Roderick a Gary Slaymaker yn trafod y ffilm ar Dros Ginio. Pa mor dda oedd y ffilm mewn gwirionedd – ydy hi’n un o’r goreuon? Dyma i chi flas ar y sgwrs Rhyddhau - To release Arswyd - Horror Cynnil - Subtle Creulon - Cruel Ymhlith - Amongst Os dymunwch chi - If you wish Llofryddion cyfres - Serial Killers Llwyddiant - Success Gweddill ei oes - The rest of his life Ebychiad - A gasp Sugno’r awyr - Sucking the air Anwen Davies a Nicola Cook - Dwy Fam a Dau Dad Wel mae’n swnio fel bod Anthony Hopkins wedi mwynhau arswydo pawb, on’d yw hi? Ar y rhaglen Dwy Fam a Dau Dad, clywon ni stori Anwen Davies, neu Nicola Cooks, oedd yn dod o Ystalyfera yn wreiddiol cyn iddi hi gael ei mabwysiadu gan deulu o’r Barri a chael enw newydd. Fel y clywon ni ar y rhaglen, er bod teulu newydd Anwen wedi bod yn agored iawn gyda hi, roedd ganddi gwestiynau o hyd am amgylchiadau ei mabwysiadu. Mabwysiadu - To adopt Amgylchiadau - Circumstances Rhieni maeth - Foster parents Croesawu - To welcome Cynnwys - Contents Ynglŷn â - About Cyfrinachau - Secrets Dewi Llwyd - Mei Emrys Cofiwch os dych chi eisiau gwybod mwy am stori Anwen dych chi’n gallu gwrando ar y rhaglen yn llawn ar Radio Cymru ar BBC Sounds. Mei Emrys oedd yn edrych drwy papurau’r penwythnos ar raglen Dewi Llwyd ac roedd sôn yn un o’r papurau am bêl-droedwyr enwoca Cymru – Gareth Bale. Ydy Bale cystal chwaraewr nawr ag oedd e’n arfer bod? Dyma farn Mei a Dewi …. Cewri’r gorffennol - Past giants Ar fenthyg - On loan Ail-danio ei yrfa - Rekindle his career Ddim yn ymddiried - Doesn’t trust Gwrthodedig - Rejected Alltud - Exiled Cynghrair y Pencampwyr - Champions League Cyfraniad - Contribution Cydymdeimlo - Sympathy Aled Hughes - Beca Brown Ac ar y gair, sgoriodd Bale gôl anhygoel i Spurs yn Ewrop wythnos diwetha. Mae’n debyg bod nifer o bobl wedi mabwysiadu cŵn dros y cyfnod clo ac un o’r rheini ydy Beca Brown. Dyma hi’n sôn wrth Aled Hughes sut aeth hi ati i fabwysiadu milgi o Iwerddon Milgi - Greyhound Heriau - Challenges Croesfrid - Mongrel Peri braw mawr - To cause a huge fright Mor ddiethr â’i gilydd - As unfamiliar as each other Ymdebygu - To resemble Yr awydd i hela - The urge to hunt Hyfforddwyr - Trainers Milfeddygon - Vets Gwobrwyo’r ymddygiad - To reward the behaviour Yn y bôn - Essentially
Fri, 26 Feb 2021 17:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
S'mae... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma … Dros Ginio - Anthony Evans Morgi a Draenog y Môr- dyn nhw dim yn swnio’n ddeniadol iawn nac ydyn, er eu bod yn bysgod blasus iawn. Mae pysgotwyr yng Nghernyw eisiau newid enwau eu pysgod er mwyn iddyn nhw swnio’n fwy lleol a deniadol. Ddylai ni wneud yr un peth yng Nghymru? Dyma farn y cogydd Anthony Evans yn sgwrsio gyda Vaughan Roderick… Morgi - Dogfish Draenog y Môr - Sea Bass Pwysleisio - To emphasise Cregyn gleision - Mussels Cynnyrch - Produce Moethus - Luxurious Croen - Skin Papur tywod - Sandpaper Dros Frecwast - Cledwyn Ashford Y cogydd Anthony Evans oedd hwnna yn meddwl dylid newid enwau rhai o‘r pysgod sy’n cael eu dal yng Nghymru. Mae ychydig bach o Hollywood wedi cyrraedd Wrecsam gyda’r newyddion bod yr actorion Ryan Reynolds a Rob McElhenney wedi prynu’r clwb pêl-droed. Mae ffans y clwb wrth eu boddau a dyma un ohonyn nhw, Cledwyn Ashford, yn sgwrsio gyda chriw Dros Frecwast am y newyddion cyffrous Dylanwad - Influence Y gymuned - The community Anhygoel - Incredible Perchnogion - Owners Dyled - Debt Sicrhau pryniant - To clinch the purchase Buddsoddi - To invest Ieuenctid - Youth Ysbryd - Spirit Troi’r Tir - Emyr Lewis ..a nawr symudwn ni o bêl-droed i rygbi ac roedd Cymru’n chwarae yn erbyn yr Alban ym Mhencampwriaeth y Chwe Gwlad y penwythnos diwetha. Ar Troi’r Tir yr wythnos diwetha, clywodd Terwyn Davies hanes ffermwr o ganolbarth Cymru sy bellach yn ffermio yn yr Alban. Pwy oedd e’n ei gefnogi yn y gêm fawr tybed? Pencampwriaeth y Chwe Gwlad - Six nations Y Canolbarth - Mid Wales Sir Drefaldwyn - Montgomeryshire Rheolwr - Manager Gradd amaeth - A degree in agriculture Sioe Frecwast - Emyr Lewis Gan ein bod ni newydd fod ym myd amaeth beth am i ni sôn am y Tarw – na nid yr anifail fferm ond Emyr Lewis oedd yn arfer chwarae fel rhif wyth i Lanelli ac i Gymru. Cafodd e’r enw tarw achos ei rediadau cryf fel wythwr yn torri drwy’r gwrthwynebwyr ond roedd dawn cicio ganddo hefyd fel buodd e’n sôn wrth Daf a Caryl… Rhediadau - Runs Gwrthwynebwyr - The opposition Cryn dipyn o bwysau - Quite a lot of pressure Digwydd bod - As it happens Asgell - Wing Buddugoliaethau - Victories O’ch plaid chi - In your favour Cenhedlaeth - Generation Cerddorol - Musical Unigryw - Unique Gwneud Bywyd yn Haws - Cerys Davage Ac mae Emyr Lewis yn sylwebu ar holl gemau Cymru yn y Chwe Gwlad ar Radio Cymru. Un o effeithiau’r cyfnod clo yw nad yw hi wedi bod yn bosib mynd i wrando ar gerddoriaeth fyw. Mae’n debyg bod hyn wedi effeithio ar bobl ifanc yn fwy na neb. Ar Gwneud Bywyd Yn Haws, cafodd Hanna Hopwood sgwrs am hyn gyda Cerys Davage sydd ar ei hail flwyddyn ym Mhrifysgol Aberystwyth … Sylwebu - To commentate Cymdeithasol - Social Gweld eisiau - To miss Bloc Llety - Residential block Mae e wir yn drueni - It’s a real shame Yn gyfarwydd iawn - Very familiar Dathlu - To celebrate Cyfryngau cymdeithasol - Social media Bore Cothi - Aled Llyr Gruffudd Cerys Davage o Brifysgol Aberystwyth oedd honna’n sôn am sut mae'r cyfnod clo wedi effeithio ar fywyd cymdeithasol myfyrwyr. Enillodd Aled Llŷr Gruffudd wobr yn ddiweddar am un o’i ffilmiau, a gofynnodd Shan Cothi iddo fe sut cafodd e’r syniad am y ffilm...... Gwobr - Award Pwnc - Subject Galar - Bereavement Nain - Mam-gu Gwacter - Emptiness Di-nod - Pointless Ysbrydoli - To inspire
Fri, 19 Feb 2021 17:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
S'mae... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma … TROI’R TIR Roedd gêm gynta Cymru ym Mhencampwriaeth y Chwe Gwlad yn un gyffrous iawn gyda Chymru yn ennill o bum pwynt yn unig. Pwy tybed oedd Gwenan Morgan Lyttle yn ei gefnogi dydd Sadwrn gan ei bod hi bellach yn byw yng Ngogledd Iwerddon ac wedi priodi Gwyddel? Dyma i chi glip o Gwenan yn sgwrsio gyda Terwyn Davies ar Troi Tir Pencampwriaeth y Chwe Gwlad - Six Nations Championship Cefnogi - To support Gwyddel - An Irishman Gwartheg - Cattle Tad-cu - Taid Bugail - Shepheard Yn y gwaed - In the blood Y Weriniaeth - The Republic Hwyluso - To facilitate Ar y ffin - On the border DANIEL GLYN AC ELLIW GWAWR Dw i’n siŵr bod Gwenan yn hapus iawn dydd Sadwrn ar ôl i Gymru guro’r Iwerddon. Y newyddiadurwraig Elliw Gwawr oedd gwestai Daniel Glyn ar y sioe Frecwast dros y penwythnos. Dyma hi’n sôn am sut mae’r blynyddoedd diwetha wedi bod yn rhai diddorol iawn iddi hi… Newyddiadurwraig - Female journalist Anghyffredin - Uncommon Prif Weinidogion - Prime Ministers Llywodraethu - To govern Newid enfawr - A huge change Llywodraeth Cymru - The Welsh Government Anhygoel - Incredible San Steffan - Westminster Cyn lleied â - As little as Gwefannau cymdeithasol - Social media Diddiolch - Thankless TATŴS TRYSTAN AC EMMA Elliw Gwawr oedd honna’n sôn am waith newyddiadurwraig wleidyddol yn ystod y blynyddoedd prysur diwetha. Ar ôl i Brooklyn Beckham, y model sy’n fab i David a Victoria Beckham, gael tatŵ arall i ychwanegu at yr holl ink sy ar ei gorff, cafodd Trystan ac Emma sgwrs gydag Elin Mai o Lanberis sy hefyd yn dipyn o ffan o datŵs… Na fo - Dyna fe/fo Uniaethu - To empathise Wastad - Always Ymhelaethu - To expand Ysgogi - To inspire GWEN SGWRS YR HET Hanes tatŵs Elin Mai yn fan’na ar raglen Trystan ac Emma. Mae het Geraint Lloyd wedi teithio ar draws Gymru wrth i un gwrandäwr ei phasio at wrandäwr arall. Yr wythnos diwetha roedd yr het wedi cyrraedd Castell-Nedd a dyma Geraint yn holi perchennog newydd yr het - Gwen… Ymgymryd â her - Taking up a challenge Elusen - Charity Elwa - To benefit Gwledd - A feast FFION DAFIS Gwen o Gastell-Nedd oedd honna, yn sôn am ei hetiau. Roedd gan yr actores Ffion “gwallt” Dafis ddewis anodd iawn i’w wneud yn ddiweddar - parhau i actio rhan Alwenna yn y gyfres boblogaidd Rownd a Rownd neu wneud cyfres newydd o’r ddrama boblogaidd ‘Byw Celwydd’. Hi oedd gwestai penblwydd Dewi Llwyd dydd Sul gan ei bod yn dathlu ei phenblwyddd yn hanner cant. Dyma hi’n esbonio wrth Dewi pam gwnaeth hi ddewis ‘Byw Celwydd’… Cyfres - Series Yn werthfawrogol iawn - Very appreciative Pryderus - Worried Cyfuniad - A combination Troi a throsi - Tossing and turning Anwyldeb - Affection Yn wythnosol - Weekly Magwraeth - Upbringing FY STORI I - DEWI TUDUR Penderfyniad anodd iawn yn fan’na i Ffion Dafis. Mewn rhaglen arbennig o’r enw Fy Stori i, glywon ni hanes yr artist Dewi Tudur sydd yn byw yn yr Eidal erbyn hyn. Yn y rhaglen clywon ni ei fod wedi cael cyfnodau trist iawn yn eu fywyd ond yn y clip yma dyma fe’n sôn am ddigwyddiad hapus iawn newidiodd ei fywyd yn llwyr… Cyfeillgarwch - Friendship Gwas y Neidr - Dragonfly Selio - Based Diniweidrwydd - Innocence Cynhyrchwyr - Producers Dyma fi’n digwydd - I happened to Ro’n i wedi gwirioni - I was delighted Unig ac anial - Lonely and desolate
Fri, 12 Feb 2021 17:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
S'mae... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma … Steffan Cennydd Os oeddech chi’n un o’r miliynau wyliodd y gyfres The Pembrokeshire Murders ar ITV yn ddiweddar, efallai eich bod chi’n cofio cymeriad mab y ditectif DCI Steve Wilkins. Luke Evans oedd yn chwarae rhan y ditectif a Steffan Cennydd o Gaerfyrddin oedd yn chwarae rhan y mab. Dyma i chi flas ar sgwrs gafodd Caryl a Daf gyda Steffan ar eu rhaglen yr wythnos yma Mwya llwyddiannus - Most successful Golygfa - Scene Gyferbyn â - Opposite to Mae’n fyd enwog - He’s world famous Egni - Energy Rhwydd - Hawdd Derwen - Oak Marian Brosschot Steffan Cennydd oedd hwnna ac roedd e’n amlwg wedi mwynhau cymryd rhan yn The Pembrokeshire Murders. Mae Marian Brosschot yn diwtor Cymraeg i Brifysgol Bangor a buodd hi'n dysgu Cymraeg ym Mhatagonia y llynedd. Mae hi’n rhugl mewn Cymraeg, Saesneg, Iseldireg a Sbaeneg ac mae hi nawr yn dysgu Daneg. Pwy well felly i roi cynghorion ar ddysgu iaith. Dyma ambell i gyngor rannodd hi ar raglen Aled Hughes wythnos diwetha. Gofynnodd Aled iddi hi oedd canu yn ffordd dda o ddysgu iaith… Iseldireg - Dutch Daneg - Danish Ystyr dyfnach - A deeper meaning Arwynebol - Superficial Llythrennol - Literal Trwytho - To saturate Dywediadau - Sayings Chdi - Ti Wsos - Wythnos Ynganiad - Pronunciation Am w’n i - As far as I know Jonathan Simcock Rhywun sy wedi llwyddo i ddysgu Cymraeg yn rhugl ydy Jonathan Simcock, er ei fod yn byw yn Derby. Mae Jonathon wedi bod yn trefnu clwb a gwersi Cymraeg i ddysgwyr ardal Derby a Nottingham ers blynyddoedd. Cafodd Shan Cothi sgwrs gydag e ar Bore Cothi a gofynnodd hi i Jonathon sut oedd Cylch Dysgwyr Derby a Nottingham wedi ymdopi â’r cyfnod clo… Ymdopi - To cope Arferol - Usual Tu hwnt - Beyond Ymhlith - Amongst Alltud - Exiled Cerdd - Poem Offeryn - Instrument Cymunedol - Community Llawen - Merry Llion Thomas Felly os dych chi’n barod i gymryd rhan yn y noson lawen cysylltwch â Jonathon Simcock, dw i’n siŵr basai’n falch iawn o glywed gennych. Mae gan Llion Tomos o Ynys Môn gi talentog iawn o’r new Max – fel clywodd Emma a Trystan ar eu rhaglen fore Gwener… Dallt - Deall Sillafu - To spell Cawn ni weld - We’ll see Aballu - And so on Gwenith Evans Wel dyna ni berfformiad perffaith i noson lawen Cylch Derby – Llion rhaid i chi gysylltu â Jonathon Simcock! Therapydd cerdd ydy Gwenith Evans o Benparc ger Aberteifi, a buodd hi’n gweithio yn Seland Newydd tan tua dau fis yn ôl ond erbyn hyn mae hi’n byw yng Nghymru unwaith eto. Dyma hi’n sôn ychydig wrth Hanna Hopwood Griffiths am ei phrofiad yn Seland Newydd yn ystod y pandemig… Ffodus - Fortunate Eitha clou - Quite quickly Llond llaw - Handful Dihunais i - Wnes i ddeffro Rhyddid - Freedom Ffaelu - Methu Sa i’n siŵr - Dw i ddim yn siŵr Aeron Pughe Hanes y cyfnod clo yn Seland Newydd yn fan’na ar y rhaglen Gwneud Bywyd yn Haws. Mae priodi yng nghefn gwlad Cymru yn gallu bod yn rhywbeth peryglus iawn yn ôl yr hanesion glywon ni ar Troi’r Tir. Dyma i chi Aeron Pughe o Gomins Coch ger Machynlleth i ddechrau yn rhoi hanes ei briodas e… Drygioni - Mischief Gwas priodas - Best man Cwmpodd y goeden - The tree fell Llanast - Mess Budreddi - Dirt Yn enedigol o - A native of Fawr ddim cwsg - Hardly any sleep Traddodiad - Tradition Rhaffau - Ropes Groes yr heol - Ar draws y ffordd
Fri, 05 Feb 2021 17:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
S'mae... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma … OWAIN TUDUR JONES Y cyn bêl-droediwr Owain Tudur Jones oedd gwestai Lisa fore Sul. Enillodd Owain saith cap pêl-droed dros Gymru ac mae e nawr yn sylwebu ar gemau pêl-droed ar ran S4C. Ond am ei ddiddordeb mawr mewn dringo mynyddoedd Eryri buodd e’n sôn wrth Lisa. Dyma i chi flas ar y sgwrs… Sylwebu - To commentate Sbïo - Edrych Gwerthfawrogi - To appreciate Golygfeydd - Views Her - A challenge Curiad y galon - The heartbeat Cynyddu - Increasing Datblygu - Develops Adnabyddus - Well known Ysfa - Urge Gofal biau hi - Take care TRYSTAN AC EMMA Owain Tudur Jones oedd hwnna’n sôn am ei hoffter o fynydda. Sut mae gwneud y baned berffaith? Dyma farn Eirlys Smith o Gaffi Paned Pinc yn Llangadfan ynm Mhowys ar raglen Trystan ac Emma… Llaeth - Llefrith Tywallt - To pour Ymdrech - Effort Llesol - Beneficial Dail te - Tea leaves Amgylchedd - Environment Euog - Guilty CLIP BWYD YN HAWS Tebot a dail te amdani felly! Mae llawer iawn ohonon ni’n gweithio o’n cartrefi y dyddiau hyn, sydd yn gallu bod yn dipyn o her o dro i dro. Gofynnodd Hannah Hopwood Griffiths i’w gwrandawyr am gynghorion gweithio o gartre. Dyma oedd rhai o’u tips nhw! Ardal penodol - A specific area Yn llythrennol - Literally Cymudo - To commute Diffodd - To switch off Yr holl synhwyrau - All the senses Ar bwys - Wrth ymyl Egni - Energy Ddim yn tycio - Doesn’t succeed TROI’R TIR Digon o ‘dips’ yn fan’na ar sut i wneud gweithio o gartre’n fwy pleserus. Ar Troi’r Tir yr wythnos yma clywon ni hanes cwpwl o Sir Drefaldwyn sy'n ffermio ac yn tyfu madarch yn ardal Llanerfyl ym Mhowys. Dyma Gwenllian yn esbonio sut dechreuon nhw gyda’r fenter newydd Madarch - Mushrooms Prif Weithredwr - Chief Executive Dirgelwch ac arbrawf - A mystery and experiment Cyfeillgarwch - Friendship Awyddus i arallgyfeirio - Eager to diversify Madarch wystrys - Oyster mushrooms Llwch llif - Sawdust Ffwrn fawr ddiwydiannol - A large industrial oven Cyfandirol - Continental Perlysiau - Herbs RHYS MEIRION Hanes menter tyfu a gwerthu madarch yn fan’na ar Troi’r Tir. Bob bore Gwener ar RC2 mae Huw Stephens yn dod i nabod ei westeion drwy ofyn nifer o gwestiynau iddyn ac mae’n rhaid ateb y cwestiynau drwy ddweud ‘cocadwdl-ydw’ neu ‘cocadwdl-nac ydw’. Y canwr enwog Rhys Meirion oedd yn ateb y cwestiynau wythnos yma Dychmygwch - Imagine ‘Sti - You know CLIP ANNES POST CYNTAF Rhys Meirion yn gwerthu hufen ia, pwy fasai’n meddwl? Does dim byd gwell ar benwythnos na chael brecwast llawn wedi ei goginio, a gwell byth os mai rhywun arall sydd wedi ei goginio fe. Yr actores Annes Elwy soniodd wrth Kate Crocket ar y Post Cynta sut mae hi wedi arallgyfeirio yn ystod y cyfnod clo drwy goginio brecwast a’i gludo i dai ei chwsmeriaid... Cludo - To carry Yn raddol bach - Gradually Be yn y byd - What on earth Yn dawel bach - Without much ado Lledaenu - To spread Yn y pendraw - In the end Fy nghynnal i - Keeps me going Gwahaniaethu - To distinguish Bywoliaeth - Livelyhood
Fri, 29 Jan 2021 17:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
S'mae... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma … AR Y MARC Mae Luke Williams o Stafford wedi dechrau cyfrif Twitter, Pêl-droed 5 munud - @PD5Munud, i helpu pobl ddysgu Cymraeg – a hynny drwy ddefnyddio eu cariad tuag at bêl-droed. Cafodd Dylan Jones air gyda Luke ar Ar y Marc Dechreuwr - Beginner Canolradd - Intermediate Parhau - To continue Barnau - Opinions Cyfle - Opportunity Gwelliannau - Improvements BYWYD YN HAWS Blog Cymraeg i ddysgwyr sy’n licio pêl-droed – da iawn Luke - am syniad gwych. Hana Hopwood Griffiths oedd yn gofyn beth sy'n gwneud bywyd yn haws i Sophie Richards, ond am gyfnod doedd ei bywyd hi ddim yn hawdd o gwbl. Buodd Sophie am flynyddoedd yn diodde o boenau yn ei bol ac ar ei brest a doedd y meddygon ddim yn siŵr beth oedd yn bod arni hi. Yn y diwedd cafodd hi ddiagnosis ei bod hi’n diodde o’r cyflwr endometriosis ac mae hi erbyn hyn yn cynnal blog i helpu merched sy’n diodde o’r un cyflwr. Dyma Sophie’n dweud yr hanes… Am gyfnod - For a period Brest - Chest Diodde(f) - Suffering Cyflwr - Condition Bant - I ffwrdd Tyfu lan - Growing up Oddi ar y triniaeth - since the treatment COFIWCH DRYWERYN Sophie Richards oedd honno, sy’n cynnal blog i helpu merched sy’n diodde o’r cyflwr endometriosis. Dw i’n siŵr eich bod wedi gweld y slogan ‘Cofiwch Dryweryn’ ar waliau ar hyd a lled Cymru ac ar sticeri ceir hefyd. Cafodd y slogan gwreiddiol ei beintio ar wal ar yr A487 ger Llanrhystud yng Ngheredigion ac ar Cofio yr wythnos diwetha cyfaddefodd yr academydd Meic Stephens wrth Beri George mai fe beintiodd y geiriau eiconig hynny yn y chwedegau a hynny pan oedd e’n dysgu Cymraeg… Cyfaddefodd - Admitted Y ddelwedd - The image Darganfod - To discover Ledled - Throughout LISA GWILYM Meic Stephens yn cyfadde anghofio’r treiglad meddwl wrth beintio slogan enwoca’r Gymraeg! Dych chi wedi gwneud addunedau blwyddyn newydd eleni, ac os felly dych chi wedi llwyddo i’w cadw nhw hyd yn hyn? Yn yr Ysgol Sul ar raglen Lisa Gwilym ddydd Sul – edrychodd hi’n ôl ar hanes traddodiad gwneud addunedau… Addunedau Resolutions Mynychu Attend Cyhydnos y gwanwyn Spring Equinox Sicrhau To ensure Yn fwy tebygol More likely Dyled Debt (G)addo dychwelyd promise to return Y Rhufeiniaid The Romans Hynafol Ancient Crefyddol Religous Diwylliant Culture Yn benodol iawn Very specific DROS GINIO Dyma i chi adduned blwyddyn newydd gwych- dwedwch wrth unrhyw ddysgwr dych chi’n ei nabod i wrando ar y podlediad hwn, ac ar bodlediadau Cymraeg eraill wrth gwrs! Mam a mab – Jên a Dylan Ebenezer oedd gwesteion Dau Cyn Dau Dewi Llwyd ar Dros Ginio. Mae Dylan a’i dad Lyn yn ffans mawr o dîm Arsenal, sut oedd hyn wedi effeithio ar ei bywyd fel teulu tybed? Wedi gwirioni - Mad about Agwedd - Attitude Hunllef - Nightmare Ei grud e - His cradle Profiad poenus - A painful experience Rhwydo - To ensnare Gwadu - To deny Gwarchod - To babysit Dad-cu - Taid Cyswllt - Connection Brechlyn - Vaccine TRYSTAN AC EMMA Gobeithio bydd Jên fel sawl mam-gu, neu nain, yn cael gweld eu hwyrion yn y dyfodol agos on’d ife? Dych chi’n ffan o Dr Who, beth ydy’ch barn chi o Jodie Whitaker fel y Doctor a phwy sech chi’n licio ei weld fel y Dr Who nesa? Dyma oedd barn y super-fan Harry Coles ar raglen Trystan ac Emma… Cymuned enfawr - A huge community Dilyniant - A following Cyfres - Series Sibrydion - Whispers Camu mewn - To step in Paid â dweud - You don’t say Yn dy dyb di - In your opinion Cymeriad - Character Sirioldeb - Cheerfulness
Fri, 22 Jan 2021 17:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
S'mae... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma …” Ffion Emyr a Tim …ga i ddymuno blwyddyn newydd dda i chi gyd, ac ar ddechrau’r flwyddyn newydd, cafodd Ffion Emyr sgwrs gyda Tim, sy’n dod o Fethesda yng Ngwynedd yn wreiddiol ond sy erbyn hyn yn byw yn Fflorida. Cwestiwn cynta Ffion i Tim oedd ers pryd mae e’n byw yn Fflorida… Di mopio efo’r lle - Wedi dwlu ar y lle Fatha - Fel (yr un fath â) Diodydd - Drinks Beti George a Mark Drayford Coctêls arbennig Betesda yn fan’na …yr holl ffordd o Fflorida. Prif Weinidog Cymru, Mark Drakeford oedd gwestai Beti George yr wythnos diwetha ac yn y clip yma mae e’n sôn am yr adeg gwnaeth e ddysgu siarad Cymraeg yn rhugl… Prif Weinidog - First Minister Tad-cu - Grandfather Cwrdd gyda - Cyfarfod efo O ddifri - Seriously Llywodraeth - Government Degawd - Decade Datganoli - Devolution Cyfleon - Opportunities Canolbwyntio - To concentrate Dwyieithog - Bilingual Elis James a Dafydd Iwan Mark Drakeford, Prif Weinidog Cymru, oedd hwnna yn sgwrsio gyda Beti George. Ond a ddylen ni gredu beth mae gwleidyddion yn ei ddweud wrthon ni? Dw i ddim yn siŵr ar ôl gwrando ar Dafydd Iwan, oedd yn siarad gyda Ellis James y rhaglen – Dwy Iaith Un Ymennydd Gwleidyddion - Politicians Ymennydd - Brain Beirniadu - To criticise Dweud celwydd - Lying Anwiredd - Untruth Y gwirionedd - The truth Celu - To conceal Rhoi’r argraff - To give the impression Esgus - To pretend Cydymdeimlo - To sympathize Osgoi cyfadde - To avoid admitting Nigel Owens Nid dweud celwydd ond bod yn rhy onest oedd bachgen bach wrth siarad gyda’r dyfarnwr rygbi Nigel Owens fel y cawn ni glywed yn y clip nesa pan oedd Nigel ateb cwestiwn Angharad Mair iddo fe sef o’r holl gêmau mae o wedi eu dyfarnu pa rai sydd yn aros yn y cof… Dyfarnwr - Referee Rownd derfynol - Final Chwe Gwlad - Six Nations Yn cynnwys - Including Gwynebau - Faces Crwtyn bach - Bachgen bach Becso - Poeni Achlysur - Occasion Carys a Meryl Angharad Mair oedd honna yn cyflwyno rhaglen Aled Hughes ac yn sgwrsio gyda Nigel Owens sy newydd ymddeol o ddyfarnu gêmau rygbi. Carys Eleri a Meryl Evans, mam a merch o’r Tymbl yn Sir Gaerfyrddin, oedd gwesteion Dau Cyn Dau Catrin Heledd ar Dros Ginio yr wythnos diwetha a dyma nhw’n sôn am sut maen nhw wedi ymdopi gyda’r cyfnod clo Y cyfnod clo - The lockdown Gwefannau cymdeithasol Social media Unigrwydd - Loneliness Ymgymryd â her - Undertaking a challenge Presenoldeb - Presence Agosáu - To become closer Yr aelwyd - The home Ysgrifenyddes - Secretary (female) Cetra Bore Cothi Carys Eleri a Meryl Evans, mam a merch o’r Tymbl sy’n amlwg wedi mwynhau cwmni ei gilydd yn ystod y cyfnod clo. Mae Cetra Coverdale Pearson yn dod o swydd Stafford yn wreiddiol ond yn byw yn ardal Derby erbyn hyn, ond fel cawn ni glywed o’r sgwrs hon gyda Shan Cothi, mae hi wedi dysgu Cymraeg yn arbennig iawn a hynny mewn ychydig dros flwyddyn. Dyma hi’n esbonio ar Bore Cothi pam penderfynodd hi ddysgu’r iaith a sut aeth ati i wneud hynny… Anhygoel - Incredible Cwympo mewn cariad - To fall in love Y cam cynta - The first step Sylw - Attention Ro’n i’n synnu - I was surprised
Fri, 15 Jan 2021 17:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
S'mae... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma …” DROS GINIO … gadawodd Jessy y band Little Mix achos ei hiechyd wythnos diwetha. Buodd Vaughan Roderick yn sôn am hyn gyda Lloyd Macey, cyn gystadleuwr yr X-Factor, ar un o raglenni Dros, a buon nhw’n trafod hefyd y pwysau mawr sy ar bobl yn llygaid y cyhoedd,. Pwysau - Pressure Llygad y cyhoedd - The public eye Sylwadau - Comments Cystadleuwyr - Competitors Creulon - Cruel So nhw’n gadael - Dyn nhw ddim yn gadael Ymateb - Response Pydew - Well Gwenwynig - Poisonous Cyfathrebu - To communicate Beirniadu - To criticise ALED HUGHES Lloyd Macey oedd hwnna’n sôn wrth Vaughan Roderick am y pwysau sy ar bobl yn llygad y cyhoedd y dyddiau hyn. Wnaethoch chi sylwi ar seren ddisglair iawn yn yr awyr wythnos yma? Ai dyma oedd y seren mae sôn amdani yn Stori’r Geni tybed? Dyma farn y ffisegwr Aled Illtud oedd yn trio ateb cwestiwn mawr Aled Hughes yr wythnos yma 'Wnaeth seren y Nadolig ymddangos go iawn?'… Seren ddisglair - A sparkling star Stori’r Geni - The nativity Y dynion doeth - The wise men Sadwrn - Saturn Ffrwydro - To explode Egni - Energy Tasgu - To spill Bydysawd - The universe Egni - Energy PAPURAU DEWI LLWYD Aled Illtyd ac Aled Hughes oedd y rheina’n trafod seren Bethlehem. Glenda Jones a Prysor Williams oedd yn adolygu’r papurau ar raglen Dewi Llwyd fore dydd Sul a dyma i chi flas ar eu sgwrs ble maen nhw’n trafod beth sy’n boblogaidd i’w brynu y Nadolig hwn… Adolygu - Reviewing Yn ôl - According to Mynd lan - Codi Gwin wedi’i fwydo - Mulled wine Gwerthfawrogiad - Appreciation Gwerthiant - Sales Tu fas - Outside Rhybudd - Warning Iawndal - Compensation Addurniadau - Decorations Ansawdd - Quality DAF A CARYL Glenda Jones a Prysor Williams yn fan’na yn trafod beth sy’n boblogaidd y Nadolig yma. Mae’n debyg bod beiciau yn boblogaidd iawn hefyd gyda llawer mwy o bobl yn eu defnyddio ers y cyfnod clo, ond fydd yna newid yn y math o feiciau mae pobl yn eu prynu y dyddiau hyn tybed? Dyma i chi farn Marc Real ar y Sioe Frecwast gyda Daf a Caryl fore Mawrth. Amgylchiadau - Situations Ail-feddwl - To rethink Anferthol - Huge Galluogi - To enable Anhygoel - Incredible Cynnydd - Increase Serth iawn - Very steep Chwysu - Sweating TROI’R TIR Ond nid e-feic fydd gan Sion Corn i deithio o amgylch y byd wrth gwrs ond ceirw, a Rhian Tyne fuodd yn sôn wrth Terwyn Davies ar Troi’r Tir am gadw ceirw ym Mhen Llŷn… Ceirw - Deer Paratoi’r caeau - Preparing the fields Uchder - Height Trîn - To treat Fatha - Yr un fath â Unigrywder - Uniqueness Silwair - Silage Glaswellt - Grass NADOLIG RADIO CYMRU Rhian Tyne oedd honna’n sôn am geirw Pen Llŷn. Gan ein bod mewn cyfnod clo arall dros y Nadolig beth gwell na chael Radio Cymru yn gwmni i chi. Dyma i chi flas o’r hyn gallwch ei glywed ar yr orsaf dros yr Ŵyl… Yr orsaf - The station I’ch aelwyd chi - To your home Naws y Nadolig - The Christmas spirit Cerddorfa Genedlaethol - National Orchestra Oedfa - Religous service Seren lachar - A bright star Ynghyd - Together .
Fri, 25 Dec 2020 17:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
S'mae... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma … GWNEUD BYWYD YN HAWS Ar y rhaglen Gwneud Bywyd yn Haws mae Hanna Hopwood Griffiths a'i gwestai'n trafod beth sy'n gwneud bywyd yn haws iddyn nhw. Dyma Carys Evans, sy’n dod o Ynys Môn yn wreiddiol ond sydd nawr yn byw yn Sir Fynwy, ac mae hi’n ysgrifennu blog o’r enw Colon Lân , er mwyn rhannu beth wnaeth bywyd ychydig bach yn haws iddi ar ôl iddi gael diagnosis o gansr y coluddyn. Cansr y coluddyn - Bowel cancer Ymwybodol - Aware Parhau - To continue Profion gwaed - Blood tests Rhyw fath o dyfiannau - Some kind of growths Iau - Liver Ymledu - To spread Cadarnhau - To confirm Triniaeth - Treatment Rhannu fy mhrofiadau - To share my experiences STIWDIO Carys Evans oedd honna yn dweud beth wnaeth bywyd yn haws iddi hi ar ôl iddi gael newyddion drwg iawn am ei hiechyd. Wel, mae hi bron yn Nadolig ac felly mae’n siŵr bydd y ffilm ‘The Sound of Music ‘ i’w gweld ar ryw sianel dros y gwyliau. 'Teulu' oedd thema rhaglen wythnos diwetha o Cofio ac yn y clip yma mae Nia Roberts yn sgwrsio gyda Rhys Jones am hanes y teulu Von Trapp sef stori’r sioe gerdd a’r ffilm enwog… Wedi ei seilio ar - Based on Lleianes - Nun Wedi hen godi ei ben - Had long since raised its head Gorthrwm yr Iddewon - The oppression of the Jews Canolbwyntio ar yr agwedd - Concentrating on the aspect Rhyfeddol - Amazing Ddaru nhw gynhyrchu - They produced Gogoniant - The glory Bywyd hollol annibynnol - Totally independent life BORE COTHI Rhys Jones oedd hwnna yn sôn am ‘The Sound of Music’ ar Cofio. Wel, mae na beryg i ni or-fwyta, gor-yfed ac eistedd gormod ar y sofa yn gwylio ffilmiau fel ‘The Sound of Music’ dros y Nadolig on’d oes na? Dyma i chi gynghorion Anna Reich ar sut i gadw’n heini ac yn iach dros y gwyliau… Ymchwiliwch nhw - Research them Tro ar ôl tro - Time after time Cymhleth - Complicated Newid meddylfryd - Change the mindset Cryno - Compact Hallt - Salty Sychedig - Thirsty Chwerw - Bitter HUW STEPHENS Dyna ni felly – jog bach cyn stwffio’r twrci! Trystan ap Owen oedd yn sôn am ffilmiau’r wythnos ar Sioe Frecwast Huw Stephens fore Gwener, felly pa ffilm Nadolig wnaeth Trystan ei hargymell i ni tybed? Argymell - To recommend Nadoligaidd - Christmassy Addas iawn - Very suitable Hud a lledrith - Magic Wedi cael ei leoli - Has been located Ymenydd - Brain Cyfoethog - Rich Troslais - Voiceover Cymeriad - Character Achub - To rescue DROS GINIO Argymhelliad ffilm Nadolig deuluol yn fan’na gan Trystan ap Owen . I lawer ohonon ni, fasai hi ddim yn Ddolig heb y twrci, ond sut flwyddyn mae hi wedi bod i’r rhai sy’n gwerthu twrcwns? Carys Thomas a Sion Jones fuodd yn siarad gyda Jennifer Jones ar Dros Ginio… Llawn mor brysur - Just as busy Trefnus - Organised Archebu - To order Ymdopi - To cope Y fwy cyndyn - More reluctant Yn draddodiadol - Traditionally Coron - Crown Arferion - Habits Rhewgell - Freezer Gwerthiant - Sales STIWDIO Sgwrs am dwrcwns yn fan’na ar beth arall ond Dros Ginio! Wrth i Coronation Street ddathlu 60 mlynedd ar y sgrîn, ar Stiwdio nos Lun buodd Nia Roberts a’i gwestai Dr. Manon Wyn Williams yn ceisio dadansoddi pam fod yr opera sebon wedi parhau’n boblogaidd am gymaint o amser. Dadansoddi - To analyse Gweithgaredd deuluol - A family activity Yn cael ei darlledu - being broadcast Yr holl atgofion - All the memories Cymuned glòs - A close community Dosbarth gweithiol - Working class Cysurus - Comforting Wedi cael ei beirniadu - Has been criticised Delwedd - Image Adlewyrchu - To reflect
Fri, 18 Dec 2020 17:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
S'mae... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma … Daniel Glyn - Connie Orff Y cymeriad drag – Connie Orff, neu Alun Saunders, oedd gwestai Daniel Glyn fore Sadwrn a buodd e’n sôn wrth Daniel am sut dechreuodd Alun berfformio fel y cymeriad ‘Connie Orff’…… Cymeriad - Character Llwyfan - Stage Cynulleidfa - Audience Ffurfiau - Forms Ysgol Glanaethwy - A Welsh language performance school Geraint Lloyd - Llion Jones Hanes y cymeriad drag ‘ Connie Orff’ yn fan’na ar raglen Daniel Glyn. Mae hi wedi bod yn anodd gweudd llawer o bethau yn ystod y cyfnod clo, on’d yw hi? Ac un o’r pethau hynny yw priodi, fel clywon ni gan Llion Jones, sy’n athro Cymraeg, ac oedd wedi gorfod gohirio ei briodas ddwywaith yn ystod y cyfnod… Gorfod gohirio - had to postpone Y pedwerydd ar bymtheg - The 19th Digwydd bod - As it happened Bellach - By now Gwas Priodas - Best man Darlledu’n fyw - To broadcast live Yn rhithiol - Virtually Yn gorfforol - Physically Dathliad - Celebration Dros Ginio - Elinor Wyn Reynolds Llongyfarchiadau i’r ddau ohonyn nhw a gobeithio cân nhw gyfle am ddathliad go iawn yn fuan on’d ife? Faint ohonoch chi sy wedi darllen nofelau ‘Bridgette Jones’ neu wedi gweld y ffilmiau amei bywyd hi? Llawer ohonoch chi dw i’n siŵr. Wyddoch chi bod dau ddeg pump o flynyddoedd wedi bod ers i’r nofel gynta amdani gael ei chyhoeddi? Dyma glip o Jennifer Jones ac Elinor Wyn Reynolds ar Dros Ginio yn dathlu chwarter canrif y cymeriad Bridgette Jones a’i dyddiadur Yn llythrennol - Literally Yr oriau mân - The early hours Mor hurt - So stupid Arwrol - Heroic Seinio cloch - Sounding a bell Oedd yn taro deuddeg - Which struck a chord Eitha diniwed - Quite innocent Cyfryngau cymdeithasol - Social media Bodoli - To exist Mwyach - By now Yn ddiweddarach - Later on Aled Hughes - Cath Ayers Os ydy Bridgette Jones yn dathlu chwarter canrif, mae Coronation Street dipyn ar y blaen ac ar fin dathlu 60 mlynedd. Mae Cath Ayres wedi actio yn y gyfres a buodd hi’n sôn wrth Aled Hughes am gwrdd a sêr y gyfres pan gafodd ni rôl yn yr opera sebon eiconig. Enwog - Famous Cyffredin - Ordinary Golygfa - Scene Yn gwmws - Exactly Bore Cothi - Meinir Evans Cath Ayres oedd honna’n sôn wrth Aled Hughes am ei phrofiadau’n action yn ‘Coronation Street’. Meinir Evans o gwmni Brownies Hathren oedd gwestai Bore Cothi fore Mawrth a gofynnodd Shan Cothi iddi hi beth oedd arwyddocâd yr enw ‘Hathren’ … Arwyddocâd - Significance Yn y gwaed - In the blood Atgofion melys - Sweet memories Aelwydydd amaethyddol - Agricultural homes Tu fas - Outside Llanw bola - Filling the stomachs Cyndeidiau - Forefathers Nant - Brook Tarddu - To derive Rhys Mwyn - John Gower Ychydig o hanes cwmni Brownies Hathren yn fan’na ar Bore Cothi. Roedd ‘The Clash ‘ yn un o fandiau ‘pync’ cynta Prydain a buodd Joe Strummer, un o aelodau’r band, yn byw yng Nghasnewydd ar un adeg. Tybed oedd e’n berson gwyllt bryd hynny fel y rhan fwyaf o berfformwyr pync? John Gower fuodd yn sôn wrth Rhys Mwyn am y rocyr gwyllt pan oedd yn byw yng Nghymru… Yn ei ugeiniau cynnar - In his early twenties Cynhyrchu - To produce Yn gyson - Regularly Prif leisydd - Lead vocalist Canu gwerin - Folk singing Di-nod - Insignificant Teyrngedu’r ffaith - Attributing the fact Trychinebus - Disastrous Darganfod - To discover
Fri, 11 Dec 2020 17:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
"S'mae... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma … " ALED HUGHES - RHYS AB OWEN Mae na lawer o bobl yn credu mai rhywbeth newydd yw clywed Cymraeg yn cael ei siarad mewn rhannau o Gaerdydd. Ond mae llyfr Owen John Thomas, The Welsh Language in Cardiff : A history of survival yn dangos bod yr iaith wedi bod yn fyw iawn mewn sawl ardal o’r ddinas yn y gorffennol. Daeth mab yr awdur, Rhys ab Owen, i sgwrsio am y llyfr gydag Aled Hughes a dyma i chi flas ar y sgwrs… Y bedwaredd ganrif ar bymtheg - 19th Century Enghreifftiau - Examples Y mwyafrif llethol - The vast majority Cyfrifiad - Census Yn fanteisiol iawn - Very advantageous Delwedd - Image Canrif yn ddiweddarach - A century later Tu fas - Outside Y dystiolaeth - The evidence Yr Eglwys Newydd - Whitchurch FFION EMYR - SANDRA LLAN Ychydig o hanes y Gymraeg yng Nghaerdydd yn fan’na ar raglen Aled Hughes. Mae gan Ffion Emyr raglen newydd nos Wener ar Radio Cymru, a phob wythnos mae hi’n mynd i ofyn “pwy sy’n gwneud y coctel gorau yng Nghymru?” . Sandra Llan oedd ei gwestai cyntaf…. Mi fydd gynnon ni - Bydd gyda ni Hyd yn oed - Even Brifo - Anafu Nei di’m cofio - Wnei di ddim cofio TRYSTAN AC EMMA - JOHN PRITCHARD Hanes coctels peryglus Llanberis oedd hwnna ar raglen Ffion Emyr. Wel gwnaeth tîm pêl-droed Cymru yn dda yn y gêmau diweddar yn Nghwpan y Cenhedloedd ac ennill dyrchafiad i Grŵp A yn y gystadleuaeth. Ond oeddech chi’n gwybod bod yna dîm Pêl-droed Cerdded Cymru hefyd, a bod y tîm wedi ennill Cwpan y Byd? Beth yn union ydy Pêl-droed Cerdded? Dyna un o gwestiynau Trystan Ellis Morris ac Emma Walford i John Pritchard o Ynys Môn sy’n chwarae Pêl-droed Cerdded dros Gymru... Cwpan y Cenhedloedd - Nations Cup Dyrchafiad - Promotion Pencampwr o fri - A renowned champion Yr un rheolau - The same rules Arferol - Usual Pwyslais - Emphasis Yn dda i ddim - No good Dw i’n dychmygu - I imagine GWNEUD BYWYD YN HAWS - GWENNO ROBERTS John Pritchard, un o sêr tîm Pêl-droed Cerdded Cymru oedd hwnna’n siarad gyda Trystan ac Emma ar eu rhaglen newydd sbon bob bore Gwener am 9. Mae Gwenno Roberts wedi dechrau cwmni codi pwysau o’r enw Vulcanna Fit ac yn ystod rhaglen gynta y gyfres newydd ‘Gwneud Bywyd yn Haws’ gofynnodd Hannah Hopwood iddi hi pam yr enw Vulcanna? Codi pwysau - Weightlifting Edmygu - To admire Ysbrydoliaeth - Inspiration Ofnadwy o ddewr - Terribly brave Mewn oes - In an age Dyletswyddau - Duties Ymgyrchu - To campaign Prydferth - Beautiful Noeth luniau - Nude portraits Penodol - Specific POST CYNTAF - ANT A DEC Wel dyna sgwrs aeth â ni o godi pwysau i Vulcanna i Michelangelo ac i golli pwysau, diddorol on’d ife? Os ydych chi’n un o’r MILIYNAU sy’n gwylio I’m a Celeb sy’n cael ei ffilmio yng Nghastell Gwrych ger Abergele, byddwch chi wedi clywed Ant a Dec yn siarad ychydig o Gymraeg. Cafodd Dylan Jones air gyda’u tiwtor Garffild Lewis ar y Post Cyntaf.... Y gyfres The series Darlledu - Broadcast Cyflwynwyr - Presenters Llais cyfarwydd - A familiar voice Ynganu - Pronunciation Cywair - Register (of language) Ymddiriedolaeth - Trust Ymgynghorwyr - Consultants Tîm cynhyrchu - Production team Agwedd - Attitude SIOE FRECWAST - CARYL A DAF Ac arhoswn ni gyda I’m a Celeb am y clip ola. Un sy’n byw yn agos iawn at Gastell Gwrych ydy Sian Rees a gofynnodd Caryl a Dafydd iddi hi sut ymateb sy wedi bod yn yr ardal i’r gyfres.. Ymateb - Response Pwnc trafod - Talking point Arferiad - A habit Hyd y gwela i - As far as I can see Yn eu hoed a’u hamser - Of a certain age Byrlymu - Buzzing Rhoi ni ar ben ffordd - Bring us up to date
Fri, 04 Dec 2020 17:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
S'mae... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma … JENI OGWEN - IFAN EVANS ...beth dych chi’n feddwl sy’n gyffredin rhwng Jenny Ogwen, oedd yn arfer cyflwyno rhaglenni teledu Cymraeg, ac Ifan Evans? Wel mae’r ddau â stori i’w dweud am Cliff Richards! Dyma i chi flas ar eu sgwrs nhw ar raglen Ifan... Llofnod - Autograph Diawch - Goodness (an exclamation) Naill ai - Either Ar bwys - Near to Paid sôn - You don’t say Gwaetha’r modd - Unfortunately Trefdraeth - Newport (Pembrokeshire) Nefolaidd - Heavenly So ti - Dwyt ti ddim Mor gaeth - So restricted ALED HUGHES - SIOE FRECWAST HUW STEPHENS Jenny Ogwen yn fan’na yn sôn am Cliff Richards ac am Ynys y Barri ar raglen Ifan Evans. Aled Hughes oedd yn ateb cwestiynau Cocadwdl-do Huw Stephens wythnos diwetha – dyma i chi gyfle i glywed rhai o gyfrinachau Aled… Cyfrinachau - Secrets Ysgwydd - Shoulder Cwlwm - Knot Llwyth - Tribe Eu hadnabod nhw - To know them Ar faes y gad - On the battlefield Rhwyfo - To row (a boat) Parch - Respect Yr un pryd - The same meal RICH HOLT - SIOE SADWRN DANIEL GLYN Wel dyna ni’n cael gwybod am datŵs a thatws Aled yn fan’na! Mae‘r cogydd Richard Holt i’w weld ar S4C ar hyn o bryd yn y gyfres Anrhegion Melys Richard Holt, a fe wrth gwrs yw seren y sioe! Fe hefyd oedd gwestai arbennig Daniel Glyn fore Sadwrn a dyma Richard yn sôn ychydig am ei gefndir a’i waith. Cefndir Background Cerddoriaeth Music Llygoden Ffrengig Rat Cyfuniad Combination Danteithion anhygoel Incredible delicacies Pwysau Pressure Newydd sbon Brand new WRECSAM POST CYNTAF ..a chofiwch wylio Anrhegion Melys Richard Holt ar S4C i gael syniadau am gacennau blasus. Roedd yna ddathlu mawr yn Wrecsam wythnos diwetha wrth i’r newyddion dorri fod sêr Hollywood Ryan Reynolds a Rob McElhenny am brynu clwb pel-droed y dre. Cafodd Dylan Jones sgwrs am y newyddion hyn gyda Chris Evans, cadeirydd tafarn gymunedol Wrecsam, Saith Seren, ar Y Post Cyntaf… Dioddef - To suffer Gwireddu - To fulfil Yn rheolaidd - Regularly Boddi eu gofidiau - Drowning their sorrows Wedi cryfhau - Has strengthened Wedi cael ei ffrydio’n fyw - have been streamed live Mentrau cymunedol - Community ventures Byd-eang - Worldwide Ymddiriedolaeth - Trust Mewn bodolaeth - In existence BETI A’I PHOBOL ...a phob lwc i glwb ac i dre Wrecsam gyda’r fenter newydd on’d ife? Mae cefndir teuluol Cymreig gan Robert Joseph Jones ond cafodd ei eni yn Pennsylvania yn yr Unol Daleithiau ac mae o’n byw nawr yn nhalaith Efrog Newydd. Mae o wedi dysgu Cymraeg ac yn ei siarad yn rhugl fel clywon ni yn y sgwrs yma gyda Beti George Unol Daleithiau - United States Talaith Efrog Newydd - New York State Etifeddiaeth Gymreig - Welsh heritage Cyhoeddi - To publish Tanysgrifio - To subscribe Rhyfedd - Strange Eglurhad - Explanation GWENDA WATSON - ALED HUGHES Mae Cymraeg gwych gan Robert Joseph Jones on’d oes, i feddwl mai o hen lyfr ‘Teach yourself Welsh’ ddysgodd o’r iaith. Mae Gwenda Watson newydd ddathlu ei phen-blwydd yn 90ed. Treuliodd hi ran o’i phlentyndod yn byw ar Ynys Enlli a buodd hi’n sôn ychydig am ei phlentyndod ar yr ynys wrth Aled Hughes... Pobl mewn oed - The elderly Gweinidog - Minister Cymorth - Help Ynys anghysbell - Remote island Atgofion - Memories Nefoedd ar y ddaear - Heaven on earth
Fri, 27 Nov 2020 17:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
S'mae... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma … Elin Angharad – Tro’r Tir Mae Elin Angharad o Fachynlleth ym Mhowys wedi dechrau busnes yn gwneud ac yn gwerthu ategolion lledr. Dyma hi’n sôn wrth griw Troi’r Tir am sut cafodd hi’r syniad o ddechrau’r busnes a sut aeth hi ati i’w sefydlu… Ategolion lledr - Leather accessories Sefydlu - To establish Ymddiddori mewn - To take an interest in Dilyn gyrfa - Pursue a career Gweithdy - Workshop Profiad Gwaith - Work experience Penblwydd Cardiau Draenog - Bore Cothi Merch arall o Bowys sydd wedi sefydlu busnes ei hunan ydy Anwen Roberts a hi oedd un o westeion Shan Cothi yr wythnos yma. Mae ei chwmni, Cwmni Cardiau Draenog, wedi bod mewn busnes am 10 mlynedd ac mae gan Anwen gynlluniau arbennig am sut i ddathlu hynny. Arbenigo - To specialise Cyfoes - Modern Dylunio - To design Casgliad - A collection Yn go llwm - Really tough Personoleiddio - To personalise Yr amrywiaeth - The variety Arddulliau - Styles Anhygoel - Incredible Archeb - Order Richard Burton – Aled Hughes Wel am syniad da, ond’ ife? Tybed beth fydd yr anrhegion bach – cewch wybod os wnewch chi archebu cardiau gan Anwen! Roedd yr actor Richard Burton yn dod o Bontrhydyfen yn Nghwm Afan yn wreiddiol, a tasai fe’n fyw basai wedi dathlu ei benblwydd yn 95 oed yr wythnos yma. Cafodd Aled Hughes sgwrs am yr actor byd enwog gyda Sian Owen, ei nith, sy’n dal i fyw ym Mhontrhydyfen. Cof plentyn - A child’s memory Atgof - a recollection Ffili symud - Couldn’t move Mo’yn mynd lan loft - Wanted to go upstairs Enw’r Clip: Clip Penblwydd Bryn Terfel Rhaglen: Dewi Llwyd Seren fyd enwog arall oedd yn dathlu ei benblwydd yr wythnos diwetha sef Bryn Terfel a fe oedd gwestai penblwydd Dewi Llwyd fore dydd Sul. Dyma i chi flas ar y sgwrs ble mae Dewi’n holi Bryn a oes yna bendraw i yrfa canwr opera… Pendraw - An end Unwaith yn rhagor - Once more Heb os nac oni bai - Without doubt Cynulleidfa yn cymeradwyo - The audience applauding Mwyniant - Pleasure Cydnabyddiaeth - Acknowledgement Cymhelliad - Motivation Beirniaid - Adjudicators Clod - Praise Cyffelybu - Compare Tony Ac Aloma - Cofio ‘Falle nad ydy’r ddeuawd Tony ac Aloma o Sir Fôn yn sêr byd enwog fel Bryn Terfel a Richard Burton, ond er hynny digwyddodd rhywbeth iddyn nhw mewn caffi yn Nhregaron yn y chwedegau wnaeth iddyn nhw ddechrau meddwl eu bod nhw wedi cyrraedd! Dyma’r ddau yn hel atgofion gyda John Hardy… Deuawd - Duet Hel atgofion - Reminiscing Sêr y byd - Global stars Pres - Arian Pa mor boblogaidd - How popular Ffefryn - Favourite Gwyndaf Lewis - Geraint Lloyd Tony ac Aloma oedd rheina, sêr canu Cymraeg yn y chwedegau a’r saithdegau, yn cofio am ddigwyddiad arbennig yn Nhregaron. Cafodd Geraint Lloyd gyfle i longyfarch Gwyndaf Lewis o glwb Ffermwyr Ifanc Hermon am ennill gwobr ‘Cefnogwr Cymunedol y Flwyddyn’. Beth yn union oedd Gwyndaf wedi ei wneud i ennill y wobr? Wel llawer iawn o bethau, fel cawn ni glywed yn y clip nesa ’ma… Gwobr - Award Cefnogwr Cymunedol - Community supporter Enwebu - To nominate Yn llawn haeddu - fully deserve Ymdrechion rhyfedda - the most amazing effort s Hyfforddi - To train Elusennau - Charities Llwybr arfordir - Coastal path Cyfwerth â - Equivalent of
Fri, 20 Nov 2020 17:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
"S'mae... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma..." Clip Sam Thomas – Geraint Lloyd Mae gorsaf radio Bronglais – sef gorsaf radio Ysbyty Bronglais yn Aberystwyth, yn dathlu ei phenblwydd yn 50 oed. Cafodd Geraint Lloyd hanes yr orsaf gan Sam Thomas o Lanafan a dyma i chi flas ar y sgwrs… Gorsaf radio - Radio Station Clwb ieuenctid - Youth club Cynhyrchu - To produce Sioe geisiadau - Request show Cleifion - Patients Darlledu - To broadcast I ddod ynghlwm - To become involved Gwirfoddoli - To volunteer Amrywiaeth - Variety Cyfoes - Contemporary Clip Mark Drayford – Dewi Llwyd Hanes gorsaf radio Bronglais yn fan’na ar raglen Geraint Lloyd. Dw i’n siŵr ein bod ni i gyd wedi gweld llawer iawn ar Mark Drakeford, Prif Weinidog Cymru, yn rhoi gwybod i ni am sefyllfa Covid y wlad yn ystod y misoedd diwetha. Fe oedd gwestai Dewi Llwyd dydd Sul diwetha a chlywon ni bod teulu’r Prif Weinidog wedi bod yn sâl gyda Covid yn ystod y cyfnod hwnnw. Gofynnodd Dewi Llwyd iddo fe sut oedd e wedi dygymod â’r sefyllfa… Prif Weinidog Cymru - First Minister of Wales Dygymod â - To put up with Yr Ail Ryfel Byd - The Second World War O dan bwysau aruthrol - Under immense pressure Cwympo’n dost - To fall ill Ymdopi - To cope Clip Tudur Owen Prif Weinidog Cymru, Mark Drakeford, oedd hwnna’n sôn wrth Dewi Llwyd sut oedd e wedi ymdopi pan fuodd aelodau o’i deulu’n sâl gyda Covid. Gyda’r tywydd yn oeri, penderfynodd Tudur, Manon a Dyl Mei ei bod hi‘n dywydd perffaith i swatio a chwarae gêm fwrdd – ond beth oedd eu hoff gêm fwrdd nhw tybed? Swatio - To snuggle Rheolau - Rules Gwyddbwyll - Chess Plentyndod - Childhood Clip Siorts Clive Tudur Owen a’r criw yn sôn am eu hoff gêmau bwrdd yn fan’na. Mae Clive Rowlands yn un o sêr byd rygbi Cymru. Buodd e’n gapten ar y tîm cenedlaethol yn y chwedegau ac wedyn yn hyfforddwr Cymru ar ôl iddo fe ymddeol fel chwaraewr. Buodd e hefyd yn rheolwr ar dîm y Llewod. Yn anarferol iawn cafodd ei wneud yn gapten tîm Cymru yn ei gêm gynta dros y wlad - gêm yn erbyn Lloegr. Dyma fe’n cofio’r gêm arbennig honno… Cenedlaethol - National Hyfforddwr - Coach Y Llewod - The Lions Anarferol - Unusual Pencampwriaeth - Championship Cyd-chwaraewyr - Team-mates Ymarfer - Practice Parc yr Arfau - The Arms Park Y tri chwarteri - The three-quarters Mewnwr - Scrum half Clip Ifan a Gary Gwallt Trueni i Clive golli’r gêm gynta ‘na on’d ife? Mae Gary Jones, neu Gary Gwallt, yn byw yn Abir ger Benidorm. Trin gwallt ydy ei waith e ond mae hi wedi bod yn anodd iawn i’r busnes gario ymlaen oherwydd Covid. Beth felly mae Gary wedi bod yn ei wneud yn y cyfamser? Ifan Evans fuodd yn ei holi… Trin gwallt - Hairdressing Y cyfamser - The meantime Distaw - Quiet Gwirfoddolwr ar gyfer elusen - A volunteer for a charity Andros o hwyl - Loads of fun Cyngor - Advice Ymchwil - Research Eitha llym - Quite strict Clip Bore Cothi – Kit Ellis Gary Jones oedd hwnna yn rhoi blas i ni ar fywyd Benidorm yn ystod y cyfnod clo. Blas ar fwyd wedi ei goginio’n araf sydd yn y clip nesa. Rhoddodd Shan a chriw Bore Cothi her i Kit Ellis, sef coginio sawl pryd yn ei ‘slow cooker’… a dyma sut aeth hi… Y cyfnod clo - The lockdown Her - Challenge Hyder - Confidence Arbrofi - To experiment Y gyfrinach - The secret Brasder - Fat Rhwydd - Easy Twlu - to throw Oergell - Fridge
Fri, 13 Nov 2020 17:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
S'mae... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma … Shelley a Rhydian - Sioe Sadwrn Roedd yr actor Ieuan Rhys yn astudio drama yn y coleg pan gafodd ei gyfle cynta i actio’n broffesiynol ac yn fuan iawn dechreuodd actio rhan Sarjant James yn Pobol y Cwm a buodd e’n actio’r rhan hwnnw am flynyddoedd maith. Fe oedd un o westeion Shelly a Rhydian ar y Sioe Sadwrn a dyma fe’n esbonio sut cafodd e ei swydd actio gynta… Cwpla - To finish Lan llofft - Upstairs Cyfweliadau - Interviews Cwrdd â - To meet Pennod - Episode Parodd - It lasted Huw Stephens a Huw Chiswell - Sioe Frecwast Radio Cymru 2 Yr actor Ieuan Rhys oedd hwnna’n sôn am sut cafodd o’r cyfle i actio ar Pobol y Cwm. Mae Huw Stephens yn mynnu bod ei westeion yn ateb ei gwestiynau drwy roi’r gair Cocadwdl o flaen yr ateb. Dw i’n siŵr ei bod hi’n ddigon anodd i gofio’r holl atebion yes/no yn Gymraeg heb y dasg ychwanegol honno! Y canwr Huw Chiswell oedd yn ateb y cwestiynau Cocadwdl yr wythnos diwetha a dyma i chi sut aeth o ymlaen… Diflas - Boring Bronoeth - Topless Eitha anghyffredin - Quite unusual Cwlwm - Knot Yn benodol - Specifically Fy nghlustffonau - My headphones Ymwrthod - To reject Cyfaill - Friend Suro’r syniad - Spoiled the idea Fy isymwybod - My subconcious Dewi Llwyd a Shan Cothi - Dewi Llwyd Huw Chiswell yn cocadwdlio efo Huw Stephens yn fan’na. Fel arfer cyflwyno rhaglenni mae Shan Cothi ond hi oedd gwestai Penblwydd Dewi Llwyd ddydd Sul. Sut oedd Shan am ddathlu’r diwrnod mawr tybed? Ffordd unigryw - An unique way Alla i ddychmygu - I can imagine Yn hŷn (e)to - Older again Marchogaeth - Horse riding Uniaethu - To empathise Meddiant - Possession Fy niweddar ŵr - My late husband Teulu gofaint - Blacksmith family Angerdd - Passion Daniel Glyn a Hannah Daniel - Sioe Frecwast Radio Cymru 2 Penblwydd hapus iawn i Shan Cothi. Yr actores Hannah Daniel oedd yn ateb Cwestiynau Diog Daniel Glyn wythnos diwetha a dyma i chi flas ar ei hatebion hi… Cwestiynau diog - Lazy Questions Cymeriad - Character Eitha pert - Quite pretty Hoff lwyfan - Favourite stage Amgueddfa - Museum Darlithoedd - Lectures Atgofion melys iawn - Very sweet memories Lisa Gwilym a Gary Melville Yr actores Hannah Daniel yn cofio am ei dyddiau ysgol wrth ateb Cwestiynau Diog Daniel Glyn. Lisa Gwilym oedd yn cyflwyno rhaglen Aled Hughes wythnos diwetha a buodd hi’n sgwrsio gyda Gary Melville am hanes recordiau 7 modfedd… Unol Daleithau - United States Poblogaidd - Popular Creu - To create Offer - Equipment Gwasgu - To press Rhyddhau - To release Gan amla(f) - More often than not Disodli - To replace Trystan ac Emma – Post Cyntaf Dipyn bach o hanes y byd recordiau yn fan’na gan Gary Melville. Cafodd seremoni wobrwyo BAFTA Cymru ei chynnal nos Sul a dau o’r enillwyr oedd Trystan Ellis Morris ac Emma Walford am eu gwaith yn cyflwyno’r gyfres Prosiect Pum Mil. Kate Crocket gafodd gyfle i longyfarch y ddau ar Post Cynta’ fore Llun… Seremoni wobrwyo - Award ceremony Llongyfarchiadau - Congratulations Mae’n rhaid (i mi) cyfadde - I must admit Llond y lle - Full up Wedi cael eu henwebu - Had been nominated Cefndryd - Male cousins Esblygiad - Evolution Yn y bôn - Basically Cymunedau - Communities Cyfranwyr - Contributors Cyflawni - To achieve
Fri, 06 Nov 2020 17:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
"S'mae... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma …” Beti George Cafodd Beti George y cyfle i sgwrsio gydag Aran Jones o’r cwmni Say Something in Welsh ar ddiwedd wythnos dysgwyr BBC Radio Cymru. Yn ôl Aran, mae’r cwmni gafodd ei greu unarddeg o flynyddoedd yn ôl, yn newid cyfeiriad yn y ffordd maen nhw’n dysgu’r iaith. Dyma Aran yn dweud mwy am hyn wrth Beti… Ymdrech sylweddol - A substantial effort Addasiad niwrolegol - a neurological adjustment Arbrofi - To experiment Bron yn ddi-baid - Almost non-stop Ymenydd - Brain Cymhleth - Complex Eitha hyblyg - Quite flexible Dwys - Intense Syfrdanol - Astounding Cyflawni - To achieve Ar y Marc Aran Jones o Say Something in Welsh oedd hwnna’n sgwrsio gyda Beti George. Un fuodd yn defnyddio gwefan Say Something in Welsh i ddysgu Cymraeg ydy’r Almaenwr Klaus Neuhaus. Does gan Klaus ddim cysylltiad â Chymru o gwbl heblaw am ei gariad tuag at tîm pêl-droed y wlad. Mae e’n ffan mawr o dîm Cymru ers chwarter canrif ac erbyn hyn mae e’n aelod llawn o’r wal goch ac yn dilyn y tîm ar hyd a lled y byd. A dyma pam mae e wedi dechrau dysgu Cymraeg fel buodd e’n esbonio wrth Dylan Jones ar Ar y Marc… Peirannydd cyfathrebu - Communication engineer Hyd yn hyn - Up to now Awyrgylch - Atmosphere Canlyniad - Result Heulwen - Sunshine Yr olygfa - The scene Mo’yn - Eisiau Yn ddiweddarach - Later on Rownd derfynol - The final Aled Hughes (Natalie Jones) Dysgu Cymraeg i blant fydd Natalie Jones ar ôl iddi orffen ei chwrs ymarfer dysgu. Cafodd Natalie ei magu ym Mhwllheli ond mae hi’n byw yn San Cler yn Sir Gaerfyrddin erbyn hyn. Yn ystod y mis yma mae hi wedi cael y cyfle, bob nos Iau ar S4C, i gyflwyno cyfres sydd yn rhan o fis Hanes Pobol Ddu yng Nghymru. Dyma hi’n sôn wrth Aled Hughes am beth hoffai hi weld yn newid yng Nghymru o ran y boblogaeth ddu… Dinbych y Pysgod - Tenby Hyfforddi - To train Profiadau newydd - New experiences Anweledig - Invisible Hiliaeth - Racism Bodoli - To exist Parch a sylw - Respect and attention Annhegwch - Unfairness Balchder - Pride Hunaniaeth - Identity Bore Cothi Natalie Jones oedd honna’n sôn wrth Aled Hughes am brofiadau’r boblogaeth ddu yng Nghymru. Daeth y syniad o gael pobl noeth ar galendrau gan y Calender Girls ar ddiwedd y nawdegau, ac ers hynny dyn ni wedi gweld sawl calendr gyda phobl bron yn noeth, neu’n borcyn, yn aml iawn i godi arian at achosion da. A nawr mae Calendr Clo-rona ar werth i godi arian at wefan iechyd meddwl meddwl.org. Syniad Catrin Toffoc oedd hyn ac mae hi wedi perswadio deg o gantorion clasurol Cymru i ddangos y cyfan! Un ohonyn nhw ydy’r tenor Trystan Llyr Griffiths a buodd e’n esbonio wrth Shan Cothi sut aeth e ati i dynnu llun ohono’i hun yn hollol noeth... Noeth - Naked Ei dîn ma’s - His backside out Y mannau iawn - The right places Pipo ma’s - Peepimg out Siglo chwerthin - Rolling with laughter Y tywyllwch - The dark Twlu - To throw Hydrefol - Autumnal Twym - Cynnes Stiwdio Trystan Llyr Griffiths oedd hwnna’n esbonio ar Bore Cothi sut aeth e ati dynnu llun ohono’i hun yn hollol noeth ar gyfer calendr Clo-rona... Ar Stiwdio wythnos diwetha agwedd y Cymry tuag at gelf weledol oedd yn cael sylw ac yma mae Nia Roberts yn holi’r artist Mike Jones am ei fagwraeth, a faint o gelf oedd o’i gwmpas pan oedd e’n ifanc... Agwedd - Attitude Celf weledol - Visual art Cyd-destun - Context Ysbrydoliaeth - Inspiration Lisa Gwilym Mike Jones yn esbonio wrth Nia Roberts beth wnaeth ei ysbrydoli e i fod yn artist. Mae’r band Ail Symudiad o Aberteifi yn perfformio ers y saithdegau ac mae’n debyg mai nhw yw un o’r grwpiau sydd wedi gigio mwyaf o gwmpas Cymru. Mae’r ddau frawd yn y band, Rich a Wyn wedi rhyddhau cân newydd. Dyma Rich yn cael sgwrs gyda Lisa Gwilym am greu’r gân honno a’r hanes y tu ôl iddi hi. Rhyddhau - To release Yr ysfa i greu - The desire to create Y dôn - The tune Testun - Text Carcharorion rhyfel - Prisoners of War Anghredadwy - Unbelievable Yr un egwyddor - The same principle Gwersyll - Camp
Fri, 30 Oct 2020 17:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Post Cyntaf Roedd hi’n wythnos Dathlu Dysgu Cymraeg BBC Radio Cymru wythnos diwetha a gaethon ni’r cyfle i glywed gan lawer iawn o ddysgwyr am eu bywydau a’u profiadau’n dysgu’r iaith. Dechreuodd yr wythnos fore Llun wrth i Dylan Jones holi Barry Lord o Drefaldwyn ym Mhowys. Cafodd Barry ei ysbrydoli i ddysgu’r Gymraeg ar ôl bod yn yr Eisteddfod Genedlaethol pan aeth hi i ardal Meifod ym Mhowys yn 2015. Ond ydy’r pandemig wedi cael effaith ar ei brofiadau Cymraeg yn y dosbarth a’r tu allan i’r dosbarth? Eu bywydau a’u profiadau - Their lives and experiences Cafodd Barry ei ysbrydoli - Barry was inspired Trefaldwyn - Montgomery Hyder - Confidence Pabell - Tent Yn galonogol iawn - Very encouraging Anhygoel - Incredible Cyfathrebu - To communicate Gan gynnwys - Including Aled Hughes Barry Lord o Drefaldwyn yn dal i ddysgu ac i ddefnyddio’r Gymraeg er gwaetha’r pandemig. Mae Kai Saraceno yn dod o’r Eidal yn wreiddiol a buodd o’n byw yn y Ffindir ers pan oedd e’n naw oed. Ar hyn o bryd mae’n astudio’r Gymraeg ym Mhrifysgol Bangor. Dyma i chi glip o Aled Hughes yn ei holi am ei hanes e’n dysgu’r Gymraeg. Er gwaetha - In spite of Bodoli - To exist Ar hap - By chance Cymeriad - Character Mae’n deg dweud - It’s fair to say Newid cyfeiriad - To change direction Yn falch - Pleased Cymuned - Community Trafod - To discuss Aled Hughes …a dyma i chi glip arall o Kai. Drwy gydol Wythnos Dathlu Dysgu Cymraeg roedd Kai ar ein sioeau yn gyson er mwyn sgwrsio gyda dysgwyr eraill a rhoi’r teimlad i ni gyd sut beth yw dod at yr iaith o‘r newydd fel oedolyn. Un ferch gafodd ei holi oedd Shaun McGovern, sy’n dod o Washington DC yn wreiddiol ond sy erbyn hyn yn byw yng Nghaernarfon. Dyma i chi flas ar y sgwrs… Chdi - Ti Gwatsiad - Gwylio Ffindir - Finland Yn ddiweddar - Recently Y rhan fwyaf - Most Wedi cuddio - Hidden Shan Cothi Eidalwr yn siarad yn Gymraeg gydag Americanes am eu profiadau’n dysgur iaith – gwych on’d ife? Gwestai Sian Cothi i ddathlu’r wythnos arbennig hon oedd Janet Tabor o Gastell-Nedd. Mae hi wedi bod yn dysgu Cymraeg ers pedair blynedd a dyma hi’n sôn am ei thaith yn dysgu’r iaith. Caeredin - Edinburgh Caint - Kent Casgwent - Chepstow Hwb - Boost Dychmygu - Imagine Gerallt Lloyd Janet Tabor oedd honna wedi cael blas ar y Gymraeg drwy fynd ar un o gyrsiau Gwent. Tiwtor Cymraeg oedd un o westeion Geraint Lloyd wythnos diwtha – Eilir Jones sydd yn dysgu yng ngogledd ddwyrain Cymru. Mae Eilir hefyd yn gomedïwr ac yn berfformiwr a dyma fe’n egluro wrth Geraint pam oedd e eisiau dod yn diwtor a sut cafodd e’r swydd … Tyrd draw - Come over Fesul awr - Hourly Hyfforddiant - Training Cymwysterau - Qualifications Cyngor - Advice Gwerthfawrogi - To appreciate Cefnogaeth - Support Yr Wyddgrug - Mold Sara Yassine Eilir Jones oedd hwnna’n sôn am fywyd tiwtor Cymraeg. Mae Sara Yassine a’i thad Ali yn dod o Grangetown, Caerdydd ac mae’r ddau’n siarad Cymraeg. Mae eu teulu yn dod o’r Aifft ac o Somalia yn wreiddiol. Dyma Ali’n rhoi o ychydig o hanes y teulu ac wedyn Sara’n chwilio am hanes poblogaeth leiafrifol Caerdydd. Yr Aifft - Egypt Lleiafrif - Minority Mwyafrif y disgyblion - The majority of the pupils Ymgynghorydd Treftadaeth - Heritage Consultant Bedyddio - To baptise Cofnod - Record Cafodd ei gaethiwo - Was enslaved Eu cadw’n gaeth - Kept captive Y Gymanwald - The Commonwealth O dras Prydeinig - Of British heritage
Fri, 23 Oct 2020 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Aled Hughes Mae’r gân Bohemian Rapsody gan y band Queen yn enwog iawn ond roedd rhai yn y band eisiau galw’r gân yn Mamma. Fasai’r gân wedi bod mor boblogaidd gyda’r enw hwnnw tybed? Dyna buodd Geraint Cynan yn ei drafod gyda Aled Hughes a dyma i chi flas ar y sgwrs… Mymryn - A little Crybwyll - To mention Cydio - To grasp Crynhoi’r cyfnod - To summarise the period Yn ddiamheuol - Without doubt Mewn un ystyr - In one respect Uchafbwynt - Highlight Cyfarwyddwr - Director Rhyddhau - To release Gweddu - To suit Dros Ginio Geraint Cynan oedd hwnna’n trafod Bohemian Rhapsody ar raglen Aled Hughes. Roedd Marathon Llundain yn dathlu ei benblwydd yn bedwar deg eleni ond ras wahanol iawn oedd i’w chael penwythnos cyntaf Hydref eleni. Roedd y rhedwyr elitaidd yn rhedeg yn y ddinas fel arfer, ond roedd rhaid i bawb arall redeg ras rithiol. Un o’r rhai gymerodd ran yn y ras rithiol oedd Paul Williams o Lanfihangel y Creuddyn yng Ngheredigion a dyma fe’n siarad am y profiad gyda Dewi Llwyd.. Rhithiol - Virtual Her anferth - A huge challenge Y tywyllwch - The dark Gweddill ein hoes - The rest of our lives (Roedd…)wedi cael eu gohirio - Had been cancelled Dw i’n casglu - I take it Ar y brig - On top Yn argoeli’n dda - It augurs well Rhys Mwyn A phob lwc i Paul yn y rasys sydd i ddod on’d ife? Roedd Huw Jones yn bennaeth S4C yn y gorffennol ac wedi dal swyddi pwysig iawn ym mywyd cyhoeddus Cymru dros y blynyddoedd, ond daeth e’n enwog yn y chwedegau a’r saithdegau fel canwr pop a chanwr caneuon protest. Mae nifer o’r caneuon rheiny i’w cael ar albwm o’r enw Adlais gafodd ei rhyddhau yn wreiddiol yn 1976. Mae’r albwm ar gael yn ddigidol nawr a dyma i chi Huw yn esbonio wrth Rhys Mwyn sut gwnaeth e ddewis y caneuon ar gyfer yr albwm Adlais - Echo Y casgliad - The collection Haeddu - To deserve Awgrym - Suggestion Priodol - Appropriate Mwyafrif - Majority Adlewyrchu - To reflect Ymgyrchoedd - Campaigns Cyfrifoldeb - Responsibility Cenedlaethau - Generations Sioe Frecwast Huw Jones oedd hwnna’n sgwrsio gyda Rhys Mwyn am yr albwm ddigidol Adlais. Mae cystadleuaeth Bake Off Channel 4 wedi dechrau’n barod. Mae Caryl a Daf wrth eu boddau yn trafod y sioe ac un arall sy’n mwynhau ydy’r canwr opera Alun Rhys Jenkins. Buodd y tri’n sgwrsio am fara soda a rhywbeth o’r enw ‘bogels’. Beth yw hwnnw tybed? Gwrandewch ar y clip nesa ’ma i ffeindio allan … Eitha rhwydd - Quite easy Triog - Treacle Surdoes - Sourdough Enfys - Rainbow Bogel - Navel Toes - Dough Geraint Lloyd O diar, dw i’n meddwl bydd hi’n anodd edrych ar ‘bagel’ heb feddwl am fotwm bol ar ôl hynny...Nos Fawrth diwetha, cafodd Geraint Lloyd sgwrs gyda Gwenda Owen o Bontyberem. Gwenda oedd yn cael dewis cyngherddau oedd wedi aros yn y cof iddi hi, a dewisodd hi gyngerdd oedd yn golygu llawer iawn iddi hi’n bersonol … Cancr y fron - Breast cancer Triniaeth - Treatment Llawdriniaeth - Surgery Cyfres - Series Uniaethu - To empathise Ta waeth - Anyway Llawn dop - Full to the brim Cyfansoddi - To compose Gwerthiant - The sales Sian Cothi Gwenda Owen oedd honna’n rhannu atgofion am gyngerdd arbennig iawn gyda Geraint Lloyd. Mae hi wedi bod yn amser caled iawn i gantorion proffesiynol ers y cyfnod clo gan nad oedd yn bosib rhoi perfformiadau byw. Ond mae’r tenor Aled Hall wedi bod ar lwyfan Eglwys St James yn Islington, Llundain, y penwythnos diwetha yn perfformio gydag opera ensemble. Shan Cothi gafodd yr hanes ganddo ar Bore Cothi Rhagarweiniad - Introduction Hala - To send Angerdd - Passion Yn go glou - Quite quickly Cantorion - Singers Mo’yn - Eisiau Cerddoriaeth fyw - Live music Cynulleidfa - Audience Becso - Poeni
Fri, 16 Oct 2020 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Yr actores Siân Harries, Seran Dolma, tîm pêl-droed merched yng Nghaerffili a gemau fideo
Fri, 09 Oct 2020 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Joseph Gnagbo, Jason Edwards, y drymiwr Gethin Davies, a Beca Lyne Pirkis
Fri, 02 Oct 2020 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Dyfed Thomas, Sioned Mills, Bethan Mair a sut all gragen cranc ein gwarchod rhag covid-19
Fri, 25 Sep 2020 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Y peilot Robin Aled, Wiliam Lamb, Shelley Rees a gêm enfawr clwb pêl-droed Bangor 1962
Fri, 18 Sep 2020 17:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
TRYSTAN AC EMMA – TX: 31.8.20 – CYFUNIADAU RHYFEDD O FWYDYDD Bwyd oedd yn cael sylw Emma Walford a Trystan Ellis-Morris wythnos diwetha ac yn y clip yma cawn glywed am rai o’r cyfuniadau rhyfedd o fwydydd mae rhai pobol yn eu mwynhau… Cyfuniadau rhyfedd Strange combinations Sylw Attention Mae’n debyg Apparently Anarferol Unusual Fatha Fel (yr un fath â) GARI WYN – TX: 31.8.20 – SGWRS AM DECHNOLEG ARIAN Cwstad a grefi – ych a fi! Yn rhaglen gyntaf ei gyfres newydd sy’n rhoi sylw i bob math o fusnesau, cafodd Gari Wyn sgwrs gyda Euros Evans, sydd yn hoff iawn o Bitcoins. Roedd Gari eisau gwybod pam bod Euros mor hoff o’r arian newydd... Hwyrach (ŵrach) Efallai Ysgubol Sweeping Aur Gold Sylweddoli To realise Pres Arian Ffydd Faith Mudiad A movement Anhygoel Incredible Cofnod arian Financial record Maes cymleth A complicated field RHAGLEN ALED HUGHES – TX: 1.9.20 – TRAFOD CADW GWENYN EFO GRUFF REES Tybed ydy Euros yn iawn a byddwn ni gyd yn defnyddio Bitcoins yn y dyfodol? Dyn ni wedi cael sawl stori am gadw gwenyn ar y podlediad yn ddiweddar ond ar raglen Aled Hughes clywon ni bod carchar yn Lloegr wedi dechrau cadw gwenyn. Ydy hyn yn medru bod o help i’r rhai sydd yn y carchar? Dyna ofynodd Aled i Gruffydd Rees ... Gwenyn Bees Carchar Prison Ail-ddysgu To re-educate Heol (hewl) Road Rhwydd Hawdd Cwyr Wax Mas Allan Cwch (gwenyn) Bee hive Paill Pollen CLIP Y SIOE FRECWAST - ADAM YN YR ARDD - TX 01.09/20 Gruffydd Rees yn fan’na yn esbonio sut basai cadw gwenyn yn gallu helpu’r rhai sy yn y carchar. Bob mis ar Sioe Frecwast Radio Cymru 2 mae’r garddwr o Gorslas yn Sir Gaerfyrddin, Adam Jones, yn rhoi cyngor i Daf a Caryl. Tatws a thomatos oedd yn mynd a’i sylw yn y clip nesa. Dechreuodd Adam drwy edrych yn ôl ar dywydd mis Awst a sut mae hynny wedi effeithio ar yr ardd…. Rhoi cyngor to give advice Rhyfeddol Strange Diogelu To secure Cidnabêns Kidney beans Ffyn Sticks Cynaeafu To harvest Plicio To pluck Medi ffrwyth dy lafur Reaping the fruits of your labour Ffa dringo Runner beans Caledu To harden Prennaidd Wooden Plannu To plant RHAGLEN GERAINT LLOYD - CLIP O SGWRS TELERI BOWEN – AR Y MAP CYNWYL ELFED - TX: 1.9.20 Adam Jones oedd hwnna‘n rhoi cyngor i Daf a Caryl am beth i’w wneud gyda’u tomatos a’u tatws. Pa mor dda dach chi’n nabod eich milltir sgwâr? Wel pob nos Fawrth, mae Geraint Lloyd yn dod i nabod pentref neu dref wahanol yng Nghymru. Yn y clip nesa Cynwyl Elfed oedd yn cael sylw, ac un sydd yn nabod y lle yn dda ydy Teleri Bowen… Milltir sgwâr Square mile Gwledig Rural Y priffordd The highway Lan I fyny Tad-cu Taid Teuluol Familial Diflannu To disappear Sefydlu To establish Y chweched ganrif The sixth century
Fri, 11 Sep 2020 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Marc Roberts, Huw Owen o Cyw, Cetra Coverdale Pearson, Osian Dwyfor
Fri, 28 Aug 2020 17:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
MALI LLYFNI Yn ystod y pythefnos nesa, mae BBC Radio Cymru yn rhoi sylw i effaith Covid 19 ar bobl ifanc ar ein rhaglenni - ‘Haf Dan Glo’ . Nos Lun diwetha cafodd Nia Lloyd Jones sgwrs gyda Mali Llyfni o Benygroes yng Ngwynedd i holi sut oedd y pandemig wedi effeithio arni hi... Cyflwyno To present Amgylchiadau teuluol Family circumstances Gweithwyr allweddol Key workers Wedi (fy) nharo i Has struck me Ansicrwydd Uncertainty Y gymuned wedi eich cofleidio chi The community has embraced you Holi To ask about Cyflogi To employ Y genhedlaeth nesa’ The next generation Rhyfedd Strange REBECCA HAYES Mae John Hardy yn cyflwyno rhaglen gynnar iawn ar Radio Cymru, ac os wnewch chi godi’n ddigon cynnar i wrando arni hi mae’n gymysgedd hyfryd ben bore o gerddoriaeth a sgyrsiau diddorol. Dyma i chi flas ar sgwrs gyda Rebecca Hayes fasai’n berthnasol i bob un ohonoch chi’n sy’n codi’n gynnar, gan gynnwys John Hardy wrth gwrs... Perthnasol Relevant Ceiliog Cockerel Cyn-berchennog former owner Dirwy A fine Llwyth o gwynion Loads of complaints Dihuno Deffro Gwireddu To verify Canfod To find Honiadau Allegations Shwd (Sut) beth Such a thing Rhybudd Warning WINNIE JAMES Cafodd Ifan Jones Evans sgwrs gyda Winnie James y gogyddes o Grymych yn Sir Benfro wythnos diwetha. Mae Winnie newydd briodi ond sut mae’r cyfnod clo wedi effeithio arni hi tybed?... Mwy tebygol More likely Torrodd hynny (fy) nghalon i That broke my heart Chi m’bo Dach chi’n gwybod Sa i di cael Dw i ddim wedi cael Am sbel For a while LISA ANGHARAD Mae yna ddigon o raglenni gwych i wrando arnyn nhw ar BBC Radio Cymru wrth gwrs, drwy’r dydd bob dydd, ond tybed beth mae Hywel Llion yn cynghori Lisa Angharad i’w wylio ar y teledu? Cynghori To advice Dychmygu To imagine Yn y bôn Essentially Yn amlwg Obviously Wastad Always CARYS ELERI Sdim byd gwell na chael llythyr drwy’r post nac oes, ac fel eglurodd Carys Eleri wrth Catrin Heledd a Carl Roberts, cafodd hi lythyr arbennig iawn yn ddiweddar Yn ddiweddar Recently Ro’n i wedi hala’r gân I had sent the song Rhyddhau To release Perthynas Relationship Yn gyson Consistently Tad-cu Taid Llosgi To burn Llawysgrifen Handwriting Am fod mor garedig For being so kind CARYS EDWARDS A CAROL JONES Ac i orffen yr wythnos yma, dyma i chi Carys Edwards o Wenynfa Pen y Bryn a Carol Jones o gwmni jam y "Welsh Ledi" yn sôn am eu menter newydd wrth i'r ddau gwmni uno. Gwenynfa Apiary Stondin Stall Mêl Honey Ei chynnyrch hi Her produce Manylion Details Datblygu To develop Cynhyrchu To produce Cystadlu To compete Canolbwyntio To concentrate Eirin Plums Yn dymhorol Seasonal
Fri, 21 Aug 2020 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Doedd dim Eisteddfod Genedlaethol eleni ond mi fyddwn ni’n edrych yn ôl ar Ŵyl AmGen Radio Cymru ar Pigion yr wythnos yma Mae hi’n draddodiad i gael cywydd croeso i groesawu’r Eisteddfod i’r ardal bob blwyddyn. Wrth gwrs mae pethau’n wahanol eleni ond ysgrifennodd y bardd Ceri Wyn Jones gywydd croeso i’r Eisteddfodd AmGen a dyma hi i chi… Amgen Alternative Bardd Poet Cywydd Croeso A poem to welcome the Eisteddfod Cerdd Poem Sbort Fun Adeg anghyffredin Unusual period Er nad oedd yr Eisteddfod yn debyg i’r un dyn ni wedi arfer â hi , mae’r dysgwyr yn dal i gael lle pwysig iawn yn yr Eisteddfod AmGen. Dros y penwythnos cyhoeddodd Hywel Gwynfryn a Rhiannon Lewis enillydd Tlws Dysgwr y Flwyddyn a dyma i chi Dona Lewis o’r Ganolfan Dysgu Cymraeg Genedlaethol yn darllen y feiriniadaeth ar ran y tri beirniad… Cyhoeddi To announce Beirniadaeth Adjudication Ein hysbrydoli Inspiring us Rownd derfynol Final Eu hymdrechion Their efforts Wedi dod i’r brig To have won Cyfweliad Interview Mam-gu Nain Prin oedd y cyfle The opportunity was rare Cyfleoedd Opportunities Er mwyn ennill cystadleuaeth Dysgwr y Flwyddyn roedd yn rhaid i’r 5 oedd ar y rhestr fer gynnal sgwrs radio gyda Shan Cothi, a dyma flas i chi ar sgwrs Jazz gyda Shan Rhestr fer Short list Yn falch Proud Teimlo’n euog Feeling guilty Cymdeithasu To socialise Cyfrwng Saesneg English medium Safonau Standards Cwympo To fall Cyd-lynydd Co-ordinator Yn gyfrifol am Responsible for Datblygiadau pwnc Subject developments Y dwlu ar To dote on Mae’r gantores Gwawr Edwards wedi ennill 2 o brif wobrau canu’r Eisteddfod Genedlaethol yn y gorffennol a dyma hi’n sôn am sut oedd hynny wedi helpu ei gyrfa fel cantores broffesiynol Ysgoloriaeth Scholarship Cystadleuaeth Competition Ta beth Anyway Cynhyrfu To stir Llawn cystal siawns As good a chance as any Ar fin mynd About to go Braint o’r mwya The greatest honour Pluen yn fy nghap A feather in my cap Ymfalchïo To take pride in Gofynodd Shan Cothi i Stifyn Parri wobrwyo 3 pherson sy’n haeddu tlws eisteddfodol arbennig iawn – Tlws Steddfod Stifyn – a dyma pwy benderfynodd Stifyn oedd yn dod i’r brig… Tlws Trophy Beiriniadu To adjudicate (fy) ngên yn syrthio My jaw dropping Crio Llefain Yn ddiweddarach Later Llorio To floor Creu cerddoriaeth Creating music Beichio crio Crying my eyes out Toda Ogunbanwo oedd yn rhoi araith Llywydd y Dydd Eisteddfod AmGen ddydd Gwener. Symudodd Toda Ogunbanwo, sy’n ugain oed, i Benygroes yng Ngwynedd o Harlow yn Essex pan oedd yn 7 mlwydd oed. Ym mis Mehefin eleni paentiodd rhywun swastica ar ddrws garej y teulu ym Mhenygroes. Roedd hyn yn sioc i lawer o bobl gan ei fod wedi digwydd mewn pentre bach Cymraeg ei iaith. Ond fel mae Toda yn dweud yn ei araith fel Llywydd, mae hiliaeth i’w chael ym mhobman Araith Llywydd y Dydd The President of the Day’s address Coelio Credu Datrysiad Resolution Canran fawr A large percentage Esgusodi ei hun Excusing himself Caethweision Slaves Nad ydy hiliaeth yn bodoli That racism doesn’t exist Casineb Hate Diwylliannau Cultures Lleiafrif Minority Mae’r actor Rhys Ifans wedi treulio‘r cyfnod clo yn Llundain, a dyma fe’n rhoi syniad i ni o sut brofiad oedd bod dan glo yn y ddinas fawr dros y misoedd diwetha… Dan glo Locked down Profiad Experience Dilys Valid Yn benodol Specifically Wneith o atseinio It will resonate Wnaeth o (fy) nharo It struck me Roedd y gwynt yn fy nghyffwrdd i The wind was touching me Anwes A caress Wel, dych chi wedi cael blas ar Ŵyl AmGen Rdio Cymru yn fan’na ond cofiwch bod POPETH o’r Ŵyl i’w glywed ar BBC SOUNDS felly gallwch chi fynd yn ôl i wrando ar unrhyw beth, unrhyw bryd.
Fri, 14 Aug 2020 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Cofio Does dim llawer ohonon ni am fynd ar daith dramor eleni nac oes? Teithiau Tramor oedd pwnc Cofio wythnos diwetha a dyma glip o Emyr Wyn, Huw Ceredig, Dewi Pws, Ifan Gruffydd a John Pierce Jones yn chwarae’r rownd Beth yn y Byd ar y rhaglen Pwlffacan yn 2001. Bwriad y rownd oedd gweld pwy oedd y gorau am nabod ieithoedd tramor gan ddechrau gyda’r geiriau ‘estoy embarazada’ Hyddysg Learned Gwybodus Knowledgeable Bryn Terfel a Malcom Allen Ryn ni’n nabod Bryn Terfel fel un o leisiau enwoca Cymru – ond mae e hefyd yn ffan mawr o bêl-droed a fe oedd gwestai y cyn-bêldroediwr Malcolm Allen ar y Coridor Ansicrwydd. Dyma Bryn yn sôn am yr adegau pan wnaeth e gwrdd â’i arwyr o fyd opera a’r byd ffilmiau…. Alla i fentro dweud I can say without doubt Yn rhan annatod An integral part Y tymheredd The temperature Wedi torri tir Has broken the ground Ein cenhedlaeth ni Our generation Cerddor Musician Manon Steffan Ross Rhywun arall sy’n ffan o bêl-droed ydy’r awdures Manon Steffan Ross – ac mae ei chariad at glwb Lerpwl i’w weld yn glir – ar ran o’i chorff! Noson mor hwyliog Such a fun evening Difaru To regret Ystyried To consider Uwchgynghrair Premier League Ymddiheuriadau Apologies Newid trywydd yn gyfangwbl Change tack completely Diwylliedig Cultured Gwenllian Jones a Daniel Glyn Roedd Gwenllian Jones yn arfer cyflwyno rhaglenni plant ar S4C ond erbyn hyn mae hi’n byw yn Awstralia. Hi oedd gwestai Dan Glyn fore Sadwrn ac roedd rhaid iddi hi ateb Cwestiynau Diog Daniel… Cyflwyno To present Cwestiynau Diog Lazy Questions I’r carn Rock solid Cymeriad cryf A strong character Y pegwn arall The other extreme Dangos fy hun Showing off Eisiau sylw Wanting attention Llwyfan Stage Allwedd Goriad Dihirod Scoundrels Cofio Gari Williams Mae Gari Wiliams yn cael ei ystyried yn un o’r diddanwyr mwya doniol yn hanes Cymru. Buodd Gari farw 30 mlynedd yn ôl a dyma i chi glip o’i ffrind agos, yr actor John Ogwen, yn cofio amdano fe ar Dros Ginio gyda Gwenllian Grigg… Un o’r diddanwyr mwya doniol One of the funniest entertainers Yn fy nyblau Laughing my head off Heb iddo yngan gair Without him saying a word Cysylltiad arbennig A special connection Y rhan fwya Most Yn fyw Live Galwad Cynnar Mae’r cyfnod clo wedi bod yn adeg o addasu i lawer iawn ohonon ni ac ar Galwad Cynnar clywon ni sut mae peiriannydd o Lanberis wedi addasu ei gwmni er mwyn helpu meddygon a’r cyhoedd i fod yn fwy diogel rhag Covid 19. Gwaith cwmni Gethin fel arfer ydy cynhyrchu offer dringo, sut symudodd e o hynny i gynhyrchu offer meddygol? Dyma fe’n esbonio wrth Gerallt Pennant... Addasu Adapting Peiriannydd Engineer Cynhyrchu ffer meddygol Manufacturing medical equipment Argo! Goodness! Dylunio To design Yn arbenigo Specialise Tystysgrif Certificate Bellach By now Y galwad The demand
Fri, 07 Aug 2020 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Aled Hughes a hanes Sabrina Vergee Efallai eich bod wedi clywed am rai sy wedi dringo 14 copa ucha Eryri, sy’n ddipyn o gamp. Ond mae Sabrina Verjee o Cumbria wedi rhedeg ‘Y Wrainwrights’ yn Ardal y Llynnoedd - 214 copa, ie 214, a hynny mewn 6 diwrnod, 17 awr a 51 munud. Hi ydy’r ferch gynta i wneud hyn ac un sy’n ei hadnabod yn dda ydy Jane Harries, golygydd Cylchgrawn Adventure She, a chafodd Aled Hughes dipyn o hanes Sabrina ganddi ar ei raglen... Copa Summit Camp Achievement Edmygu To admire Parchu To respect Yn ddi-stop Without stopping Anhygoel Incredible Menyw Dynes Bwriadu To intend Mor glou So quickly Aruthrol Tremendously Chwyddodd e lan It swelled up Dychmygu To imagine Dyrchafiad Leed United Mae ffans Leeds United yn meddwl bod y tîm hwnnw wedi creu dipyn o gamp, drwy ennill dyrchafiad i Uwchgynghrair Lloegr ar ôl iddyn nhw ddisgyn o’r Uwchgynghrair 16 o flynyddoedd yn ôl. Buodd Dylan Jones a rhai o ffans eraill Leeds yn dathlu ar Ar y Marc... Dyrchafiad Promotion Uwchgynghrair Premier League Y chwiban ola The final whistle Cefnogwyr Fans Blynyddoedd maith Many years Yn haeddianol Deservedly Y ffyddloniaid The faithful Ysbrydoliaeth Inspiration Dadansoddwr Analyst Gwyddbwyll Chess Chwa o awyr iach A breath of fresh air Cofio: Swyddi Swyddi cofiadwy oedd yn cael sylw ar Cofio wythnos diwetha wrth i rai o’r gwrandawyr rannu hanes rhai o’r swyddi oedd gyda nhw yn y gorffennol… Cofiadwy Memorable Profiadau Experiences Taro tant To strike a chord Pigo Collecting Yr henoed The elderly Llnau Glanhau Twrcwns Turkeys Lleta Widest Godro to ‘milk’ Ceiliogod Stags Andros o lot o hwyl Loads of fun Marc Roberts a Daniel Glyn Cigydd oedd swydd tad Marc Roberts o’r band Catatonia. Oedd Marc wedi ystyried bod yn gigydd o gwbl pan oedd o’n blentyn? Dyna un o gwestiynau Daniel Glyn iddo fe fore Sadwrn... Ystyried To consider Cerddor Musician Yn hŷn Yn henach Gwaed Blood Ddim gymaint Not as much I ryw raddau To some extent Gethin Jones Tybed ai chef oedd y cyflwynydd teledu Gethin Jones eisiau bod pan oedd yn blentyn? Wel mae’n cael cyfle i ddangos ei ddoniau coginio ar hyn o bryd gan ei fod yn cystadlu yn y rhaglen Celebrity Masterchef. Mae Gethin yn Ffrainc ar hyn o bryd ond ymunodd e â Caryl a Daf i sôn am ei brofiadau ar y rhaglen, a dechreuodd wrth sôn am y seleb dall oedd yn cystadlu yn y sioe ac roedd yn ysbrydoliaeth i Gethin. Cyflwynydd Presenter Doniau Skills Dall Blind Ysbrydoliaeth Inspiration Darllediad A broadcast Cyllyll Knives Winwnsyn Nionyn Gwendidau Weaknesses Angharad Tomos a Dewi Llwyd Yr awdures Angharad Tomos oedd gwestai penblwydd Dewi Llwyd fore Sul a dyma hi’n sôn dipyn am yr her o gael plant i ddarllen rhagor o lyfrau yn oes y cyfrifiaduron... Rownd cyn-derfynol Semi final Yr her The challenge Yn oes In the age of Chwyldro Revolution Yn gymharol brin Comparatively rare Diddanu To entertain Brwydr Battle Ymddiddori To take an interest in Pa bynnag gyfrwng Whichever media Perthnasol Relevant
Fri, 31 Jul 2020 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Beti George ac Aled Roberts Comisiynydd y Gymraeg, Aled Roberts, oedd gwestai Beti George wythnos diwetha'. Cafodd Aled ei fagu yn Rhosllannerchrugog, oedd yn bentref Cymraeg ei iaith ger Wrecsam. Mae gan bobl Rhos acen arbennig iawn ond fel ddwedodd Aled wrth Beti, doedd hynny ddim yn fantais bob tro... Mantais advantage Ar eich tyfiant growing up Swydd allweddol a key job Diogelu to protect Hwyrach maybe Pwysau pressure Profiad experience Ifan Evans a Sara Gibson Daeth y newyddiadurwraig Sara Gibson i ymuno ag Ifan Evans ddydd Mercher i sôn am rai o straeon mwya poblogaidd Cymru Fyw, ond yn y clip nesa mae hi’n rhoi hanes her ffotograffiaeth arbennig iawn.. Her challenge Y cyfnod clo lockdown Sefydlu to establish Sathru to trample Cywrain skillful Cofnod a record Bord bwrdd Pwerus iawn very powerful Byw Heb Blastig Mae defnyddio llai o blastig yn cael ei gyfri’n un o’r heriau pwysica o ran achub y blaned. Ydych chi wedi lleihau eich defnydd o blastig yn y blynyddoedd diwetha? Ffion Francis oedd un o westeion Shan Cothi ddydd Mawrth, a buodd hi’n rhoi cyngor am y pethau bychain gallwn ni i gyd eu gwneud i wella’r sefyllfa.. Achub y blaned saving the planet Lleihau reduce Cyngor advice Ail-lenwi to refill Osgoi to avoid Tatws Rhost Perffaith Mae Dafydd a Caryl yn cyflwyno’r Sioe Frecwast ar Radio Cymru 2 – ac mae’n rhaid i’r ddau godi gynnar , felly dydy hi ddim yn syndod eu bod yn licio siarad am fwyd! Yr wythnos yma, roedd Caryl eisiau rhannu tips coginio gyda Daf - a dyma’r ffordd orau o goginio tatws rhost mae’n debyg! Saim y cig the meat’s rendered fat Twymo to heat Ymddangos to appear Gwefannau cymdeithasol social media Mêl honey Cwmni Tanya Whitebits Sioned Owen ydy’r enw – a’r brens – y tu ôl i’r cwmni lliw haul ffug llwyddiannus Tanya Whitebits. Jennifer Jones gafodd hanes y cwmni a’r entrepeneur o Drefor yng Ngwynedd ar Dros Ginio yr wythnos hon.. Ffug fake Y peryglon the dangers Heneiddio ‘r croen ageing the skin Efeilliaid twins Ariannu to finance Cymwysterau qualifications Mynychu to attend Cynnyrch product Symudol mobile Drewllyd smelly Datblygu to develop Lisa Gwilym a Shan Cothi Gan fod Huw Stephens ar ei wyliau, Lisa Gwilym oedd yn cyflwyno Sioe Frecwast Radio Cymru 2 fore Gwener. Shan Cothi oedd ei gwestai a phenderfynodd Lisa ofyn ychydig o gwestiynau Cocadwdl-do iddi!.... Ydw glei of course I have Nefoedd wen Oh heavens! Yn gyfarwydd â familiar with Amrywio to vary Bant â ti away you go Yn glou quickly Fel y cythraul like the devil Delwedd image Sa i’n.. dw i ddim yn..
Fri, 24 Jul 2020 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
RHYS GWYNFOR Y canwr Rhys Gwynfor oedd yn cadw cwmni i Shelley a Rhydian ar y Sioe Sadwrn. Cawn glywed ychydig o hanes teulu Rhys i ddechrau cyn iddo fe rannu’r gyfrinach am sut i ennill cystadleuaeth Cân i Gymru, fel gwnaeth e gyda’r band Jessop a’r Sgweiri.... Cyfrinach Secret Cystadleuaeth Competition Cynllun Plan Pentre genedigol Native village Del Pert Mwy neu lai More or less Namyn With the exception of Ar lwyfan On stage Twyllo To cheat HENO AUR AC ANGHARAD MAIR Mae cyfres newydd yn edrych yn ôl ar raglen Heno yn y 90au wedi dechrau ar S4C – Heno Aur. Angharad Mair fuodd yn sôn am y gwaith o gasglu clipiau o’r archif ar gyfer y gyfres gyda Lisa Gwilym fore Sul. Cyfres Series Casglu Gathering Digideiddo Digitising Ymwybodol Aware Gwerth chweil Worthwhile Gwahanol agweddau Different aspects Amlwg Obvious Cyfweliadau Interviews Dadansoddi breuddwydion Analysing Diniwed Innocent PENBWLYDD HAPUS CARYL LEWIS Yr awdures Caryl Lewis oedd gwestai penblwydd Dewi Llwyd yr wythnos yma, ac dyma hi’n sôn sut mae ei phlant yn ei helpu hi i ysgrifennu nofelau…. I’r perwyl hwnnw For that purpose Annibynnol Independent Cyn i chi gyhoeddi Before you publish Eu barn nhw Their opinion Tu hwnt Extremely Beirniadol Critical Llym Harsh Doniol Funny Addasu To adapt Eu hawydd nhw Their appetite Ysbrydoliaeth Inspiration HEDDLU GOGLEDD CYMRU Mae yna gyfres newydd ar Radio Cymru sy'n dilyn rhai o blismyn y gogledd wrth eu gwaith bob dydd. Dyma flas ar Heddlu Gogledd Cymru gyda hanes un o’r plismyn yn delio gyda pherchennog ci oedd wedi lladd dafad. Digwyddiad Incident Dianc To escape Tennyn A lead Bellach By now Ymgartrefu To settle Hyderus Confident Y pellter The distance Wal gerrig Stone wall Dinistro To destroy Bwriadu To intend BRECWAST LISA ANGHARAD Mae Llio Angharad yn blogio am fwyd a hi oedd yn cadw cwmni i Lisa Angharad ar y Sioe Frecwast fore Sadwrn. Ac wrth gwrs – roedd y ddwy eisiau siarad am frecwast! Dyfeisgar Innovative Creadigol Creative Anhygoel Incredible Ansicr Uncertain Cefnogi To support Sicrhau To ensure ALLAN WILLIAMS A GERAINT LLOYD Nos Fawrth buodd Geraint Lloyd yn sgwrsio gyda Allan Williams o Flaencwrt yng Ngheredigion sydd yn dathlu hanner can mlynedd fel barbwr eleni. Buon nhw’n sôn am sut mae byd y barbwr wedi newid dros y blynyddoedd a daeth Geraint o hyd i gysylltiad teuluol gyda’r barbwr yn ystod y sgwrs. Cysylltiad teuluol Family connection Amrywio Varying Pryd hynny At that time Trwm ei glyw Hard of hearing Cerwch! Get away! ( meaning you don’t say) Y Parchedig The Reverand
Fri, 17 Jul 2020 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Al Lewis a Lerpwl Eleni enillodd clwb pêl-droed Lerpwl Uwchgynghrair Lloegr am y tro cynta erioed. Mae’r canwr Al Lewis yn ffan mawr o’r clwb a gofynnodd Dylan Jones iddo fe ar Ar y Marc sut oedd e’n teimlo ar ôl clywed y newyddion am lwyddiant Lerpwl… Dy deimladau Your feelings Uwchgynghrair Permier League Rhyddhad Relief Boddhad Satisfaction Gwaith ymchwil Research Cynghrair y Pencampwyr Champions League Moronen A carrot Addasu To modify Y Cigydd Rob Rattray Nos Fawrth buodd Geraint Lloyd yn sgwrsio gyda Rob Rattray o Lanfihangel y Creuddyn ger Aberystwyth, sydd yn dathlu pedwardeg mlynedd eleni o weithio fel cigydd, a dyma fe’n cofio’r dyddiau cynnar gyda Geraint. Chi’n go lew? Are you OK? Bwtsera Butchering Mam-gu a tad-cu Grandmother and grandfather ‘Benu To finish Palles i I refused to Dyn cyn ei amser A man before his time Ar yr asgwrn On the bone Coleg Amaethyddol Agricultural College Yn fy ngwaed i In my blood Y rhyfel The war Peredur ap Gwynedd a'r band Pendulum Band o Awstralia yn wreiddiol ydy Pendulum ond erbyn hyn maen nhw’n enwog ar draws y byd ac un o’u haelodau ydy Peredur ap Gwynedd. Dyma i chi flas ar sgwrs fach gafodd Peredur gyda Daniel Glyn pan oedden nhw’n sôn am yrfa Peredur yn y byd cerddorol… Oriau mân y bore Early hours of the morning Ymwybodol Aware Man a man Might as well Ysbrydoliaeth Inspiration Mentro To venture Bois y Rhondda Pythefnos yn ôl roedd yna raglen o’r enw Bois y Rhondda ar S4C ac roedd yr ymateb i’r rhaglen yn ffafriol iawn gyda llawer iawn o bobl yn dweud eu bod wedi ei mwynhau’n fawr. Dyma i chi glip o Rhian Morgan Ellis a Cole, un o’r Bois ar y rhaglen, yn cael sgwrs gyda Rhydian a Shelley ar y Sioe Sadwrn. Cais Request Amlinellu Outlining Hynt a helynt The fortunes Awyddus Eager Mewn gwirionedd In reality Canfyddiad Perception Addewid Promise So ti Dwyt ti ddim Profiad Experience Gwefannau cymdeithasol Social media Adolygiad Bois y Rhondda Un o’r rhai oedd wedi mwynhau rhaglen Bois y Rhondda oedd Hywel Llion a dyma fe’n sôn wrth Dafydd a Caryl ar y Sioe Frecwast pa mor braf ydy cael portread realistig o Gwm Rhondda a’i drigolion… Cynhyrchiad ‘Drych’ arall Another ‘Drych’ production Cymeriadau Characters Antur Adventure Seren fach A little star Ystrydebau Strerotypes Milltir sgwar Square mile Ymwybodol Aware Pyllau glo Coal pits Olion Remains Y gymuned The community Gobaith ‘Gobaith’ oedd y gair ddewisodd Ifor ap Glyn yr wythnos yma, gair pwysig iawn i lawer ohonon ni yn y cyfnod yma. Dyma Ifor yn sôn am y gwahanol ffyrdd dyn ni’n defnyddio’r gair ‘gobaith’ yn y Gymraeg. Galluogi To enable Diolchgar Thankful Deillio Derives Cawell Cage Nwyon peryglus Dangerous gases Ysgyfaint Lung Diffygio Failing Does na’m rhyfedd It’s not surprising Mudiad ieuenctid Youth movement Cyfleu To convey
Fri, 10 Jul 2020 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Enw’r Clip: Love Island Enw’r rhaglen: Y Sioe Sadwrn …ydych chi un o ffans Love island? Doedd Shelley Rees un o gyflwynwyr Y Sioe Sadwrn ddim yn gwybod beth oedd yn digwydd ar y rhaglen ond cafodd hi a Rhydian Bowen Phillips gyfle ar y Sioe Sadwrn i holi un oedd wedi cymryd rhan yn y rhaglen – Connagh Howard o Gaerdydd… Cyflwynwyr Presenters Cyfle Opportunity Am y gorau For the best Wedi arafu Had slowed down Cwrdd â To meet Troslais Voiceover Bagiau ffa Bean bags Cymreictod Welshness Enw’r Clip: Robert Llywelyn Tyler Enw’r rhaglen: Beti a’i Phobol Hanesydd o Gasnewydd, Robert Llywelyn Tyler, gafodd ei holi gan Beti George yr wythnos hon. Mae Robert yn byw yn Abu Dhabi erbyn hyn ond mae hanes Cymru a’r Gymraeg yn bwysig iawn iddo fe Hanesydd Historian Glöwr Coal Miner Yr Ail Ryfel Byd The Second World war Casnewydd Newport (Gwent) Stad Cyngor Council estate Ysgol Uwchradd Secondary school Lladin Latin Arddegau Teenage years Cadw cysylltiad To keep in contact Cyfeillion Friends Enw’r Clip: Cân Sara Enw’r rhaglen: Ynys yr Hunan Ynyswyr Gwesteion Dylan Ebenezer ar Ynys yr Hunan Ynyswyr yr wythnos hon oedd yr actor Llŷr Ifans a’r hanesydd a’r cyflwynydd Sara Huws. Dyma Sara yn dewis cân sydd yn un arbennig iawn iddi hi. .. Hunan Ynyswyr Self isolators Cerddorol Musical Hafau Summers Dylanwad Influence Gwaddol Inheritance Corfforol Physical Campwaith Masterpiece Enw’r Clip: Sharon Roberts Enw’r rhaglen: Daniel Glyn Sharon Roberts, neu Gaynor ar Pobol y Cwm, fuodd yn ateb Cwestiynau Diog Daniel Glyn. Dechreuodd Daniel drwy ofyn i’r actores oedd hi’n hapus gyda’r enw Sharon pan oedd hi’n blentyn… Cwestiynau Diog Lazy Questions Y gyfres The series Direidus Mischievous Wedi cael fy hudo I was charmed Dros ei ben a’i glustiau Head over heels Un ai Either Achub mynydd Mountain rescue Wedi dy sbarduno Had spurred you Pryd a gwedd Looks Chwarae cuddio Playing hide and seek Enw’r Clip: Y Theatr Genedlaethol Enw’r rhaglen: Daf a Caryl Mae Theatr Genedlaethol Cymru a BBC Cymru Fyw wedi creu tair drama feicro i fynd ar lein yn ddiweddar. Dyma’r actor Tara Bethan sydd yn cymryd rhan yn y dramâu yn sôn amdanyn nhw wrth Dafydd a Caryl Yn ddiweddar Recently Theatr Genedlaethol Cymru National Theatre of Wales Ar y cyd Jointly Y bwriad The intention Cyfarwyddwyr Directors Yr ochr dechnegol The technical side Sain Audio Ongl Angle Torri ar draws To interrupt Hynod effeithiol Highly effective Enw’r Clip: Ffrind newydd Rhian Enw’r rhaglen: Galwad Cynnar Dyma Rhian Arwel o Lantrisant yn sôn am ffrind newydd sydd wedi dod i fyw gyda hi a’i theulu yn ddiweddar. Gerallt Pennant oedd yn holi Rhian am hanes Wil y ffrind newydd Hwyaden Duck Yng nghyffiniau In the area Yn tywynnu Shining Lapio Wrapping Cael gwared To get rid Ymchwilo To research Y caethiwo The confinement Crwydro o’r nyth Wandering from the nest
Fri, 03 Jul 2020 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
AL LEWIS AC ENDAF EMLYN Roedd Endaf Emlyn yn seren y byd pop yn Gymraeg ac yn Saesneg yn ystod y chwedegau a’r saithdegau. Dydd Gwener diwetha’ cafodd 3 albym Endaf eu rhyddhau yn ddigidol. Mae Al Lewis yn ffan mawr o’i waith a gofynnodd Rhys Mwyn iddo ddewis rhai o’i hoff ganeuon gan Endaf Emlyn Canwr cyfansoddwr Singer songwriter Wnaeth fy nenu i Attracted me Creu enw Made a name Cysyniadol Conceptual O flaen y gad Ahead of his time Diethr Unheard of Senglau Singles Yn cael eu clymu at ei gilydd Are tied in together Macrell Mackerel Teimlad hireithus A nostalgic feeling ANTONIO RIZZO A GWIN CYMREIG LLANSADWRN Mae Antonio Rizzo yn dod o Fanceinion yn wreiddiol ac mae ei rieni yn dod o’r Eidal. Dysgodd e Gymraeg ym Mhrifysgol Bangor ac erbyn hyn mae e’n ei siarad yn rhugl. Mae Antonio wedi bod yn cynhyrchu gwin ers 2006 ac mae e’n gobeithio agor gwinllan yn Llansadwrn, Sir Gâr, yn y dyfodol. Shan Cothi gafodd ei hanes Manceinion Manchester Cynhyrchu To produce Gwinllan Vineyard Sir Gâr Carmarthenshire Trefynwy Monmouth Cernyw Cornwall Unigryw Unique Celf Art BRIALLT WYN A GERAINT LLOYD Nos Lun diwetha, mi gafodd Geraint Lloyd sgwrs gyda Briallt Wyn o Gorsgoch ger Llanbedr Pont Steffan, neu Llambed, yng Ngheredigion sydd wedi creu grwp ar Facebook er mwyn dysgu iaith arwyddo i bobl. Dyma hi’n esbonio’r cyfan wrth Geraint... Arwyddo To sign Tad-cu a Mam-gu Taid a Nain Byddar Deaf Dall Blind Sa i’n cofio Dw i ddim yn cofio Yr wyddor The alphabet Dod i ben To cope Addasu To adapt Swyddogol Official Ymateb To respond Dechreubwynt Starting point AR Y MARC Mae pêl-droed yn ôl ac felly roedd Dylan Jones a chriw Ar y Marc yn hapus iawn wythnos diwetha. Ond roedd gan Dylan gwestiwn anodd i un o’r panelwyr – Iwan Griffith, sy hefyd yn ddyfarnwr pêl-droed.... Y cyfnod clo Lockdown Dyfarnwr Referee Diduedd Unbiased Dylanwadu To influence Torf Crowd Awyrgylch Atmosphere Y wefr The thrill Yn wyliadwrus Cautious Cwrt cosbi Penalty box Cic o’r smotyn Penalty Ddim yn weddus Foul (language) COFIO TRYCHINEB HILLSBOROUGH Ac arhoswn ni gyda’r pêl-droed yn y clip nesa’ – ond i gofio trychineb Hillsborough tro ’ma. Vaughan Roderick a Dylan Llywelyn sy’n cofio’r drychineb ddigwyddodd yn 1989, wrth i’r rhaglen Cofio fynd â ni yn ôl i’r 80au..... Trychineb Disaster Canlyniadau Results Gohebydd Commentator Gwendid Weakness Ystyried To consider Platfformau cymdeithasol Social media Trydar Tweeting SIAN REES WILLIAMS Yr actores Sian Reese Williams oedd gwestai Beti George wythnos diwetha a dyma hi’n sôn am ei chymeriad, y ditectif Cadi John, yn y gyfres Craith..... Cymeriad Character Cyfres Series Datblygu To develop Pennod Episode Menywod Women Dyw hi ddim yn malio She doesn’t care Dwys Intense Bodoli To exist
Fri, 26 Jun 2020 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
HEATHER JONES Mae Dewi Llwyd yn dymuno pen-blwydd hapus i un o’i westeion ar ei raglen bob bore Sul. Yr wythnos yma, y gantores Heather Jones oedd yn torri’r gacen pen-blwydd. Dyma Heather yn cofio am benblwyddi’r gorffennol – ei magwraeth yng Nghaerdydd a’i pherthynas gyda’r canwr Geraint Jarman… Magwraeth Upbringing Hudolus Magical Plentyndod Childhood Cernyw Cornwall Bywiog Lively Swil Shy Denu To attract Efengyl Tangnefedd The Gospel of Peace (a hymn) Yn benderfynol Determined IFAN EVANS A'R WELSH WHISPERER Bachgen bach deg mlwydd oed sy’n mynd i Ysgol Cilie Parc ydy Osian, ac ei arwr ydy’r perfformiwr Welsh Whisperer. Ar raglen Ifan Evans cafodd Osian y cyfle i holi ei arwr, ac roedd gyda fe gwestiynau diddorol iawn i’r Welsh Whisperer… Arwr Hero Yn y man In a moment Enwoca Most famous Glou Quick Cerddoriaeth Music Deuawd Duet Rhed! Run! Hendy-gwyn Whitland YNYS YR HUNAN YNYSWYR Bob wythnos ar y rhaglen Ynys yr Hunan Ynyswyr mae dau westai yn trafod eu hoff lyfrau, eu hoff gerddoriaeth a’u hoff ffilmiau, er mwyn trio perswadio Dylan Ebenezer i adael iddyn nhw aros ar yr ynys. Y gwesteion wythnos diwetha oedd y gomedïwraig Esyllt Sears a’r actor Richard Ellis ac yn y clip mae’r ddau westai yn sôn am beth sydd wedi eu helpu drwy’r cyfnod clo, a beth fasen nhw’n mynd gyda nhw i’r ynys ... Hunan-ynyswyr Self-isolators Cyfnod clo Lockdown Sylweddoli To realise Pa mor llwglyd How hungry Oesoedd yn ôl Ages ago Argymell To recommend PATRICK RIMES A BETI GEORGE Un sy’n gwneud rhywbeth bach yn wahanol yn ystod y cyfnod clo ydy’r cerddor Patrick Rimes. Mae Patrick wedi dod yn ôl i’w gartref ym Methesda, Gwynedd dros y cyfnod er mwyn helpu ei fam gyda’r busnes caws llaeth dafad... Cerddor Musician Godro To milk Ar y gweill In the pipeline (idiom) Ei chael hi’n anodd Finding it difficult Pa mor hurt How stupid Brwdfrydig Enthusiastic Wedi cymryd yr awenau Taken charge of Diadell A flock Ffynhonnell Source Rhy styfnig Too obstinate Annibynnol Independent DROS GINIO Buodd Jennifer Jones yn holi Jenni Hall sy’n fam i 10 o blant ar Dros Ginio yr wythnos yma. Sut, tybed, mae hi’n ymdopi gyda’r cyfnod clo? Dyma i chi flas ar y sgwrs... Ymdopi To cope Prif heriau Main challenges Gafon ni drafferth We had difficulties Hawsach Easier Sylwadau Comments STEFFAN RHYS HUGHES Mae’r cerddor Steffan Rhys Hughes wedi bod yn gwneud fideos cerddorol ers dechrau'r cyfnod clo. Penderfynodd e ddod â chriw o Gymry'r West End at ei gilydd i berfformio caneuon o sioeau a ffilmiau cerdd - er mwyn rhoi gwên ar wynebau pobl. Y syniad oedd codi arian i’r Gwasanaeth Iechyd yng Nghymru, ac i annog pobl i fynd yn ôl i'r theatrau pan mae hi'n saff i wneud hynny. Daf a Caryl glywodd yr hanes.... Annog To encourage Cantorion Singers Balchder Pride Canlyniad Result Cysylltu â To contact Taflu rhwyd To cast a net Yn falch o wneud Happy to do so Mor hael So generous Negeseuon Messages Creadigol Creative
Fri, 19 Jun 2020 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
LOWRI MORGAN A DANIEL GLYN Hanes Lowri Morgan yn teithio dwy awr i waelod Môr Iwerydd mewn llong danfor, er mwyn gweld y Titanic. Mae Lowri wedi cael sawl antur yn ystod ei bywyd ac mae wedi sgwennu amdanyn nhw yn ei llyfr newydd ‘Beyond Limits’ . Dyma hi’n sôn wrth Daniel Glyn sut oedd hi’n teimlo wrth weld y Titanic… Môr Iwerydd The Atlantic Ocean Llong danfor Submarine Yn gwmws Exactlly Ei cholli hi Losing it (mentally) Lleddfu To soothe Cwympo To fall Ymchwil Research Pa mor glou How quickly Sylweddoli To realise Cymaint o fraint How much of a privilege Carreg fedd Tombstone NON ROBERTS Mae hi’n adeg cneifio ar ein ffermydd ac mae llawer o bobl ifanc drwy Gymru yn mynd o amgylch ffermydd i helpu gyda ‘r gwaith. Dyma Non Roberts, merch fferm o Dalyllychau, Caerfyrddin, a myfyrwraig ym Mhrifysgol Aberystwyth, yn sôn wrth Terwyn Davies am sut mae hi a’i ffrindiau’n helpu’r cneifio drwy lapio gwlân i bobl leol… Profiadadau Experiences Cneifio Sheering Myfyrwraig Student (female) Lapio To wrap Cwrdd To meet Gynnau Just now Clymu sachau Tying sacks Gwinio (gwnïo) Stichting BRYN WILLIAMS A DEWI LLWYD Y cogydd proffesiynol Bryn Williams oedd gwestai pen-blwydd Dewi Llwyd wythnos diwetha. Mae gan Bryn ddau fwyty yn Llundain ac un ym Mae Colwyn – Porth Eirias. Dyma i chi flas (sori eto) ar y sgwrs... Cogydd Chef Wedi’i hen sefydlu Well established Bwydlen Menu Gweini To serve O safon Of quality IFOR AP GLYN - Y GYMRAEG MEWN 50 GAIR Yn y clip nesa cawn ni glywed Ifor ap Glyn yn trafod y gair ‘gwynt’. Gair pwysig iawn i forwyr ers talwm ac mae hynny wedi effeithio ar y ffordd dyn ni’n defnyddio’r gair heddiw. Dyma Ifor yn esbonio… Yr hen forwyr gynt The ancient mariners Iaith lafar Oral language Wedi gostegu’n ddi-rybudd Had quelled without warning Darogan To forecast Ceiliog y Gwynt Weather vane. Y Gwyddel The Irishman Y meirw The dead Ffroen yr ych The oxen’s nostril Cyswllt newydd New context Ar fin digwydd About to happen HANES MARY HOPKIN Roedd Mary Hopkin yn seren y byd pop Cymraeg a Saesneg yn niwedd y chwedegau ac yn ystod y saithdegau. Hi oedd un o’r artistiaid cynta i gael recordio ar label Apple ac roedd Paul McCartney yn sgwennu caneuon yn arbennig iddi hi. Roedd y cyfarwyddwr teledu Eurof Williams yn cofio Mary yn canu yn y capel ym Mhontardawe pan oedd hi’n ifanc. Erbyn hyn mae e wedi gwneud rhaglen deledu amdani hi, a buodd e’n sôn ar raglen Rhys Mwyn nad oedd hynny’n beth hawdd iawn i’w wneud Cyfarwyddwr Director Cyfres Series Annibynwyr Independants Eisoes Already Awyddus Keen Dychmygu To imagine Yn ddiweddarach Later on Hir a llafurus Long and laborious Atgofion Memories Si Rumour DYLAN EBENEZER Dylan Ebenezer, cyflwynydd y gyfres newydd – Ynys yr Hunan Ynyswyr, oedd gwestai Caryl a Daf ddydd Mercher a chafodd y ddau gyfle i holi Dylan am ei brofiadau ynysu ei hunan. Yn y clip yma cawn glywed sut mae Dylan yn cadw’n heini a beth mae e’n ei ddarllen yn ystod y cyfnod clo.. . Hunan ynyswyr Self-isolators Y cyfnod clo The lockdown Anadlu’n ddwfn To breathe deeply Gollwng stêm To let off steam Llwyth Loads Cymeriad adnabyddus A famous character Etifeddu To inherit Rhyfeddol Amazing Wedi mwynhau mas draw Really enjoyed Cyfrannu To contribute
Fri, 12 Jun 2020 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
YNYS YR HUNAN YNYSWYR Mewn cyfres newydd ar Radio Cymru, mae Dylan Ebenezer yn cael dewis pwy sy’n cael aros ar yr ynys gyda fe ar ôl iddo fe glywed beth yw hoff lyfrau, caneuon a ffilmiau’r gwesteion. Dyma i chi’r chwaraewr rygbi rhyngwladol Rhys Patchell yn trio perswadio Dylan i adael iddo fe aros ar yr ynys drwy sôn am ei hoff lyfr... Hunan Ynyswyr’ Self Isolators Awgrymu To suggest Cyfres o ddarlithoedd A series of lectures Yn seiliedig ar based on Cyflawni breuddwydion Fulfilling dreams Llefain To cry Canllawiau Guidelines Ysbrodoli To inspire Darganfod To discover Delwedd Image Alla i ddychmygu I can imagine EISTEDDFOD T Drwy’r wythnos diwetha buodd Ifan Jones Evans a Nia Lloyd Jones yn rhannu pob cystadleuaeth yr Eisteddfod hon gyda gwrandawyr Radio Cymru. Dydd Mawrth clywon ni gystadleuaeth yr Ymgom i flwyddyn 6 ac iau. Ymgom Enfys Caerfyrddin o Adran Myrddin enillodd – sef Tomos, Esyllt, Serian ac Efa Haf, ac mi gafodd Nia sgwrs gyda Efa Haf i gael gwybod mwy am yr ymgom arbennig yma… Ymgom Sketch Iau Younger Crafu ‘mhen Scratching my head Hyfforddi To coach Mo’yn To want Yn wên o glust i glust With a broad smile Diwedd cyfnod End of an era Dymuno’n dda - To wish well Llongyfarchiadau Congratulations EISTEDDFOD T Roedd yna gystadlaethau tra gwahanol yn yr Eisteddfod eleni hefyd a dyma Heledd Roberts yn sôn wrth Ifan Jones Evans a Nia Lloyd Jones am rai o’r cystadlaethau gwahanol hynny gan gynnwys ei hoff gystadleuaeth hi - Anifeiliaid Anwes Talentog! Cyfryngau cymdeithasol Social media Trydar Twitter Beirniadu Adjudicating Perthynas Relationship Ci defaid Sheepdog Casgliad o ddoniau A collection of talents Uchafbwynt Highlight Lleidr Thief Cynllunio Planning Y cyffro The excitement SENGL NEWYDD YWS GWYNEDD Mae Yws Gwynedd yn ganwr pop poblogaidd iawn ond dyw e ddim wedi rhyddhau albwm na pherfformio’n fyw ers rhai blynyddoedd. Lisa Gwilym fuodd yn siarad gyda Yws ar raglen Aled Hughes. Mae Yws wedi ysgrifennu ei gân cyntaf ers tair blynedd ac wedi gorfod gwneud hynny mewn ffordd ychydig yn wahanol y tro yma. Dyma fe’n son wrth Lisa am sut lwyddodd e a’r band i recordio cân heb fynd i’r stiwdio... Cyhoeddi To announce Colli’r awen To lose the muse Potsian Messing around Yr hogia The lads Lloft sbâr Spare bedroom Anhygoel Incredible CERDDORIAETH NEWYDD Tra’r oedd Lisa Gwilym yn edrych ar ôl rhaglen Aled Hughes, Sian Eleri oedd yn edrych ar ôl rhaglen Lisa! Ac ar nos Fercher cafodd hi gwmni dau aelod o’r grŵp Anelog – Danny Cattell a Lois Rogers o Ddinbych. Fel Yws Gwynedd dydy Anelog ddim wedi rhyddhau albwm ers rhai blynyddoedd ond mae ‘na un newydd ar y ffordd.... Rhyddhau To release Rhedeg yn gyson Running regularly Yn weddol ddistaw Relatively quiet Ar hap Randomly COFIO'R 60 A MARWOLAETH JFK Thema Cofio yr wythnos diwetha oedd y chwedegau, ac yn y clip yma mae Charlotte Davies, Americanes sy wedi dysgu Cymraeg, yn sôn am y diwrnod cafodd JFK ei ladd Yn ddiweddarach More recently Ymateb Response Annisgwyl Unexpected Cefnogaeth Support Hawliau sifil Civil rights Cofrestru To register Yn ei erbyn Against him Adlewyrchu To reflect
Fri, 05 Jun 2020 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Myrddin ap Dafydd ar Aled Hughes Dw i’n sîwr bod y rhan fwya ohonon ni wedi dysgu geirfa newydd un ai yn y dosbarth, wrth ddarllen neu, wrth gwrs, drwy wrando ar Radio Cymru. Ond mae na nifer o eiriau tafodieithiol wnawn ni ond eu clywed drwy ymweld ag ardaloedd arbennig yng Nghymru. Dych chi wedi clywed y gair ‘ “wilibowan” a “sbensh” er enghraifft? Dyma oedd gan Myrddin ap Dafydd i’w ddweud am hen eiriau’r Gymraeg wrth Aled Hughes yr wythnos hon. Tafodieithol Dialectal Wedi gwirioni Really liked Ehangach Wider Y fraint The privilege Yn hanu o Hails from Yn y bôn Essentially Moethus Luxurious Cogio Pretending Yn glymau In Knots Ffashiwn beth Such a thing Catrin Gerallt a Hannah Daniel - Dau Cyn Dau ar Dros Ginio Mam a merch o Gaerdydd fuodd yn cadw cwmni i Dewi Llwyd ar Dau Cyn Dau yr wythnos yma – sef Catrin Gerallt a Hannah Daniel. Mae Catrin Gerallt yn newyddiadurwraig brofiadol iawn sydd wedi gweithio ar raglenni fel Taro Naw, Manylu a’r One Show ac mae Hannah yn actores sydd wedi perfformio mewn cyfresi fel Gwaith Cartref, Hinterland ac Un Bore Mercher. Newyddiadurwraig brofiadol An experienced (female) journalist Cyfresi Series I’r graddau To the extent Y cyfyngiadau The restrictions (G)wynebau cyfarwydd Familiar faces Hogyn Bachgen Mam-gu Nain Cyfres newydd A new series Gweld isie To miss Caryl a Dafydd – Radio Cymru 2 Mae hi’n anodd gweithio ym myd comedi ar adeg mor sensitif ag yw hi nawr, ond dw i’n siŵr ei bod yn bwysicach, o bosib, oherwydd y sefyllfa i godi calonnau pobl. Y gomedïwraig Esyllt Sears oedd gwestai arbennig Caryl a Daf yr wythnos hon i sôn am sut mae’n bosib gwneud i bobl chwerthin y dyddiau hyn... Trafod To discuss Ystafell ddelfrydol Ideal room Yn dynn Tightly Cyffwrdd To touch Ysgwyd ei ysgwyddau Shaking his shoulders Chwerthiniad A laugh Cynulleidfa Audience Gynnau A moment ago Saernïo To construct Llenwi’r bwlch Filling the gap Bore Cothi Faint ohonoch chi sy’n coginio yn amlach y dyddiau hyn? Gaeth Shan Cothi wybod sut i wneud pasta ffres gan Michelle Evans Fecci a dyma i chi flas ar y sgwrs... Diffyg A shortage Oergell Fridge Blawd Flour Rhwydd Easy Tylino To knead Yn gwmws Exactly Garlleg Garlic Winwns Onions Ysbigoglys Spinach Dwlu wneud e Enjoy doing it Cofio – Traed Traed oedd pwnc Cofio yr wythnos diwetha a dyma glip o 2002 pan gafodd Nia Roberts sgwrs gyda Gwenno Saunders o Gaerdydd fuodd yn cymryd rhan yn y sioe Lord of the Dance gyda Michael Flatley. Cwestiwn Nia i Gwenno oedd sut mae’r dawnsio wedi effeithio ar ei thraed hi... Gwyddelig Irish Cystadleuaeth Competition Canolbwyntio Concentrating Ffiaidd Horrible Niwed Harm Cymorth Help Beti a’i Phobol Matt Spry o Aberplym (Plymouth) oedd gwestai Beti George wythnos dwetha. Matt oedd Dysgwr y Flwyddyn yn 2018 ac yn y clip nesa mae e’n sôn am ei hanes yn Lloegr, ei fam-gu o Gymru a pham dewisodd e’r enw Aberplym am Plymouth... Ymuno â Joins with Darganfod To discover Cernyweg Cornish language Ynganu To pronounce Ymwybyddiaeth Awareness Dyfnaint Devon Tad-cu Taid Cysylltiad Connection Syfrdanol Amazing Ar y ffin On the border
Thu, 28 May 2020 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
IFAN EVANS Prysor Lewis Mae Prysor Lewis yn dod o Aberaeron yng Ngheredigion yn wreiddiol ond erbyn hyn mae e’n byw ar fferm yn nhalaith Texas yn yr Unol Daleithiau mewn cymuned o’r enw Guthrie. Mae e’n gowboi go iawn fel clywon ni pan gafodd Ifan Evans sgwrs gyda fe am ei fywyd a’i waith, a chywed ychydig o hanes ei gariad newydd hefyd! Talaith State Yr Unol Daleithiau The United States Cymuned Community Sa i’n credu I don’t believe Ambell gymeriad The odd character Becso To worry Pen tost Headache Llawn canmoliaeth Full of praise Mas tu fas Outside -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- DROS GINIO Fformiwla 1 Roedd Pencampwriaeth Fformiwla 1 y Byd yn 70 oed wythnos yma. Mae Gwilym Mason Evans o Aberystwyth wedi gweithio gyda thimau fel Bennetton a Honda sawl gwaith yn ystod y Bencampwriaethau. Ond gweithio i’r Llu Awyr oedd e cyn hynny a dyma Vaughan Roderick ar y rhaglen Dros Ginio yn gofyn i Gwilym beth wnaeth iddo fe fod eisiau gweithio i dimau Fformiwla 1 … Pencampwriaeth Championship Y Llu Awyr The Airforce Cyfweliad Interview Yr heolydd The roads O amgylch Around Peiriannau Machines Wedi bennu Finished Cyd-fynd Agree Antur Adventure -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- GERAINT LLOYD Cneifio Ar ei raglen nos Fercher, cafodd Geraint Lloyd sgwrs gyda Llinos Owen o Feddgelert. Y llynedd cynhaliodd Llinos a’i gŵr Gareth gystadleuaeth Cneifio Gelert ac roedd e’n llwyddiannus iawn. Ma hi’n anodd iawn cynnal cystadleuaeth cneifio eleni wrh gwrs oherwydd Cofid 19, ond mae Llinos a Gareth wedi defnyddio’r dechnoleg ddiweddara i wneud yn siŵr bod y gystadleuaeth yn mynd yn ei blaen… Cneifio Shearing Gohirio To postpone Datblygu to develop Do Tad Yes indeed Manylion Details Sut mae modd How it is possible Cyfarchion Greetings Amryw o gneifwyr Several shearers Pencampwr Champion Ar wasgar y byd All over the world -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- LISA GWILYM Manon Steffan Ross Bob bore Dydd Sul ar ei rhaglen ar Radio Cymru 2 mae Lisa Gwilym yn mynd “Dan Do” gyda gwestai arbennig i weld sut maen nhw’n ymdopi gyda’r newid mawr yn ein ffordd o fyw oherwydd Covid 19. Yr wythnos dIwetha – yr awdures Manon Steffan Ros oedd ei gwestai. Sut mae ei bywyd hi wedi newid tybed? Llawrydd Freelance I dy fywyd di gynt To your previous existance Mewnblyg Introverted Llofftydd Bedrooms Ychydig yn hŷn A bit older Tridiau Three days Oedolion cyfrifol Responsible adults Dianc to escape Y broses greadigol The creative process Y tu hwnt i Beyond -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- DANIEL GLYN Huw Brassington Does dim llawer ohonon ni wedi bod yn cerdded y mynyddoedd yn yr wythnosau diwetha nac oes? Ond cyn i Covid 19 ein poeni ni roedd Huw Brassington wedi gwneud rhywbeth anhygoel a rhedeg 47 copa mewn 24 awr. A hynny gyda chriw camera yn ei ddilyn! Daniel Glyn gafodd yr hanes a gofyn y cwestiwn oedd ar wefusau pawb….sef pam? Bellach By now Her Challenge Twyllo to cheat Cael ei olygu Being edited Ymwybodol Aware Eithafol Extreme Cyflawni To accomplish Trwy fy oes Throughout my life Pwysau Pressure Egni Energy Ffrwtian Spluttering Yn grediniol Convinced -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- CARYL A DAF The Great British Menu Huw Brassington yn esbonio wrth Daniel Glyn pam wnaeth o redeg 47 copa mewn 24 awr . Dych wedi bod yn gwylio The Great British Menu ar BBC 2 o gwbl? Os ydych chi byddwch yn nabod yr enw Hywel Griffiths. Llwyddodd y cogydd o Fethesda yng Ngwynedd sydd gydag un seren Michelin yn ei fwyty ger Abertawe i gyrraedd ffeinal y gystadleuaeth. Fe oedd gwestai Caryl a Daf ar Radio Cymru 2 ac roedd y ddau eisiau clywed mwy am yr her oedd yn ei wynebu ar y rhaglen… Rhyfeddu To be amazed Gweini To serve Am gamp! What an achievement Adolygiadau Reviews Gweiddi To shout Mwya trawiadol Most striking Cynnyrch Produce Llenyddiaeth Literature Cyfyngu To restrict
Fri, 22 May 2020 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
S'mae... Dach chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma …” Geraint Lloyd – Mercher 06/05/20 Dwynwen Hedd …mae Dwynwen Hedd yn dod o Drefach ger Llanbedr Pont Steffan yng Ngheredigion yn wreiddiol ond erbyn hyn mae hi’n byw yn y Swisdir yng nghanol y mynyddoedd. Cafodd Geraint Lloyd sgwrs gyda hi ar ei raglen nos Fercher, ac yn y darn yma mae hi’n esbonio wrth Geraint sut mae ei bywyd hi wedi newid yn ddiweddar. Clecs Gossip Rheolau Rules Dipyn llymach Quite a bit stricter Cenfigefnus Jealous Ffili Can’t Y byd arlwyo The catering world Tymhorol Seasonal Diflannu To disappear Mynd i bennu Going to end Aroglu To smell -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Storiwyr – Sadwrn 09/05/20 Stori Ffion Clywon ni sawl stori a jôc yn y rhaglen Storiwyr dydd Sadwrn. Dyn ni’n mynd i wrando nawr ar un o’r straeon sef hanes yr actores Ffion Dafis pan oedd hi’n teithio, neu’n trio teithio, o gwmpas Asia... Antur Adventure Cyntefig Primitive Angenrheidiol Necessary Gronyn tywod Grain of sand Cael fy nghludo Being transported Sibrwd To whisper Drwgweithredwr Wrongdoer Swyddog arfog Armed officer Llygedyn o obaith A glimmer of hope Gwerthfawrogol Appreciative -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Herbert a Heledd yn Achub y Byd - Ffeindio cariad Clip o bodlediad sy nesa. Mae podlediad wythnosol gan Catrin Herbert a Heledd Medi, dwy ferch o’r ddinas sydd fel arfer yn sgwrsio am newid eu ffordd o fyw er mwyn achub y blaned. Dydy’r clip dyn ni’n mynd i wrando arno ddim mor uchelgeisiol â hynny fodd bynnag – dyma i chi Catrin a Heledd yn sôn am eu bywyd carwriaethol yn ystod y cyfyngiadau. Achub To save Uchelgeisiol Ambitious Bywyd carwriaethol Lovelife Y cyfyngiadau The lockdown Mewn perthynas In a relationship Twym Warm ` Yn ddifrifol iawn Very serious Esgus To pretend ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ Aled Hughes – Llun 04/05/20 Kimono Mae Karl Davies yn byw yn Tseina ar hyn o bryd ond mae e’n ymweld yn aml â Japan. Dros y blynyddoedd mae e wedi prynu sawl kimono a gofynodd Aled Hughes iddo fe beth oedd yr apêl… Dilledyn Clothing Cyson Regular Mor gyfyng So confined Sidan Silk Anhygoel Incredible Llac Loose Ffedog Apron Addurno To decorate Y rhai mwya cain The most elegant Gwniadwaith Embroidery ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Awr Werin – Mercher 06/05/20 Sian James Ar yr Awr Werin wythnos diwetha buodd Lisa Gwilym yn edrych yn ôl ar albwm cynta Sian James 30 mlynedd yn ôl yng nghwmni Sian. Mae’r ddwy newydd wrando ar y gân Marchnad Llangollen o’r albwm ac mae Lisa’n meddwl bod dylanwad y band gwerin Gwyddelig Clannad arni. Beth oedd gan Sian i’w ddweud am hynny tybed... Gwerin Folk Gwyddelig Irish Dylanwad Influence Unigol Individual Yn rhyfedd iawn Strangely enough ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Sioe Frecwast – Mercher 06/05/20 Jade Davies Mae Jade Davies yn dod o Ruthun yn wreiddiol ond mae hi wedillwyddo i ddod yn seren y West End yn ifanc iawn. Sut ddigwyddodd hynny? Daf a Caryl fuodd yn ei holi hi ar y Sioe frecwast... Llwyddo To succeed Seren Star Profi To prove Graddio To graduate Breuddwyd A dream
Fri, 15 May 2020 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
S'mae... Dach chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma …” Beti A’I Phobol – Sul a Iau – 26 a 30/04/20 Cai Wilshaw Gwestai Beti George oedd y sylwebydd gwleidyddol Cai Wilshaw ac yn y clip yma mae e’n sôn am ei brofiad o weithio fel intern i Nancy Pelosi, sef menyw, neu ddynes, fwya pwerus Unol Daleithiau America Sylwebydd gwleidyddol Political correspondent Etholiadau Elections Cyswllt Connection Rhydychen Oxford Ymweliad A visit Gwleidyddiaeth Politics Y Gyngres Congress Swyddfa’r wasg The press office Chwant Desire Cynhadleddau’r wasg Press conferences -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- COFIO – Sul a Mercher 03 a 06/05/20 Colur Cai Wilshaw oedd hwnna’n sôn wrth Beti George am Nancy Pelosi. Gwesteion gwahanol iawn i Cai oedd gan Beti ar un o’i rhaglenni yn 1976. Pobol ifanc oedd thema Cofio wythnos diwetha a chlywon ni ran o sgyrsiau gafodd Beti gyda rhai o ferched y de yn cofio pa fath o golur oedden nhw’n ddefyddio pan oedden nhw’n ifanc... Colur Make-up Bodlon Willing Dodi To put on Mochyndra Filth Rhydd Free Nisied Handkerchief Bant Away Gwefusau Lips Heol Road -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Oedfa – Sul 03/05/20 Ysbyty Gwynedd Wel mae pethau wedi newid ers i Beti gael y sgwrs honno on’d dyn nhw? Mae llawer iawn ohonon ni’r dyddiau hyn yn ddiogel iawn yn ein cartrefi yn ystod y cyfnod anodd yma , ond mae llawer o bobl yn gorfod gweithio wrth gwrs. Un o’r rheini yw Menna Morris sydd yn gweithio fel nyrs yn Adran Frys Ysbyty Gwynedd. Ar raglen Oedfa ddydd Sul gofynnodd John Roberts i Menna ddisgrifio’r sefyllfa yn yr ysbyty ar hyn o bryd….. Adran Frys A&E Ardaloedd Areas Gwisgoedd amddiffynol Personal Protection Equipment Ffedog a menyg An apron and gloves Unedau damweiniau Accident units Argyfwng Crisis ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Sioe Frecwast Radio Cymru 2 gyda Daf a Caryl - Mawrth, 28/04/20 Dolly Parton Mae ganddon ni le mawr i ddiolch i’r gweithwyr allweddol i gyd on’d oes? Menna Morris, nyrs yn Ysbyty Gwynedd fuodd yn siarad gyda John Roberts ar Oedfa. Sioned Mills ydy arbenigwraig Radio Cymru ar bodlediau a hi oedd yn cadw cwmni i Daf a Caryl ar y Sioe Frecwast ddydd Mawrth. Dyma hi’n sôn am un o’i hoff bodlediadau, na nid Pigion y Dysgwyr, ond un am Dolly Parton… Gweithwyr allweddol Key workers Arbenigwraig Expert (female) Yn benodol Specifically Cyfres Series Yr eilyn The idol Yn wirioneddol dda Really good Dogfen Documentary Egni Energy Pennod Chapter Amlenni Envelopes Goddefgarwch Tolerance ---------------------------------------------------------------------------------------------------------- Lisa Gwilym – Mercher 29/04/20 Osian Candelas Sioned Mills yn fan’na yn amflwg yn ffan mawr o Dolly Parton. Nos Fercher cafodd Lisa Gwilym sgwrs gyda Osian Williams o’r band Candelas a’i chwaer Branwen. Mae Osian yn byw yng nghartre’r teulu yn Llanuwchllyn ger y Bala a gofynnodd Lisa iddo fe ble mae e’n recordio’i gerddoriaeth y dyddiau hyn… Gweddill y tŷ The rest of the house Taflu llwyth o bethau Throwing loads of stuff Cyfansoddi Composing O ystyried Considering Offer Equipment Offerynnau Instruments Yn syth bin Straight away Yn fyw Live Yn wyrthiol Miraculously Yn ysu Yearning -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Geraint Lloyd – Mawrth – 28/04/20 Sbaen A dw i’n siŵr bod yna edrych ymlaen mawr at albwm newydd Candelas. Mae Gwenno Fflur yn dod o Rydyfoel ger Abergele yn wreiddiol, ond mae hi ar hyn o bryd yn dysgu mewn Ysgol Brydeinig Ryngwladol yn Sbaen ac mae hi wedi bod yn byw ac yn gweithio yno ers 5 mlynedd. Cafodd Geraint Lloyd sgwrs gyda hi ddydd Mawrth a holi sut oedd pethau yn Sbaen erbyn hyn Ysgol Brydeinig Ryngwladol International British School Rheolau tipyn llymach Much harsher rules Dw i’n byw a bod I spend all my time Yn gaeth i’r cartre Confined to the house Rhwystrau Obstacles Dirwyon Fines Caniatâd Permission Y rhyddid The freedom Derbynneb Receipt Mygydau Masks ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Thu, 07 May 2020 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
S'mae... Dach chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma … Recordiau Rhys Mwyn Llun 20/04/20 Heledd Watkins "Mae clipiau'r wythnos hon i gyd yn sôn am sut mae gwahanol bobl yn ymdopi gyda'r sefyllfa anodd sydd wedi codi oherwydd Covid-19. Dyma Heledd Watkins o'r band HMS Morris yn dweud ar ba gerddoriaeth mae hi'n gwrando yn ystod y cyfnod yma..." ymdopi - to cope profiadau cerddorol - musical experiences gwyllt a gwallgof - wild and mad llwyth - loads droeon - several times yn benodol - specifically syllu - staring gorfeddwl - overthinking cynrychioli - to represent trefnu - arrange Sioe Frecwast "Sul – 19/04/20 Meilir Rhys Williams ".Nesa, sut dach chi'n cadw'n brysur yn y cyfnod anodd yma - garddio, coginio, gwrando ar Radio Cymru? Ar y Sioe Frecwast dydd Llun clywon ni sut oedd yr actor Meilir Rhys Williams o Rownd a Rownd yn cadw ei hun yn brysur..." paratoi - to prepare gwreiddio - to root pobi - to bake gwyddbwyll - chess yn fras - broadly ffyn - sticks andros o hwyl - lots of fun Sioe Frecwast Daf a Caryl "Iau 23/04/20" Owain Wyn Evans Owain Wyn Evans ydy 'dyn tywydd' BBC North West Tonight, ond mae e, fel llawer ohonon ni, yn gorfod gweithio o gartre y dyddiau hyn. Cafodd llawer o wylwyr y rhaglen sioc wythnos diwetha wrth i Wyn orffen sôn am y tywydd a rhedeg at ei ddrymiau a'u chwarae'n fyw ac yn wyllt ar y teledu. Mae miloedd o bobl wedi gweld y clip ohono yn gwneud hyn a chafodd Daf a Caryl sgwrs gyda fe fore Iau am y digwyddiad alla i ddychmygu - I can imagine y blaned Mawrth - The planet Mars gwefannau cymdeithasol - social media dim clem - no idea cyflwynydd - presenter ysbrydoli - to inspire rhagolygon - forecast unigryw - unique anhygoel - incredible Geraint Lloyd Llun 20/04 Dartiau Facetime "Ffordd wahanol iawn sy gyda Llion Thomas i gadw ei hun yn brysur dros y cyfnod yma. Dartiau ydy hobi Llion a 'sech chi'n meddwl basai'n anodd iawn cael gêm dartiau yn erbyn rhywun arall y dyddiau hyn. Ond mae Llion wedi ffeindio ffordd i wneud hynny, fel buodd e'n esbonio wrth Geraint Lloyd." yndw 'chan - ydw, fachgen taflu - to throw ble bynnag - wherever gormod - too much cystadlaethau mawr - big competitions Bore Cothi Llun 20/04/20 "John Williams" "Mae'n bywyd pob un ohonon ni wedi newid gyda'r argyfwng yma on'd dyw e? Ond mae bywyd John Williams o Abergele wedi newid yn llwyr. Mae John yn colli ei olwg oherwydd Glaucoma, ond dyw e ddim yn hollol ddall. Cyn mis Mawrth eleni ei hoff ffordd o dreulio amser oedd teithio o gwmpas Prydain ar y bws neu ar y tren. Mae hynny wrth gwrs wedi stopio am nawr ond dyma John yn sôn wrth Shan Cothi am ei deithiau cyn y cyfyngiadau... " argyfwng - crisis coll ei olwg - losing his sight y cyfyngiadau - the lockdown hollol ddall - totally blind waeth heb â gofidio - there's no point worrying gwneud yn fawr ohono - to make the most of it teimlo'n gaeth - feeling confined cyffredin - normal gweddill y ffordd - the rest of the way ucheldiroedd - highlands Bore Cothi Gwener 24/04/20 Jonathan Davies "Er nad ydy'r cyn chwaraewr rygbi Jonathon Davies yn gallu codi arian i'w hoff elusen - Ysbyty Felindre Caedrydd, mae o'n dal i gadw'n heini a chodi arian yr un pryd - a hynny" ti byth yn llonydd - you're never still egni - energy mo'yn - eisiau cynnal yr elusennau - support the charities llywydd - president hashnod - hashtag colli chydig bach o chwys - shed a little sweat yr un mor dynn - as tight pwysau - weight ... a dyna ni am yr wythnos yma. Gobeithio eich bod chi wedi mwynhau'r podlediad yma a'i fod wedi bod yn ddefnyddiol ac yn ddifyr i chi. Mae tudalen eirfa arbennig yn cyd-fynd a'r podlediad yma i'w chael ar bbc.co.uk/radiocymru/ a chlicio ar Pigion.
Thu, 30 Apr 2020 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Aled Hughes Gwener 17/04/20 Breuddwydio "Dych chi'n cofio eich breuddwydion? Dych chi'n breuddwydio am bethau gwahanol oherwydd argyfwng y feirws? Dyna rai o'r pethau gododd mewn sgwrs gafodd Ffion Dafis gyda'r seiolegydd Dr Mair Edwards. Yn ôl Dr Mair mae cwsg a breuddwydio yn bwysig iawn i’n iechyd meddwl ni ac mae'r adeg anodd yma yn gwneud i bobl freuddwydio mewn ffyrdd gwahanol iawn" breuddwydion - dreams argyfwng - crisis hynod lachar - extremely vivid yr eglurhâd - the explanation trwmgwsg - deep sleep ymwybodol - aware pryder - concern yn fwy tebygol - more likely cyfuniad - a combination ansawdd cwsg - the quality of sleep Ifan Evans Dydd Iau 16/04/20 Bronwen Lewis "Ffion Dafis oedd honna yn eistedd yn sedd Aled Hughes ddydd Gwener diwetha ac yn cael sgwrs gyda'r Dr Mair Edwards am freuddwydio. Nid Ffion oedd yr unig un oedd yn eistedd yn sedd y cyflwynydd arferol. Dydd Iau Trystan Ellis Morris oedd yn cymryd lle Ifan Evans a buodd e'n sgwrsio gyda'r gantores Bronwen Lewis o Flaendulais yng Nghwm Nedd. Buodd rhaid i Bronwen ganslo sawl gig oherwydd y feirws a dyma hi'n sôn wrth Trystan am syniad gafodd hi i godi arian" Y cyflwynydd arferol - the usual presenter ben ei waered - upside down creu - to create mo'yn - eisiau beth bynnag - whatever wedi crio'r glaw - had cried loads ffili credo - can't believe mor garedig - so kind elusennau - charities anhygoel - incredible Geraint Lloyd Llun 13/04/20 ENDAF GRIFFITHS "Pedair mil o bunnoedd am gig dwy awr - da on'd ife?. Buodd Clwb Ffermwyr Ifanc Pont-Siân yn codi arian mewn ffordd arbennig iawn ddydd Llun y Pasg. Bwriad aelodau'r clwb oedd cerdded, rhedeg neu seiclo yr holl ffordd o Gaerdydd i Gaergybi, taith o 218 milltir, a hynny heb adael eu cartrefi, er mwyn codi arian at ddau ysbyty yn y de-orllewin. Ond pa mor bell aethon nhw tybed? Endaf Griffiths – aelod o’r clwb fuodd yn ateb y cwestiwn hwnnw ar Raglen Geraint Lloyd nos Lun…" Swyddogion - officials dechrau becso - beginning to worry chwalu'r targed - smashed the target yn hytrach na - rather than ymateb - response arweinyddion - leaders cyfrannu - contributing cronfa - fund unedau gofal dwys - Intensive care units annog - to encourage Sioe Frecwast Llun 13/04/20 35 Diwrnod "Da iawn Clwb Ffermwyr Ifanc Pont-Siân, rhedeg i Baris - dipyn o gamp! Buodd Fflur Dafydd ar y Sioe Frecwast gyda Daf a Caryl fore Llun y Pasg ar Radio Cymru. Fflur ydy awdures y gyfres boblogaidd 35 diwrnod, a'r newyddion da ydy bod cyfres newydd yn dechrau cyn bo hir. Dyma Fflur yn edrych ymlaen at y gyfres... " Y gyfres boblogaidd - the popular series cynulleidfa - audience yn gyfarwydd ag e - familiar with (it) corf - body y bennod - the first episode llawn cyfrinachau - full of secrets yn raddol - gradually yn cylchdroi - revolving y briodferch - the bride ysgafnder - levity Sioe Frecwast Sadwrn – 18/04/20 Cwestiynau Diog "...a bydd y gyfres newydd o 35 diwrnod yn cychwyn ar S4C yn fuan. Dyma i chi glip arall o'r Sioe Frecwast gyda Daniel Glyn yn gofyn ei Gwestiynnau Diog i’r gantores Ani Glass. Y cwestiynau ydy: beth yw ei hoff liw hi a'i hoff ddarn o wydr... " Cwestiynau Diog - Lazy Questions darn of wydr - piece of glass yn y gorffennol - in the past cyfnod - period eglwys - Ystyr Bore Cothi Iau – 16/04/20 Adam yn yr Ardd "Cwestiynau diog Daniel Glyn yn cael eu hateb yn fan'na gan Ani Glass. Os dych chi'n licio garddio beth wnech chi yn ystod y cyfnod anodd yma? Wedi cwbl mae'r canolfannau garddio wedi cau. Wel dyma i chi rai o'r tips gaeth Shan Cothi gan 'Adam yn yr Ardd' ..." Tyfu'n glou - to grow quickly yn ormodol - excessively yn dueddol - tends to hadau - seeds synnech chi - you'd be surprised plannu - to plant gwasgaru - to spread egino - to germinate twrio - to delve gwastraffu - to waste
Thu, 23 Apr 2020 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
"…clip o Fy Stori i, a stori Glyn Jones sy'n dioddef o'r cyflwr MS oedd yn cael ei rhannu wythnos diwetha. Yn y clip yma mae e'n sôn am rai o'r trafferthion mae e'n wynebu wrth ddefnyddio cadair olwyn ar drafnidiaeth gyhoeddus…. " Fy Stori i - Glyn Jones dioddef o'r cyflwr - suffering from the condition trafferthion - problems cadair olwyn - wheelchair trafnidiaeth gyhoeddus - public transport sicrhau - to ensure 'set ti'n synnu - you'd be surprised anghyfreithlon - illegal dwn i'm faint o weithiau - I don't know how many times sefyllfa - situation ymddiheuro - to apologise "Glyn Jones oedd hwnna'n sôn am rai o'r trafferthion wrth ddefnyddio cadair olwyn ar drafnidiaeth gyhoeddus. Mae'r rhan fwya'r clipiau wythnos yma yn cyfeirio at sut mae pobl yn ymdopi gyda'r sefyllfa sy'n bodoli oherwydd Covid-19. Dyma i chi fam a merch, Gwenda a Gaynor Owen, oedd yn arfer gweld ei gilydd bob dydd yn y gwaith ond sy nawr yn gorfod dibynnu ar Facetime i gadw mewn cysylltiad... " Dros Ginio - Gwenda a Gaynor ymdopi - coping sy'n bodoli - that exists rhyfedd iawn - very strange ar gyfnod arferol - in a normal period ail-wneud - redo beudy godro - milking parlour harddwch - beauty bwthyn gwyliau - holiday cottage sefydlu - to establish trin gwallt - hairdressing "Y fam a'r ferch Gwenda a Gaynor Owen yn fan'na yn sgwrsio gyda Dewi Llwyd ar y rhaglen Dros Ginio. Cafodd Ifan Evans sgwrs o bell gyda'r canwr Aled Hall ddydd Mawrth. Buon nhw'n sôn am yr hynan-ynysu a hefyd am y lleuad enfawr oedd i'w gweld y noson honno .." Ifan Evans - Aled Hall hunan-ynysu - self-isolate lleuad enfawr - huge moon anghysbell - remote ta beth - in any case codi calon - lift the heart anhygoel - incredible "Mae Aled Hall yn dipyn o gymeriad on'd yw e? Mae Manon Ellis wedi arfer rhedeg busnes o'i chartref hyd yn oed cyn argyfwng y feirws. Ond mae'r argyfwng wedi rhoi cyfle iddi hi helpu gweithwyr y Gwasanaeth Iechyd mewn ffordd ymarferol. Mae hi wedi gwneud deuddeg o fagiau i ddoctoriaid a nyrsus allu rhoi eu dillad ynddyn nhw ar ôl shift yn yr ysbyty gan ddefnyddio duvet sbâr. Dyma hi'n sgwrsio gyda Geraint Lloyd... " Geraint Lloyd - Bagiau argyfwng - crisis ymarferol - practical menyg - gloves cymuned - community cyflwr - condition yn y pendraw - at the end of the day cymaint o sylw - so much attention Trallwng - Welshpool sbïo - edrych codi ymwybyddiaeth - raising awareness "Braf clywed am rywun yn gwneud rhywbeth ymarferol i helpu'r rhai sy'n gweithio i'r Gwasanaeth Iechyd Cenedlaethol on'd ife? Owen Evans ydy Prif Weithredwr S4C a fe oedd gwestai Beti George wythnos diwetha. Mae'n debyg bod ei swydd yn golygu gweithio'n galed iawn, ond dydy hynny ddim yn broblem i Owen gan ei fod wedi bod yn gweithio'n galed ers pan oedd e'n fachgen ifanc..." Beti a’I Phobol - Owen Evans Gwasanaeth Iechyd Cenedlaethol - National Health Service Prif Weithredwr - Chief Executive yn golygu - means y gyfraith - the law yn y bôn - basically yn segur - idle lawrlwytho - unloading "Owen Evans oedd hwnna Prif Weithreswr S4C yn siarad ar Beti a'i Phobol. Mae Cadi Mai yn ffrind i Aled Hughes, roedd hi'n arfer gweithio gyda fe ac mae hi'n dod o'r un pentre ag Aled. Ond nawr mae hi'n gweithio yn Fietnam. Dyma ran o'r sgwrs gaeth y ddau ohonyn nhw ar raglen Aled ddydd Llun ble mae Cadi'n disgrifio ei bywyd newydd yn y wlad bell... " Aled Hughes - Fietnam breuddwyd - a dream cael gwireddu hyn - can fulfil this datblygiadau - developments creaduriaid - creatures does wybod - you can't tell cyfryngau cymdeithasol - social media llym - severe mater brys - emergency caredigrwydd - kindness
Thu, 16 Apr 2020 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Bore Cothi Mercher 01/04/20 Carys a Meryl "...Cafodd Shan Cothi sgwrs ddydd Mercher gyda Carys Eleri a'i mam Meryl o’u tŷ yn Y Tymbl ger Llanelli. Mae’r ddwy yn hunan-ynysu ond yn cadw eu hunain yn brysur hefyd gan fod yna Hot Tub newydd gyrraedd y tŷ. Maen nhw’n sôn yn y sgwrs am Nia Medi , merch Meryl a chwaer Carys Eleri ydy hi..." hunan ynysu - self isolating creadigol - creative synfyfyrio - to meditate i'r gwrthwyneb - to the contrary mor glou - so quickly ar garlam - at a pace cynnal - to sustain rhoi at ei gilydd - to assemble Uwch - at ei gilydd piben ddŵr - water pipe Aled Hughes Dydd Llun 30.03.2020 Ffaith ffyrnig "Meryl a Carys Eleri yn edrych ymlaen at yr Hot Tub. Carys gudda llaw ydy prif seren y ddrama Parch ar S4C. Gyda'r ysgolion ar gau, mae Aled Hughes yn annog plant Cymru i gysylltu gyda ffaith ffyrnig y dydd. Llew o Brynrefail, ger Llanberis, oedd yn sgwrsio ac yn rhoi ffaith bore Llun, a ffaith ffyrnig iawn oedd hi hefyd..." annog - to encourage ffaith ffyrnig - a ferocious fact y nawfed ganrif - 9th century gafr - goat egni - energy darganfod - to discover Aled Hughes Iau 02/04/20 Llyfrau plant "Ffaith ffyrnig Llew yn fan'na ar raglen Aled Hughes. Dydd Iau diwetha roedd hi'n Ddiwrnod Rhyngwladol Llyfrau Plant ac yn benblwydd Hans Christian Andersen. Felly dyna oedd y diwrnod perffaith i'r awdures Anghaarad Tomos lansio ei llyfr newydd yng nghyfres Rwdlan , a hynny'n fyw ar raglen Aled Hughes..." Ail ymddangos - to reappear cymeriadau - characters anos - more difficult diogi - to be lazy newydd sbon danlli - brand new cynulleidfa - audience gwaith unig - lonely work ymateb - responding dos ati - go for it y canlyniad - the result Bore Cothi Iau 02/04/20 Ffion "Newyddion da i blant Cymru yn fan'na gan Angharad Tomos. Nesa, dyma i chi flas ar sgwrs cafodd Shan Cothi gyda Yvonne Davies o Dreioan ger Caerfyrddin am ei merch Ffion. Roedd Ffion eisiau gwneud rhywbeth arbennig i helpu’r Gwasanaeth Iechyd Cenedlaethol i ddiolch iddyn nhw am yr holl waith maen nhw’n wneud ... " Y Gwasanaeth Iechyd Cenedlaethol - The NHS ymdopi - coping ddim yn ffôl - not bad yn y man - shortly wedi dod i glawr - has come to mind cefndir - background dipyn o her - quite a challenge corfforol - physical Jazz gyda Tomos Williams Gwener 03/04/20 Owen Martell "Da iawn Ffion am gael syniad gwych i helpu'r Gwasanaeth Iechyd Cenedlaethol. Y nofelydd Owen Martell oedd yn dewis cerddoriaeth ar raglen Jazz Tomos Williams nos Wener. Dyma fe'n sôn am un o'i hoff ganeuon jazz.... " Canol y chwedegau - the mid-sixties sylweddolais i - I realised teimlo'n amgerddol - to feel passionately darnau penodol - specific pieces yr argraff - the impression fel y cyfryw - as such oesol - perpetual bydysawd annelwig - an abstract universe bara beunyddiol - daily bread caethiwed - slavery Ifan Evans Dydd Mawrth 31.03.2020 Iona ac Andy "Owen Martell yn sôn am ei hoff gerddoriaeth jazz yn fan'na. Cafodd Ifan Evans sgwrs gyda chwpwl oedd yn dathlu eu prodas ruddem ddydd Mawrth - y ddeuawd canu gwlad Iona ac Andy. Mae'r ddau yn byw yn yr Alban erbyn hyn ond roedden nhw'n gobeithio dod yn ôl i Gymru i ddathlu penblwydd eu priodas. Dyma Iona'n sgwrsio gyda Ifan... " priodas ruddem - ruby wedding canu gwlad - country & western cyfansoddi - to compose alawon - tunes wedi synnu - surprised gwerth chweil - worthwhile wedi elwa - have benefited pennill - a verse emynau - hymns wedi eu gohirio - postponed
Thu, 09 Apr 2020 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
"Mae Bryn Terfel wedi gorfod canslo misoedd o gyngherddau ar ôl iddo fe gael damwain yn Bilbao. Dyma Bryn yn siarad gyda Shan Cothi ac yn sôn am sut digwyddodd y ddamwain ac am yr help mae e'n ei gael i wella." Bore Cothi - Bryn Terfel llithro ar bafin - to slip on a pavement gohirio - to postpone pigwrn - ankle ar y trywydd cywir - on the right track amser brawychus - frightening times fy nghalon i'n gwaedu - my heart bleeds heriol tu hwnt - extremely challenging cymeradwyaeth - applause bagl - crutch yn ganiataol - for granted "Bryn Terfel oedd hwnna'n sgwrsio gyda Shan Cothi. Dydd Sadwrn, Sion Tomos Owen o Dreorci oedd yn trio gwneud i Geraint, Elan a holl wrandawyr Radio Cymru chwerthin yn y slot 'Munud i Chwerthin' gyda stori am ei fam-gu" Y Sioe Sadwrn - Munud i Chwerthin paratoi - to prepare sa i 'di bod - dw i ddim yn gwybod mam-gu - nain rhy barchus - too repectable chwydu - to vomit tad-cu - taid "Dwy stori ddoniol yn fa'na am fam-gu Sion Tomos Owen. Mae'r Dr Radha Nair Roberts yn dod o Singapore yn wreiddiol, ond yn byw yng Nghymru erbyn hyn. Mae hi'r rhugl mewn sawl iaith, gan gynnwys y Gymraeg. Hi oedd gwestai Beti George wythnos diwertha a dyma hi'n esbonio wrth Beti pam ei bod hi'n meddwl bod dysgu ieithoedd yn bwysig.." Beti A’i Phobol - Dr Radha Nair Roberts diwylliant - culture mabwysiedig - adopted gwerthfawr - valuable ymdrech - effort cyfoethog - rich ieithydd - linguist yn gymharol - relatively amddiffynol - defensive dwlu ar - hoffi yn fawr ymenydd - brain "Dr Radha Nair Roberts wedi dysgu Cymraeg yn wych ac yn sgwrsio yn fan'na gyda Beti George. Os dych chi'n hunan ynysu neu'n gweithio o gartre, beth dych chi'n wneud gyda'ch amser sbâr? Gwylio ffimiau mae Tudur Owen yn ei wneud a dyma fe'n sgwrsio gyda Dyl Mei a Manon am y ffilmiau buodd e'n eu gwylio wythnos diwetha..." Tudur Owen - Ffilmiau hunan ynysu - to self isolate dychmygu - imagine arswyd - horror gwirioneddol - really y gweddill - the rest wedi heneiddio - has grown older ngwas i - poor dab "Os dych chi'n gweithio o adre ella na fydd llawer o amser gyda chi i wylio ffilmiau un wahanol iawn i Tudur Owen. Gyda chymaint o bobl yn defnyddio wi-fi er mwyn gweithio gartre mae'n siŵr bydd cyflymder y wifi yn arafu. Sut mae osgoi hyn? Dyma i chi gynghorion Megan Davies ..." Dros Ginio - Gweithio o adre cynghorion - tips cyswllt band eang - broadband connection rhwydwaith - network dan ei sang - overstretched ar y gorwel - on the horizon ffôn daeraol - landline popdy meicrodon - microwave oven diwifr - wireless sain - sound lleihau - to reduce "Tips Megan Davies oedd y rheina ar sut i gadw'r wifi yn gyflym tra'n gweeithio o adre. Un ffordd o gadw'n brysur yn y cyfnod anodd hwn ydy sgwennu caneuon. Dyna mae'r band Sain Cofio wedi ei wneud. Ond nid band cyffredin yw hwn. Tri aelod sydd i'r band - Yncl Gruff, Deio a Casi. Wyth oed ydy Deio a dim ond chwech ydy Casi. Dyma'r ddau yn sgwrsio gyda Dafydd a Lisa ar Radio Cymru 2 " Dafydd a Lisa Radio Cymru 2 - Sain Cofio triawd - trio cyfansoddi - to compose nain - mamgu colli dant - to lose a tooth seren - star
Thu, 02 Apr 2020 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
"S'mae... Dach chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, ac i ddechrau'r wythnos yma …" Galwad Cynnar Dydd Sadwrn 21/03/20 Y Foryd Fach "…Rhys Jones yn disgrifio'r Foryd Fach ger Caernarfon. Mae'r Foryd yn lle pwysig iawn o ran byd natur ac mae'n bosib gweld adar arbennig iawn yno. Dyma flas ar sgwrs Rhys Jones ar Galwad Cynnar bore Sadwrn diwetha... " amrywiaeth - variety nodweddiadol - typical gwyddau duon - black geese unigryw - unique gaeafu - to spend winter gorgyffwrdd - to overlap cynyddu - to increase daearyddiaeth - geography ddim mor gyfarwydd - not as familiar deheuol - southernly Rhaglen Ifan Evans Iau – 19/03/20 Dofednod "Darlun o'r Foryd Fach ger Caernarfon yn fan'na ar Galwad Cynnar. Mi wnawn ni aros efo adar yn y clip nesa gan ei bod hi'n Ddiwrnod Dofednod dydd Iau diwetha – cyfle i ddathlu ein ffrindiau bach pluog. A gwestai Ifan Evans oedd rhywun sydd wrth ei fodd ynghanol y plu i gyd yn enwedig yr ieir, sef Paul Williams o Gwrtnewydd, Ceredigion. Gofynnodd Ifan iddo fe o ble daeth y diddordeb mewn ieir... " dofednod - poultry pluog - feathery Y sioe Frenhinol - The Royal Welsh Show trybini - misery crwtyn - a boy ceiliog - a cockerel y ffefryn - the favourite pert - pretty o mawredd - oh goodness dodwy - to lay Ifan Evans Dydd Mawrth 17/3/20 Mary Bott " A dyn ni'n mynd i aros gyda rhaglen Ifan am y clip nesa sef sgwrs gyda Mary Bott o Aberteifi Mae Mary yn dipyn o gymeriad ac yn fflyrtian dipyn bach efo Ifan... " nes ymlaen - later on egni - energy iengach - remind casglu - to collect Hwyrnos Georgia Ruth Mawrth 17/03/20 loergan "Anodd iawn i Mary gadw'n dawel am ddwy awr swn i'n meddwl... Sian Eleri oedd yn cyflwyno yn lle Georgia Ruth nos Fawrth a’i gwestai oedd Griff Lynch o'r band Yr Odds. Buodd Griff a Sian yn siarad am sioe gerdd Eisteddfod Genedlaethol eleni o’r enw Lloergan. Griff a’i frawd Lewys Wyn sydd wedi ysgrifennu’r gerddoriaeth - oedd y ffaith eu bod nhw mor agos at ei gilydd wedi helpu'r broses tybed?" sioe gerdd - musical yn ormodol - too much strwythur - structure yn hytrach na - rather than yn rhy draddodiadol - too traditional canolbwyntio - to concentrate Bore Cothi Llun – 16/03/20 Côr Ona "Griff Lynch oedd hwnna yn sôn am y sioe gerdd 'Lloergan'. Wel mae hi'n adeg bryderus iawn on'd yw hi? Ond er mwyn codi ein calonnau mae Catrin Angharad Jones neu Catrin 'Toffoc' fel mae llawer yn ei galw wedi creu tudalen Facebook o'r enw Côr Ona, lle mae pobl yn postio fideos ohonyn nhw eu hunain, neu eu plant yn canu. Mae yna thema gwahanol bob dydd - caneuon i famau oedd thema dydd Sul wrth gwrs gan ei bod yn Sul y Mamau. Dyma i chi ran o sgwrs gafodd Shan Cothi gyda Catrin..." y llais - the voice syniadau gwirion bost - ridiculous cyhoeddiadau - notifications hunan ynysu - self isolating ymarferion - rehearsals wyneb yn wyneb - face to face emynau - hymns y to hŷn - the older generation mi anwyd… - ...was born Dros Ginio Llun - 16/03/20 Rowland Wiliams "Catrin 'Toffoc' yn fan'na yn sgwrsio gyda Shan Cothi am y dudalen Facebook Côr Ona. Mae'r peiriannydd Rowland Williams yn dod o Rhigos yn wreiddiol ond nawr mae'n yn byw Martinez ger San Francisco. Dyw e ddim wedi byw yng Nghymru ers dros bedwar deg o flynyddoedd ond dyw e heb golli acen ardal Morgannwg o gwbl. Dyma fe'n siarad gyda Dewi Llwyd... " peiriannydd - engineer llywodraeth - government yn gyson - regularly heolydd - roads ddim yn fodlon - unwilling anghyfforddus - uncomfortable edrych yn syn - looked in astonishment yn rhyfeddol - wonderfully y gyfrinach - the secret
Wed, 25 Mar 2020 18:22:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Hwyrnos Georgia Ruth - Ynys Blastig niwed
Fri, 20 Mar 2020 17:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Rhaglen Aled Hughes - Cŵn defaid gwrando'n astud - listening attentively hyfforddwr cŵn defaid - sheepdog trainer o fri - of renown chwip o sgil - a heck of a skill y prif ci - the main dog y brenin - the king pencampwriaeth - championship llinach - pedigree gast - bitch ara deg - slowly Aeth Aled Hughes draw i Langwm ger y Bala i siarad gydag Aled Owen am ei gŵn defaid. Dyma i chi flas ar y sgwrs... Stiwdio - Iaith Drama adlewyrchu cymdeithas ddwyieithog - reflecting the bilingual society colofnydd teledu - television columnist yn llwyr uniaith - totally monolingual cyd-destun - context ar bwys - near amddiffyn - to defend parchu'r gynulleidfa - respect the audience cyfarwydd - familiar y dihiryn - the villain sarhâd - insult "Aled Hughes yn fan'na yn siarad am gŵn defaid gydag Aled Owen. Maenifer o ddramâu ar S4C y dyddiau hyn yn defnyddio llawer o Saesneg yn ogystal â'r Gymraeg. Mae rhai yn dweud bod hyn yn adlewyrchu cymdeithas ddwyieithog Cymru, ond cwestiwn Nia Roberts i'r colofnydd teledu Sioned Williams oedd ydy hi'n bosib cael y dramâu hyn yn Gymraeg yn unig. Dyma oedd gan Sioned i'w ddweud... Ifan Evans - Bryan yr Organ adnabyddus - famous emynau - hymns pwy feddyliai - who would think cymanfa ganu - hymn singing festival ffefrynau - favourites ymarfer - rehearsing y cywair - the key (music) "Wel doedd yna ddim llawer o Saesneg yn y sgwrs gafodd Ifan Evans gyda Bryan yr Organ. Mae Bryan yn llais cyfarwydd iawn ar Radio Cymru a'r wythnos diwetha roedd e'n dathlu ei ben-blwydd yn 70. Ond ddim parti pen-blwydd cyffredin bydd Bryan yn ei gael fel buodd e'n sôn wrth Ifan... Rhaglen Aled Hughes - Ela Richards Diwrnod Rhyngwladol y Menywod - International Women's Day Y Rhyfel Fawr - The First World War Cadeirydd - Chair Y Groes Goch - The Red Cross Gwlad Groeg - Greece trwsiadus - tidy dychwelyd - to return cofeb - memorial parch - respect uffern - hell ".. a dw i'n siiŵr ei bod hi wedi bod yn gymanfa i'w chofio. Penblwydd hapus Bryan. Roedd hi'n Ddiwrnod Rhyngwladol y Menywod ddydd Llun ac mi gafodd Aled Hughes sgwrs gyda'r hanesydd Efa Lois, am fenyw arbennig iawn sef Ela Richards. Dyma i chi ychydig o'i hanes... " Sioe Fore Radio Cuymru 2 - Padi ysbrydoliaeth - inspiration Archdderwydd - Archdruid fel tae - as it were y fath stori - such a story cymeriad - character uniaethu - to empathise wedi ei chreu - had been created rôn i'n dotio ati hi - I doted on it nerth - strength deynudd sgwennu - writing material "Hanes menyw arbennig iawn yn fan'na - Ela Richards o Lanbedr Pont Steffan. Dydd Mercher cafodd ambell i berson adnabyddus gyfle i ddewis cân sydd wedi eu hysbrydoli nhw. Cân 'Padi' gan y band ' Mynediad am Ddim' oedd dewis yr Archdderwydd Myrddin ap Dafydd a dyma fe'n esbonio pam wrth Dafydd a Caryl ... Bore Cothi - Menna Elen addysg gorfforol - physical education arlunio - drawing rhyddhad - freedom mynd bant - to go away cynllunio - planning yn rhwyddach - easier denu - to attract dwlu dysgu - love teaching strwythuro - structured yn glou - quickly "Yr Archdderwydd Myrddin ap Dafydd oedd hwnna yn sôn am gân wnaeth ei ysbrydoli. Mae'n amlwg bod dysgu plant yn Kuwait wedi ysbrydoli Menna Elen o Lanymddyfri. Mae Menna yn ferch arbennnig sy wedi teithio i 26 gwlad yn barod er mai dim ond 25 oed yw hi. Dyma hi'n dweud wrth Shan Cothi pam ei bod yn mwynhau dysgu yn Kuwait gymaint.
Thu, 12 Mar 2020 17:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Beti A'i Phobol - Alis Hawkins ail-gydio yn... - to reconnect with dros dair degawd - over three decades sbarduno'r chwant - to motivate the desire mynd bant - to go away annog - to encourage darganfod - to discover ar lafar - orally rhwydd - easy clytwaith - patchwork amrywiol - varied Mae Alis Hawlins yn dod o Gwm Cou ger Castell Newydd Emlyn yn wreiddiol ond wedi byw yn Lloegr ers dros drideg mlynedd. Roedd hi'n poeni ei bod yn colli ei Chymraeg ond mi wnaeth ffrind iddi hi ei helpu i ddod yn ôl i'r arfer o siarad yr iaith ac nawr mae hi'n rhugl umwaith eto. Yn y clip yma mae Allis yn sôn am rywbeth arall helpodd hi gyda'i Chymraeg hefyd. Gwrandewch ar hyn... Geraint Lloyd - Het Mali Sion yn enwedig - especially y gwynt yn hyrddio - the wind blowing strongly marchogaeth - horse riding ambell i gae - the odd field fan hyn a fan draw - here and there Ie, podlediad y dysgwyr wedi helpu Alis i ail-gydio yn ei Chymraeg - da on'd ife? Dych chi wedi clywed am yr Het ar Raglen Geraint Lloyd? Mae'r Het yn cael ei phasio o un person i'r llall bob wythnos, a'r wythnos yma - Mali Sion o Lanrwst oedd y ferch lwcus. Mae Mali yn ferch brysur iawn. Yn ogystal â gweithio yng Nghaffi Ffika yn Llanrwst, mae hi hefyd yn aelod o'r band Serol Serol, a dyma hi'n sôn am y band wrth Geraint LLoyd... Rhaglen Recordiau Rhys Mwyn - Neil Rosser cyfeillion - friends gei di ymateb - you'll get a response cystal â - as good as ymgais - an attempt roedd yn berchen - he owned mo'yn - eisiau y fenyw - the woman myn uffern i - goodness me jacôs - calm blaenoriaeth - priority Mali Sion oedd honna yn sôn wrth Rhys Mwyn am ei band Serol Serol. A dyn ni am aros ym myd pop nawr gyda rhaglen Rhys Mwyn. Nos Lun cafodd Rhys gwmni y canwr Neil Rosser a buon nhw'n edrych yn ôl ar yr albwm "O'r Gad" gafodd ei recordio yn Nyffryn Ogwen. Dyma Neil yn sôn am adeg y recordio... Sioe Frecwast - Pêl-droed cerdded Cwpan Pêl-droed Cerdded y Byd - Walking Football World Cup eitha anhygoel - quite incredible Yr Eidal - Italy dod lan - to come up tairgwaith - three times wedi cynrychioli - has represented baner - flag hyd yn oed - even camp - game Neil Rosser oedd yn siarad gyda Rhys Mwyn am recordio'r albwm 'O'r Gad'. Roedd llawer o bobl yn hapus iawn bedair blynedd yn ôl bod tîm pêl-droed Cymru wedi cyrraedd semis yr Euros yn Ffrainc. Ond oeddech chi'n gwybod bod Cymru wedi ennill Cwpan Pêl-droed y Byd? Mae hynny'n wir ond cwpan ychydig bach yn wahanol oedd e - Cwpan Pêl-droed Cerdded y Byd. Ar y Sioe Sadwrn cafodd Geraint a Elan sgwrs gyda John Pritchard sy'n chwarae i dim pêl-droed cerdded Amlwch ar Ynys Môn ond sydd hefyd wedi chwarae dros Gymru... Cofio - Dewi Sant yr un mor llwyddiannus - as succesful wedi cwympo - has fallen cyd-ddigwyddiad - coincidence haeddu - to deserve nawddseintiau - patron saints beirdd a llysieuwyr - poets and vegetarians yn y bôn - basically llysenw - nickname eitha anniddorol - quite uninteresting creulon - cruel A gobeithio bydd tîm pêl-droed normal Cymru yr un mor llwyddiannus yn yr Euros eleni on'd ife? Roedd hi'n ddydd Gwyl Dewi dydd Sul diwetha a dw i'n siwr basai'r Sant wedi bod yn falch iawn o weld cymaint o ddathliadau ym mhob ran o Gymru. Dw i ddim yn siwr, cofiwch, beth fasai'r hen Ddewi'n feddwl o berfformiad Daniel Glyn yn y clip nesa 'ma... Aled Hughes - Corgi ast - bitch Arwr - Hero sunsur sgleiniog - shiny ginger Sir Aberteifi - Ceredigion Y Frenhines - The Queen ci defiad Cymreig - Welsh sheepdog hel gwartheg - to drive cattle mwythlyd - doting torraid - litter(animals) goroesi - to survive Dewi Sant gwahanol iawn yn cael ei ddisgrifio yn fan'na gan y comedïwr Daniel Glyn. Mae bridiau cwn Cymreig a Phrydeinig yn ffashiynol iawn ar hyn o bryd ac mi aeth Aled Hughes draw i Dalybont i weld dau gorgi Ceredigion Sioned Humphreys a hefyd i weld Jack Russell bach blin o'r enw Nel.
Wed, 04 Mar 2020 17:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Y darnau gorau o raglenni BBC Radio Cymru gyda chyflwyniadau clir a syml fydd o gymorth i chi wella'ch iaith. Bore Cothi - Aron Snowsill therapydd maeth - nutrition therapist mamgu - nain dynolryw - mankind gwyddoniaeth - science uwcholeuo - highlight symlrwydd - simplicity cyndeidiau - forefathers doethineb - wisdom analeiddio - analizing Mae Aron Snowsill yn gweithio fel therapydd maeth, sydd yn swnio fel rhywbeth modern iawn on'd yw e? Ond fel d'wedodd Aron wrth Shan Cothi wythnos diwrtha mae llawer iawn o'r hyn mae o'n ei wneud yn ei swydd wedi bod o gwmpas ers amser maith, ac yn bethau roedd ei fam-gu yn gwybod popeth amdanyn nhw. Aled Hughes - Golff arbed - to save paid â mwydro - don't talk nonsense chwythu - to blow peltan - a slap ymchwil - research camu'n ôl - to step back ty'd 'laen - come on! anelu - to aim hir oes - long life drain - thorns Aron Snowsill oedd hwnna yn siarad am ei waith fel therapydd maeth ar Bore Cothi. Mae Aled Hughes yn hoff iawn o drio pethau newydd a'r wythnos diwetha aeth e am wers golff ar faes golff Bangor gyda Sue Evans. Sut hwyl gaeth e tybed? Hwyrnos Georgia Ruth - Ani Glass darlledwr - broadcaster go iawn - real arbrofi - to experiment set byw - a live set offeryn - instrument ychwanegu - additional Falle dylai Aled aros yn ei swydd fel darlledwr - dw i ddim yn medddwl bydd e'n olffiwr proffesiynol rhywsut. Mae gan y gantores Ani Glass albwm newydd a chlywon ni dair cân o'r albwm ar raglen Georgia Ruth. Dyma i chi flas ar sgwrs gafodd Ani gyda Georgia. Ifan Evans - ffered ffured - ferret hela - to hunt clymu - to tie dianc - to escape mwy tebygol - more probable mentro - to venture dere di draw - come over cnoiad - a bite cosi - to tickle crafu - to scratch Mae'n bosib i chi glywed y tair cân gafodd ei chwarae ar y rhaglen drwy fynd ar wefan Radio Cymru. Roedd hi'n Ddiwrnod Cenedlaethol Caru'ch Anifail Anwes ddydd Iau diwetha, wir nawr, a chafodd Ifan Evans sgwrs gyda Cari ac Elidir o Lanwrin ym Mhowys am eu hanifeiliaid anwes sef Sooty a Bon Bon. Ond nid ci neu gath oedd ir anifeiliaid hyn ond dwy ffured. Huw Stephens Radio Cymru 2 - Cocadwdl cyfres - series tywydd erchyll - terrible weather cyfartaledd oedran - average age mae gen i gywilydd - I'm ashamed wedi cael eu hetifeddu - inherited gwyddbwyll - chess ail-afael - resume soddgrwth - cello Dwy ffured, Sooty a Bon Bon, yn ymweld â stiwdio Aberystwyth ar Ddiwrnod Cenedlaethol Caru'ch Anifail - beth nesa tybed? Doedd 'na ddim anifeiliaid ar raglen Huw Stephens ar Radio Cymru 2 fore Gwner ond mi glywon ni sawl 'cocadwdl ' yn y sgwrs rhwng Aled Samuel a Mandy Watkins. Dros Ginio - Steve Hewitt Caergrawnt - Cambridge Llydaweg - Breton Yn llawer nes - much nearer cwympo mewn - to fall in gwrthod - to refuse y Cenhedloedd Unedig - The United Nations cyfieithydd - translator argyfwng - crises amrywiaeth - variety Mandy Watkins o'r gyfres Dan Do ar s4C oedd honna yn 'cocadwdl-dwio' gyda Aled Samuel. Mae Steve Hewitt yn dod o America'n wreiddiol, a symudodd i Brydain pan oedd yn bymtheg oed. Erbyn hyn mae e'n rhugl yn y Gymraeg a chafodd James Williams sgwrs gyda fe yn slot y Byd a'i Bethau ar y rhaglen Dros Ginio dydd Gwener. Dyma Steve yn esbonio pam a phryd dysgodd e'r Gymraeg.
Thu, 27 Feb 2020 17:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Uchafbwyntiau Radio Cymru dros yr wythnos ddiwethaf, gyda chyflwyniadau clir a syml fydd o gymorth i chi wella'ch iaith. Ifan Evans - Kat Von Kaige bwriadu rhyddhau - intends to release wastad wedi - always have dawnsio gwerin - folk dancing llefaru - recitation perthynas - relationship yn hollol - exactly y gwedill - the rest yn bendant - definitely trwm - heavy Mae Rhiannon Osbourne o Ferthyr Tudful yn wreslo ar draws Ewrop gan ddefnyddio'r enw Kat Von Kaige. Ond mae hi hefyd wedi sgwennu caneuon Cymraeg ac mae hi'n bwriadu rhyddhau albwm Cymraeg yn y dyfodol. Dyma hi'n sgwrsio gyda Ifan Evans. Rhaglen Aled Hughes - Monopoly dyfeisio - to invent annheg - unfair sylweddoli - to realise cynyddu eu cyfoeth - to increase their wealth dychmygu - to imagine y pendraw - the end dameg - parable yn weddol boblogaidd - fairly popular cogio - to pretend i'r gwrthwyneb - to the contrary Rhiannon Osbourne oedd honna'n esbonio sut mae sgwennu caneuon wedi ei helpu hi i ddod dros perthynas anodd. Ar raglen Aled Hughes yr wythnos yma roedd Peredur Webb-Davies yn sgwrsio am y gêm 'Monopoply'. Yn y clip nesa cawn ni glywed Peredur yn esbonio o ble daeth y syniad gwreiddiol am y gêm. Sioe Frecwast Radio cymru 2 - Bryn Fôn doniol - funny dwys - intense cyfweliad - interview ymarferol - practical fy nghelf - my art trefnus - organised cyfuniad - combination mae gynno chdi - mae gyda ti anhygoel - incredible Cymraeg coeth - elegant Welsh Wel wel, pwrpas y gêm fodern Monopoly yn hollol wahanol i bwrpas y gêm wreiddiol felly. Rhyfedd on'd ife? Mae Bryn Fôn yn enwog fel canwr ond hefyd fel actor ac mae o'n actio yng nghyfres newydd Hidden ar y BBC. Fe sy'n chwarae rhan Hefin yn ail gyfres y ddrama dditectif. Roedd Bryn yn westai ar y Sioe Frecwast gyda Daf a Caryl, tybed pa fath o ddramâu mae Bryn yn ei licio fwya? Hwyrnos Georgia Ruth - Sian Reese Williams cynhyrchu - to produce Prydeinig - British tirwedd - landscape ansawdd - quality ymateb - response cyfforddus - comfortable Un arall sy'n actio yn y gyfres Hidden ydy Sian Reese-Williams hi sy'n actio rhan DI Cadi John yn y gyfres. Sian oedd gwestai Georgia Ruth nos Fawrth a gofynnodd Georgia iddi oedd hi'n hoff o'r cyfresi Scandi Noir. Beti A'i Phobol - Aled Rees Yr Athro Ddocctor - Proffesor Dr ymchwil - research hyfforddiant - training profiad annymunol - an unpleasant experience fel chi mo'yn - as you want meddygaeth - medicine ymdopi - to cope claf - patient trin - to treat yn astud iawn - very carefully A dw i'n siwr bod llawer o bobl yn edrych ymlaen i weld cyfres newydd Hidden ar BBC Wales ac ar BBC4. Cafodd Beti George sgwrs gyda'r Athro Ddoctor Aled Rees sydd yn rhannu ei amser rhwng gwaith academaidd, gwaith ymchwil a gwaith meddygol. Yn y clip yma mae Beti yn holi am yr hyfforddiant gafodd e fel meddyg. Rhaglen Aled Hughes - Bathodynnau clybiau pêl-droed cynrychioli - to represent llew - lion arfbais - coat of arms morthwyl hirgoes - rivet hammer diflannu - to disappear hunaniaeth - identity adlewyrchu - to reflect diwydiant trwm - heavy industry camarweiniol - misleading dryslyd - confusing Blas ar waith a hyfforddiant meddygon yn fan'na ar Beti a'i Phobol. Ar raglen Aled Hughes clywon ni am y straeon sy'n cael eu cynrychioli ar fathodynnau timau pêl-droed Chelsea, West Ham ac Arsenal. Pwy fasai'n meddwl bod bathodynnau clybiau pêl-droed gyda chymaint o hanes y tu ôl iddyn nhw?
Fri, 21 Feb 2020 17:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Uchafbwyntiau Radio Cymru dros yr wythnos ddiwethaf, gyda chyflwyniadau clir a syml fydd o gymorth i chi wella'ch iaith. Rhaglen Aled Hughes - Gwartheg yn siarad gwartheg - cattle brefu - mooing ymchwil - research ar brydiau hwyrach - at times perhaps tynnu lloiau - pulling calves blawd - cattle feed heffrod - heiffers tarw - bull fel diawl - intensely coelio - credu Yn yr wythnos pan ddaeth y ffilm 'Dr Dolittle' allan dyma Aled Hughes yn penderfynu basai fe'n trio cael sgwrs gyda gwartheg Bryn Roberts o Benisarwaun ger Llanberis. Roedd e wedi clywed bod gwartheg yn gallu brefu mewn 13 o wahanol ffyrdd a bod pob bref yn golygu rhywbeth gwahanol. Dyma sut aeth sgwrs Aled gyda'r gwartheg druan. Ar y Marc - Corau Rhys Meirion gelynion - enemies dewr - brave cyfres newydd - new series cythraul canu (idiom) - singing rivalry cyd-ganu - singing together profiad gwych - brilliant experience cantorion - singers ymarfer - rehearsal oddi cartre - away buddugoliaeth - victory Aled Hughes oedd hwnna'n trio cael sgwrs gyda gwartheg. Dim ond pedair milltir sy rhwng pentrefi Llanrug a Llanberis yng Ngwynedd ac mae timau pêl-droed y pentrefi yn dipyn o elynion ar y cae chwarae. Penderfyniad dewr felly oedd un Rhys Meirion i ddod â'r ddau dîm at ei gilydd i ganu fel un côr. Ar raglen Ar y Marc cafodd Dylan Jones sgwrs gyda Rhys Meirion, Dafydd Arfon o Lanrug ac Eurwyn Thomas o Lanberis am y syniad dewr yma. Rhaglen Ifan Jones Evans - Colin Jackson cyflwynydd - presenter ei ardal enedigol - area of his birth arfordir - coast Gwersyll - Camp dyfalu - to guess peiriant amaethyddol - agricultural machine go iawn - real Cofiwch wylio'r gyfres newydd nos Iau ar S4C i chi gael gweld sut siâp oedd ar y côr erbyn i Rhys Mrieion orffen gyda nhw. Mae yna gyfres newydd arall yn dod i S4C sef Iaith Ar Daith ac yn un o raglenni'r gyfres mae'r cyflwynydd Eleri Sion yn mynd o gwmpas ardal enedigol y cynathletwr Colin Jackson ac yn rhoi cyfle i Colin, sy'n dysgu'r iaith, ymarfer y Gymraeg ar y ffordd. A dydd Llun diwetha, llwyddodd Ifan Jones Evans i ddod o hydi'r ddau ohonyn nhw ar eu taith a'u holi ble byddan nhw'n mynd nesa. Bore Cothi - Stifyn Parri trawsblaniad gwallt - hair transplant blewyn - a hair tyllu mewn - dig into gwreiddyn - root mae na lu o nyrsys - there's a legion of nurses triawd y buarth - the farmyard trio (welsh folk song) hylif arbennig - special liquid croen - skin ail-blannu - replant planhigyn - plants A bydd yn bosib gweld llawer o bobl sy'n dysgu Cymraehg yn y gyfres Iaith ar Daith, Colin Jackson yn fan'na ond hefyd bydd Carol Vorderman yn ymddangos mewn un o'r rhaglenni. Mae'r actor Stifyn Parri wedi cael trawsblaniad gwallt yn ystod y pythefnos diwetha. Dyma fe ar Bore Cothi'n esbonio'r broses. Oedd hi'n un boenus tybed? Geraint Lloyd - Aberhonddu Aberhonndu - Brecon tref farchnad wledig - a rural market town Y Bannau - The Beacons diwydiant ymwelwyr - tourist industry traddodaid - tradition amrywiaeth - variety atyniad - attraction camlas - canal nwyddau - goods diwydiant haearn - iron industry Stifyn Parri oedd hwnna yn sôn am ei drawblaniad gwallt. Pa mor dda dych chi'n nabod Aberhonddu? Wel dyma'r dref oedd yn cael ei rhoi Ar y Map ar raglen Geraint Lloyd nos Fawrth, ac un sydd yn nabod y lle yn dda ac wedi byw yno ers hanner can mlynedd bellach ydy John Meurig Edwards. Dyma fe'n rhoi ychydig o hanes y dre. Beti A'i Phobol - Elinor Snowsill rhyngwladol - international araith - speech mo'yn - eisiau pwysau - pressure cyfarwydd â - familiar with gorfeddwl - to overthink rhyddhâd - relief gan eitha lot - by quite a big margin anaf - injury bwrw (fy) mhen i - hit my head Bach o hanes tref Aberhonddu yn fan'na ar raglen Geraint Lloyd. Gwestai Beti George yr wythnos diwetha oedd y chwaraewraig rygbi ryngwladol Elinor Snowsill. Roedd Elinor yn arfer dioddef o beth roedd hi'n ei alw'n Performance Anxiety. Beth oedd effaith hyn ar ei gêm a sut wnaeth hi ddodd dros y cyflwr? Dyma hi'n esbonio wrth Beti.
Wed, 12 Feb 2020 17:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
John Gwyn Jones, Dracula, Sioned Mai Davies, Taith John Lloyd, Y brodyr Hallam, Kate Bush
Wed, 05 Feb 2020 17:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol, Cerys Hafana, David Michael Hughes, Brecwast bore Felinfach, Cledwyn Jones, Hyrdi Gyrdi.
Wed, 29 Jan 2020 17:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Rhiannon Davies, y theatr, Sharon Morgan, Ben Lake, Harry a Meghan, Bethan Gwanas.
Wed, 22 Jan 2020 17:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
John Alwyn Griffiths, Taron Eggerton, Myfanwy, Geraint Hergest, Elvis, a Martin Johnes.
Thu, 16 Jan 2020 17:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Pwdin Nadolig, y tri gwr doeth, hanes blitz Abertawe a mwy...
Wed, 08 Jan 2020 10:01:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Daniel Lloyd, Debbie Harry, Nepal, Acenion, a Sian Thomas.
Tue, 17 Dec 2019 17:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Llyfr Adar Mawr y Plant, Beca Bake Off, Peggy Seeger, Aled Wyn Hughes, Anne Spooner, a Cath Wyllt Caernarfon.
Tue, 10 Dec 2019 17:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
The Joy Formidable, Ann Evans, Cwestiwn diog, Gruffydd Wyn, The Crown, Erin Richards.
Wed, 04 Dec 2019 17:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Medwyn Williams, Reslo, Ysgol Gymraeg Llundain, Bach Bach, Beti a Lynne, a Cath Ayres.
Tue, 26 Nov 2019 17:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Celyn, Llyfrau Llafar Cymru, Mari Wyn Williams, Junior Eurovision, a Plant Mewn Angen
Wed, 20 Nov 2019 12:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Owen Powell, Catherine Ayres, Menai Williams, Meurig Griffiths, Prif Weinidog Cymru.
Fri, 15 Nov 2019 17:39:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Ffobia, Hapusrwydd, Pobol y Cwm, Kizzy Crawford, Cwestiwn gwirion a Jacob Davies.
Wed, 06 Nov 2019 17:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Robin Huw Bowen, Tiger Bay a'r Gymraeg, De Affrica, Hen Fegin, Ufo LLangefni, Gwiber.
Fri, 01 Nov 2019 11:04:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Siri Widgel, Kai Saraceno, Owen Saer, Ffrainc, Priodas Mirain a Jac, Cerdd Megan.
Wed, 23 Oct 2019 11:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Hoff Gadair Rhyd, Gwen Màiri, Syragul Islam, Shelley Rees, Gwyfyn arbennig, Uruguay.
Fri, 18 Oct 2019 13:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Y canwr opera, cyflwynydd a dysgwr Cymraeg sy’n edrych yn ôl ar ei fywyd yn ei bodlediad hunangofiannol. Geirfa ddefnyddiol ar gyfer Podlediad O Gaerfyrddin i Go Compare, Wynne Evans, Pennod 4 Dêl - Deal Dwlu ar - To adore, to love Poblogaidd - Popular Gweddi’r Arglwydd - The Lord’s Prayer Cystadleuwyr - Contestants Pwll nofio - Swimming pool Yn gryf - Strongly Cyfle - Opportunity Trueni - Pity, shame Yn ddiweddar - Recently Ysgariad - Divorce Gwên - Smile Arafu - To slow down Aelod - Member Yr Orsedd - The Gorsedd or Congress of Bards (A Welsh honour associated with the Eisteddfod)
Fri, 18 Oct 2019 09:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Y canwr opera, cyflwynydd a dysgwr Cymraeg sy’n edrych yn ôl ar ei fywyd yn ei bodlediad hunangofiannol. Geirfa ddefnyddiol ar gyfer Podlediad O Gaerfyrddin i Go Compare, Wynne Evans, Pennod 3 Yn sydyn - Suddenly Hyder - Confidence Yn dost - Ill Asgwrn cefn - Backbone Niwmonia - Pneumonia Gofalu amdani ei hunain - To look after herself Penderfynol - Determined Cadair olwyn - Wheelchair Er cof am - In memory of Falch - Proud Hysbysebion - Adverts Annisgwyl - Unexpected Creision - Crisps Proses - Process Ymddangos - To appear Digwyddiad - Event Troi,troiais - To turn, I turned Casáu - To hate Trafferth - Trouble Drysau - Doors
Thu, 17 Oct 2019 09:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Y canwr opera, cyflwynydd a dysgwr Cymraeg sy’n edrych yn ôl ar ei fywyd yn ei bodlediad hunangofiannol. Geirfa ddefnyddiol ar gyfer Podlediad O Gaerfyrddin i Go Compare, Wynne Evans, Pennod 2 Uwchradd - Secondary Chweched dosbarth - Sixth form Dylanwadol - Influential Clustiau - Ears Clasurol - Classical Penderfynu, penderfynais - To decide, I decided Coleg cerdd - College of music Cynigion - Offers Gradd(au) - Grade(s) Arholiad(au) - Exam(s) Dewis - Choice Dros y byd i gyd - All over the world Priodas - wedding Almaeneg - German (language) Ieithoedd - Languages TGAU - GCSE Defnyddiol - Useful Diolchgar - Grateful Brenhinol - Royal Sylweddolais - I realised Pennaeth - Principal,head Lliwio - To colour, to add variation Wrth berfformio - While performing Eidaleg - Italian (language) Gwerthu rhaglenni - To sell programmes Sleifio - To sneak Cantorion - Singers Rhannu - To Share Gwely sengl - Single bed Uchel - High Isel - Low Opera Cenedlaethol Cymru - Welsh National Opera Tai opera - Opera Houses Ffliwt Hud - Magic flute Gyrfa - Career
Wed, 16 Oct 2019 09:30:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Y canwr opera, cyflwynydd a dysgwr Cymraeg sy’n edrych yn ôl ar ei fywyd yn ei bodlediad hunangofiannol. Geirfa ddefnyddiol ar gyfer Podlediad O Gaerfyrddin i Go Compare, Wynne Evans, Pennod 1 Caerfyrddin - Caermarthen a dweud y gwir - to tell the truth trin gwallt - Hairdressing Ymladd - To fight Llym - Strict Achub - To save Arweinion nhw - They led Anrhydedd - honour Brwsel - Brussels Beichiog - Pregnant Atgofion - Memories Meithrin - Nursery Losin - Sweets Gweddol - Ok, so-so Disgybl - Pupil Clown y dosbarth - Class clown Canolbwyntio - To concentrate Athrawon - Teachers Swil - Shy Llwyfan - Stage Ieuenctid - Youth Colli - To loose Prif fachgen - Head boy Bathodyn(nau) - Badge(s) Gwnïo - To sew Cefnogi - To support Tocyn(nau) - Ticket(s) Gwych - Excellent
Tue, 15 Oct 2019 10:25:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Matt Spry, Dysgwr y Flwyddyn 2018, sy’n sgwrsio gyda mewnfudwyr o wlad Pwyl, Yr Almaen, Arfordir Ifori a Lloegr, sydd wedi dysgu Cymraeg.
Mon, 14 Oct 2019 06:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Ryan Jones, Cwrw, Murray The Hump, Iwcs, Dilys Ann Roberts a Gemau bwrdd
Thu, 10 Oct 2019 11:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Awstralia, Kio Rodis, Leah Peregrine-Lewis, Taith gerdded, Cystadleuaeth a dawnsio.
Wed, 02 Oct 2019 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Sion Tomos Owen, Siapan, Alaw Llwyd Owen, Clive Rowlands, Comedi a Canu gwlad
Fri, 27 Sep 2019 11:49:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Burton a Liz, Jada Davies, Gwyddau, Treorci, tatws a Seiriol Davies
Thu, 19 Sep 2019 13:30:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Tynnu rhaff, Gwastraffu bwyd, Cofeb, Michelle Evans-Fecci, Cader Idris, a Lydia Williams.
Wed, 11 Sep 2019 11:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Gwenan Haf Jones, Bronwydd, Abbie Heasley, Stephen Bale, Orig Williams a Gareth Glyn.
Wed, 04 Sep 2019 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Enfys Llwyd, Catrin Stevens, Sloganau crysau-t, Duncan Brown ac Ifor ap Glyn a Tseina.
Tue, 27 Aug 2019 11:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Cledwyn Ashford, Alis Huws, Sara Roberts, Roy Bohana, Eirlys Wyn Jones a Ben Lawson.
Tue, 20 Aug 2019 11:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Nofio, Dafydd Apolloni, Ruth Herbert Lewis, Jeremy Miles a Faciwîs.
Tue, 06 Aug 2019 11:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Enw Betws y Coed, David Jones, Sean Fletcher, Lynn Davies, Cleif Harpwood, rheolau Saboth
Tue, 30 Jul 2019 11:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Nussey y gog, Arwel Williams, Gwen Parrott, James Whitaker, Huw Thomas, Beca Brown.
Tue, 23 Jul 2019 11:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Sam Brown, Mererid Boswell, Eirian Jones, Pierino Algieri, Eleri Morgan a Esyllt Sears.
Tue, 16 Jul 2019 11:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Francesca Sciarrillo, Mari Turner, Nia Mair Roberts, Bridget James, Richard Lewis.
Tue, 09 Jul 2019 11:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Dr Sarah Hill, Winnie James, Lauren Phillips, Iwan Parry, Wil Griffiths, Aled Williams
Tue, 02 Jul 2019 11:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
John Davies, Elliw Gwawr, Helgard Krause, Leah Marian, Rhian Lois ac Annaly Jones
Tue, 25 Jun 2019 11:30:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Daniel Sumner, Heather Jones, Sara Louise Wheeler, Ameer Rana, Lucy Hughes a Deri Tomos.
Tue, 18 Jun 2019 11:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Owen Derbyshire, Arwyn Groe, Rhys Iorwerth, Geraint Griffiths a Catherine Treganna.
Tue, 11 Jun 2019 11:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Lynwen Harrington, Adam Williams, Ian Gwyn Hughes, Osian Roberts, Elin Fouladi, Protein.
Tue, 04 Jun 2019 13:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Gill a Gwen GG's, Hannah Daniel, Geordan Burress, Aran Jones, Sioned Foulkes, Tudur Owen.
Tue, 28 May 2019 16:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Huw Ynyr, Menna Pugh Jones, Ameer Rana, Heledd Williams a Ellis Massareli Hughes
Tue, 21 May 2019 11:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Bryn Williams, Nest Llewelyn, Medwyn Williams, Alun Huws, Alun Cox, Gwyn Hughes Jones.
Tue, 14 May 2019 11:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Dani Schlick, Llion Pughe, Rhian Evans, Meinir Heulyn, Dr David Owen a Brian Evans.
Tue, 07 May 2019 11:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Carwyn Elis, Ceri Phillips, Owain Llwyd, Gabriella Jukes, Caryl Bryn a Dani Shlick.
Tue, 30 Apr 2019 11:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Ifor ap Glyn, Owain Arthur, Susan Jones, Elin Fflur, Ioan Isaac Richards, Filipe Pusnick
Fri, 26 Apr 2019 09:33:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Paul Flynn, Dr Harri Pritchard, Iris Davies, Rhydian Bowen Phillips, Meinir Jones-Lewis
Tue, 16 Apr 2019 10:58:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Lloyd Macey, Caryl Parry Jones, Wil Morgan, Neville Hughes, Dr Ioan Rees a Tara Bethan.
Tue, 09 Apr 2019 11:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
John Mahoney, Neil a'r Welsh Whisperer, Marged Esli, Wyau, Celyn y ci a Sian Grigg.
Mon, 01 Apr 2019 09:25:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
John Ystumllyn, Mair Elliot, Nigel Crossley, Martin Johnes, Meinir Jones Parry a Siop Esi
Tue, 26 Mar 2019 10:48:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Eryrod Eryri, Aled Hall a Lea Marian Jones, Wal Berlin, gwersi bale a dysgu Gaeleg.
Mon, 18 Mar 2019 11:12:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Bryn Fon, Elaine Rowlands, Mared Lenny, Awel Fôn Evans, Nesta Jones a Bryn Tomos.
Mon, 11 Mar 2019 10:01:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Robin Lyn, Awen Roberts, perm Linda'r Hafod, Einir Dafydd, Richard Tudor a Llinos Davies.
Mon, 04 Mar 2019 11:52:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Podlediad yn cynnwys Ceir Trydan, Siestas yn Sbaen a Stadia Pel-droed Prydain
Wed, 27 Feb 2019 14:39:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Podlediad yn cynnwys gwaith heddlu Caernarfon, trafod Friends a Chaffi's Eidalaidd
Mon, 18 Feb 2019 13:54:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Y darnau gorau o raglenni Radio Cymru ar gyfer dysgwyr Cymraeg.
Mon, 11 Feb 2019 14:15:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Nerys Bowen, Super Furry Animals, Pobol y Cwm, Valériane Leblond a The Beatles.
Mon, 04 Feb 2019 14:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Uchafbwyntiau Radio Cymru, gyda chyflwyniadau clir, fydd o gymorth i chi wella'ch iaith.
Tue, 29 Jan 2019 14:49:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Rhaglen Dei Tomos, Emma Walford, Rhys Mwyn, Dubai, Eirfyl Lewis, a John Bercow
Tue, 22 Jan 2019 12:49:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Olwen Dunets, Neil Jones, Vaughan Williams, Meri Huws, Anwen Hardman a Iolo Williams.
Mon, 14 Jan 2019 10:32:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Deri Thomas, Ruth Pritchard, Arwel Jones, Elin Mai, Mark Lewis Jones a Kyffin Williams
Fri, 04 Jan 2019 09:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Tara Bethan, Steffan Lewis, Chris Rees, Eifion Glyn, Arwel Jones banciau bwyd.
Mon, 17 Dec 2018 12:09:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Gwen Ellis, Noel James, Cinio Nadolig Figan, Caerdydd yn brifddinas a The Wizard of Oz.
Tue, 11 Dec 2018 21:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
John Peel, Manw Lili, Siobhan Davies, Elin Fflur, Llyr ap Cenydd a Stephen Jones.
Tue, 04 Dec 2018 13:46:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
C'mon Midffild, Dylanwad, Ken Thomas, Guto Dafydd, Taro'r Post a Manw Lili.
Thu, 29 Nov 2018 13:09:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Dai Francis, Hanner Call, Passendale, Nerys Bowen, Julie Goodfrey, a Gillian Elisa.
Mon, 19 Nov 2018 11:39:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Branwen Niclas, Steven Jones, Matthew Rhys, Tardis, Swci Delic, Post Prynhawn Tammy Jones
Mon, 12 Nov 2018 09:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Y darnau gorau o raglenni BBC Radio Cymru yn arbennig i ddysgwyr Cymraeg.
Mon, 05 Nov 2018 11:49:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Y darnau gorau o raglenni BBC Radio Cymru yn arbennig i ddysgwyr Cymraeg. BBC Radio Cymru highlights for Welsh learners.
Mon, 29 Oct 2018 11:28:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Geraint Curig, Mike Parker, Mihangel Morgan, Glan Davies, Eiry Miles a Emyr Huws Jones.
Tue, 23 Oct 2018 19:39:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Iolo Williams, Betsan Llwyd, Norman Tebbit, Dani Schlick, Hywel Gruffydd, Manw Lili Robin
Mon, 15 Oct 2018 09:33:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Osian Davies, Dora Herbert Jones, Sarah Reynolds, Mari Roberts. Sgorio yn 30 a Salem.
Mon, 08 Oct 2018 10:51:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Rhedeg i Paris yn Siecoslafacia, Angharad Price, Iago Llwyd Edwards a Clare Mackintosh
Mon, 01 Oct 2018 11:37:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Mari Gwilym, Angharad Mair, Blind Willie Johnson, Sara Peacock a Becky Williams.
Mon, 24 Sep 2018 10:08:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Daniela Schlik, Ali Evans, Sarah Reynolds, 'Mynydd' Fan y Big, Carys Eleri.
Mon, 24 Sep 2018 08:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Elin Fflur a IVF, Patagonia, Golwg yn 30, ceiniogau coll, trawsblaniad, Rhydian Marc
Mon, 10 Sep 2018 10:21:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Rhys Ifans, Dafydd Iwan a Yws Gwynedd, Lowri Ann Richards, Aled Hall, tylluanod Galwad.
Mon, 03 Sep 2018 10:38:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Greta Hughes, Dr Meic Stephens, mynd trwy fag Ilid Ann Jones a sgwrs Ifan a Lowri Evans.
Tue, 28 Aug 2018 09:29:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Pobol y môr, Syr Bryn Terfel, David Ellis, Casglu Cardiau post a Georgia Ruth
Mon, 20 Aug 2018 12:46:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Howell Thomas, nofel Llwyd Owen, Meilir Emrys, Edwin Humphreys ac Andrew White.
Mon, 06 Aug 2018 08:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Nathan Abrams, Triniaeth IVF, Bethan Davies Antur y Ferch, ac Arwel Hogia'r Wyddfa.
Mon, 30 Jul 2018 09:10:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Annette Bryn Parri, Mari Elen, Llwyd Owen, Eleri Llwyd a Margaret Williams
Thu, 26 Jul 2018 09:32:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Mynydd Parys, Huw Brassington, Stifyn Parri, Evita, Rhian Cadwaladr a threfnu priodasau.
Mon, 16 Jul 2018 12:33:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Gwyn Vaughan, cwn defaid, cyfeilyddion Bore Cothi, Gwenno Miller a'r cigydd Dafydd Povey
Tue, 10 Jul 2018 09:25:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Elinor Wyn Reynolds a 'Gwenllian', Alun Saunders, Eleri Twynog Davies, Mike a Lyn West.
Mon, 18 Jun 2018 09:33:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Aled Richards, Cat Jones Hub Cymru Affrica, Odliadur, Giselle Crabtree, Te Macha.
Mon, 11 Jun 2018 09:48:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Gruffydd Wyn Roberts, Elin Manahan Thomas, Myrddin ap Dafydd, a Sophie Jones
Tue, 29 May 2018 08:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Irn-Bru efo Stuart Brown, Dr Rhys Thomas, Arwel Owen gofalwr ysgol ifanc, a Rhys Patchell
Mon, 21 May 2018 10:21:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Lliwiau i wneud i chi fwyta, Gareth Blainey, Dilwyn Morgan, Aneurin Karadog a Llydaw
Sun, 13 May 2018 19:19:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Y byd yn fflat, gerddi Aberglasney, D Hughes Jones, Tynnu rhaff a syrpreis Heledd Cynwal
Mon, 07 May 2018 18:40:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Mattie Pritchard a'i chwn, Blue Genes, Bwyd Bethan, Cofio sinemau, Beti a Meirion Davies.
Mon, 30 Apr 2018 09:20:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Cylchgrawn 'O'r Pedwar Gwynt', canser y coluddyn, ysbrydoliaeth Gareth Jones a Mici Plwm
Thu, 26 Apr 2018 13:19:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Ysbrydoliaeth, canu mewn Cernyweg, symud y Mona Lisa, Sion Yaxley a Rhys Tomos.
Mon, 16 Apr 2018 09:04:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Deuawdau Al Lewis, Archeoleg yr Aifft, Beca Lynne Perkins, Uchel siryf Gwynedd.
Mon, 09 Apr 2018 09:12:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Dilwyn Morgan, Eden, Dafydd Iwan a tinnitus, colli golwg, gweilch Glaslyn a David Coleman
Wed, 04 Apr 2018 10:21:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Llyfrgell Rhydaman, John Cale, y gog, sied Dafydd Morgan a'r cyhydnos efo Eiry Palfrey
Tue, 27 Mar 2018 13:54:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Chwist, hysbysebion cyntaf, hanes teulu ystad y Faenol, chwilio am Deian a Loli newydd.
Mon, 19 Mar 2018 10:16:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Dilyn y freuddwyd, marched mewn pop, Michael Williams, Stifyn Parri a Rachel Lee Stephens
Fri, 09 Mar 2018 15:56:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Gwenno Rees a Phatagonia, Ioan Talfryn, Catrin Williams yn hwylfyrddio a Mair Tomos Ifans
Mon, 26 Feb 2018 10:20:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Hanes Jack the Ripper, ofn clowniaid. golff, cofis Dre, adar rhamantus a Helen Prosser
Mon, 19 Feb 2018 12:04:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Robert David a Beti,Ioan Hefin a Alfred Russell Wallis,Mark Lewis Jones, hanes wal Berlin
Mon, 12 Feb 2018 10:33:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Bwyta 'Roadkill', Manon Steffan Ros, J.R. Williams, Dafydd Davies a Charlie Chaplin
Mon, 05 Feb 2018 13:59:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Coffi, Labordy, rheolwyr pel droed, Paula Leslie, Duncan Bron a Simon Chandler
Mon, 29 Jan 2018 17:42:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Aneurin Karadog, Eira 1947, Chris Bagley a Llwybr y Llofrudd a Bethan Gwanas
Mon, 22 Jan 2018 12:21:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Beti George a gofalwyr Dementia, Alex Humphreys, Shrek Steffan Hari a Angharad May
Mon, 15 Jan 2018 16:45:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Cofio trychineb Arena Manceinion, Iolo Williams, Hefin Williama, a hanes Shirley Bassey
Tue, 09 Jan 2018 10:25:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Tudur Owen yn drymio, Eric Jones a Lowri Morgan, cofio Huw Jones, Rhys Morris Califfornia
Mon, 18 Dec 2017 11:45:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Cymry 1914-1918, Dylan Davies, Mandy Watkins, Manon Steffan Ros a Gwion Ellis Williams
Mon, 11 Dec 2017 11:50:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Llŷr Williams, sgwrs am Ferrari, Y Gymraeg yn y Rhondda a Rosalind Lloyd.
Mon, 04 Dec 2017 11:22:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Siop Ty'r Gwrhyd, Huw Stephens a Llio Davies, Diolchgarwch Efrog Newydd, Sue Jones Davies
Mon, 27 Nov 2017 12:01:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Aleida Guevara, Tylluanod, Sion Midway Rees, Grace Capper, Lyn Ebenezer ac Ar y Marc
Mon, 20 Nov 2017 14:44:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Dawnsio tadau, steilio bwyd Mari, Lloyd Davies ym Matagonia a Tiger Bay Dafydd James
Mon, 13 Nov 2017 10:16:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Lloyd Macey, Kees Huysmans, John ac Alun, Owen Powell, Dafydd Ieuan, Mark Kendall.
Tue, 07 Nov 2017 10:42:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Gareth Humphreys, Gari Nicholas a West Side Story, gyrfa chwist Abergwaun, Becky Williams
Mon, 30 Oct 2017 10:12:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Ffion Denham yn Honduras, Archie a chomedi gwleidyddol gywir, Inge Hanson a Fi a Mr Huws
Mon, 23 Oct 2017 10:20:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Grant Paisley, Lauren Phillips, Shan Cothi a Keith Morris a Brigitte Kloareg o Lydaw
Mon, 16 Oct 2017 09:05:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Baledi efo Arfon Gwilym, Lloyd Masey., cadair Osian Rhys Jones a Vilna Thomas Llanddarog
Mon, 09 Oct 2017 09:03:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Hen eiriau Gerallt Pennant, bywyd carchar James, Injaroc, dysgu ieithoedd a Owain Arthur
Tue, 03 Oct 2017 11:13:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Tiger Bay Dafydd James Deddf Erthylu 1967 Dafydd Jones cwmni Roche môr-ladron, Sion Ifan
Mon, 25 Sep 2017 09:12:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Llwyth yr Himba Namibia, Ella Peel, cyfieithu sioeau cerdd, Gaz Top a'r rhewlwyr Cymraeg
Tue, 19 Sep 2017 10:18:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Cyfreithiau rhyfedd, Daniel Evans a My Fair Lady, Trawsfynydd, Ifor a'r gair 'drws'
Tue, 12 Sep 2017 10:31:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Mansel Charles a gyrfa chwist, Sbardun, Hen Ferchetan a Ifor ap Glyn a hanes y gair dynes
Tue, 05 Sep 2017 09:30:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Teyrnged John Ogwen i Robin Griffith, carafanio Gareth Hammer tatw Rhydian Bowen Phillips
Mon, 28 Aug 2017 09:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Yr hen ferchetan, Tweli Griffiths a Cardini, Llyr Morus Pobol y Cwm ac Elvis
Mon, 21 Aug 2017 09:32:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Sioned Wyn Morgan a Geraint Lloyd, Caneuon gwleidyddol gyda Dr Elin Royles a Josh Harris
Sun, 13 Aug 2017 11:30:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Brodyr Magee o Ynys Mon, Emyr ac Anest yn dangos moch yn y Sioe, Huw Conron yn cneifio
Mon, 31 Jul 2017 09:08:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Cysylltiad y Mabinogion a Game of Thrones, dyfodol economi Ynys Mon a hoff ganeuon serch
Mon, 24 Jul 2017 09:42:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Sam Rhys ac Arddangosfa True Faith, Wil Doben, hanes Gareth Hughes sêr y ffilmiau tawel
Mon, 17 Jul 2017 10:11:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Ysgol Gynradd Bro Gwydir, Ian Morris Tynal Tywyll, Eisteddfod Llangollen a Roy Noble.
Mon, 10 Jul 2017 08:42:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Rhys Mwyn a Glastonbury, llyfrau chwaraeon, William a Molly Gogglesprogs a chardiau post.
Mon, 03 Jul 2017 09:15:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Ruth a Salah, Hirddydd Haf, Dr Elin Jones a ffilm Churchill ac Ar Log
Tue, 27 Jun 2017 08:20:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Iona a Shan, Pupur a Halen, Disgo Rhys Mwyn a Dyfrig a Ieuan Harris yn Ne Affrica
Mon, 19 Jun 2017 10:17:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Rafftio Aled Hughes, Dr Carl Clowes, adfer tai efo Rhodri Elis Owen a Sioned Gwen Davies.
Tue, 13 Jun 2017 09:00:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Charlie Lovell-Jones, Cofio efo Huw Jones, Rhys Meirion a Sarah Reast ac Eidalwyr Cymru
Tue, 06 Jun 2017 10:18:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Gwyn Jones dyn tân, John Jones Y Talardd, Rhodri Morgan, Elgan a'r "cliffhanger", a golff
Mon, 22 May 2017 09:15:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Glesni a Gethin, Malcolm Taff Davies, cofio Leonard Cohan, dathlu Catatonia a Band Pres
Mon, 15 May 2017 14:16:00 +0000
Chwarae
Lawrlwythwch
Pigion: Highlights for Welsh Learners
