Friday November 07, 2025
Rhodri Davies sy'n clywed mwy am digwyddiad gan Gareth Jones, Cadeirydd Cymdeithas y Sioe
Friday November 07, 2025
Yn y bennod ‘ma, mae’n chaotic mewn ffordd hyfryd! Mae Ellis Lloyd Jones a Mel Owen yn ymuno i sgwrsio am bopeth o dyfu i fyny’n siarad Cymraeg, i sut maen nhw’n defnyddio’r iaith yn eu bywydau creadigol - boed hynny ar lwyfan, ar-lein neu ar y radio.
Wrth gwrs, mae pethau’n mynd ar drywydd Drag Race UK Season 7, mae ambell gân wych yn cael ei argymell, a digonedd o chwerthin ar hyd y ffordd.
Friday November 07, 2025
Nick a Carwyn sy’n edrych mlaen yn obeithiol at gêm gyntaf Cymru yng nghyfres yr Hydref. #PodCymru #Cymraeg #Cymru #CymvArg #WRU Learn more about your ad choices. Visit podcastchoices.com/adchoices
Thursday November 06, 2025
Caiff Richard Wyn Jones ragor o hanes llenyddol ei fro enedigol yn y bennod hon wrth i ni drafod Goronwy Owen, bardd enwocaf Ynys Môn. Awgrymwn fod delfrydau llenyddol cylch y Morrisiaid i’w gweld ar eu mwyaf eglur ym marddoniaeth ‘Goronwy Ddu’, gan fod ei feistrolaeth ar y mesurau caeth wedi gwireddu i raddaeth health yr awydd i ailafael yn safonau’r beirdd Cymraeg canoloesol. Ac wrth esbonio’r estheteg sy’n gyrru llawer iawn o’i waith, cynigiwn ddiffiniad o ‘Awgwstaniaeth’ (gyda golwg ar y llyfr a gyhoeddwyd gan Saunders Lewis yn 1924). Gwrthgyferbynnwn y cerddi cain a gyfansoddwyd ganddo sy’n mynegi’i hiraeth am Ynys Môn â’r ffaith na ddychwelodd i Gymru ar ôl iddo ymadael, gan yn gyntaf ddilyn gyrfa eglwysig yn Lloegr a diweddu’i oes yn America fel perchennog planhigyfa dybaco a phedwar o gaethweision. Trafodwn hefyd y dylanwad a gâi ei farddoniaeth ar fudiad eisteddfodol y ganrif ddilynol. ** Hiraeth for Anglesey: Goronwy Owen Richard Wyn Jones receives more of his native region’s literary history in this episode as we discuss, Goronwy Owen, Anglesey’s most famous poet. We suggest that the literary ideals of the Morris circle are seen most clearly in the poetry of ‘Dark-haired Goronwy’, for his mastery of the strict metres realized to a great extent the desire to bring back the stands of the medieval Welsh bards. And as we explain the aesthetics driving much of his work, we offer a definition of ‘Augustanism’ (with an eye to the book which Saunders Lewis published in 1924). We contrast the finely-crafted poems expressing his hiraeth or longing for Anglesey with the fact that he never returned to Wales after leaving, first to follow a career in the Church in England and ending his life in America as the owner of a tobacco plantation and four slaves. We also discuss the influence which his poetry would have on the eisteddfod movement of the following century. Cyflwynwyd gan: Yr Athro Jerry Hunter a'r Athro Richard Wyn Jones Cynhyrchwyd gan Richard Martin i Cwmni Mimosa Cymru Cerddoriaeth: 'Might Have Done' gan The Molenes Darllen Pellach/Further Reading: - Saunders Lewis, A School of Welsh Augustans (Wrecsam, 1924) - Branwen Jarvis, Goronwy Owen [:] Writers of Wales (Caerdydd, 1986) - Alan Llwyd, Goronwy Ddiafael, Goronwy Ddu [:] Cofiant Goronwy Owen 1723-1769 (Llandybïe, 1997).
Thursday November 06, 2025
Megan Williams sy'n trafod y gynhadledd gyda Iestyn Pritchard o NFU Cymru.
Thursday November 06, 2025
Un arall o gyfresi trosedd S4C sydd dan y chwyddwydr y mis yma, sef Y Golau: Dŵr.
Mae’n dilyn stori Caryl Hughes, y myfyriwr prifysgol sy’n astudio newyddiaduraeth, ac sydd nôl yn Llanemlyn ar drywydd stori am gronfa ddŵr yr ardal.
Yn ôl Kate Woodward, mae yma gyswllt difyr Cymreig rhwng y gyfres â ffilm Yr Ymadawiad, cyfresi Pen Talar ac Under Salt Marsh, a hyd yn oed Pobol y Cwm yn ddiweddar... tybed beth yw hynny? Ac ydy’r gyfres yma’n llwyddo i blesio Kate a Gwilym?
Gwrandwch ar bodlediad Ar y Soffa i glywed mwy.
Thursday November 06, 2025
Mae Calan Gaeaf wedi pasio ac mae Mariah wedi sgrechian ei neges - mae'n amser! Ydych chi'n barod i groesawu ysbryd yr Ŵyl? Pa wisg calan gaeaf oedd eich hoff un chi? Mewn wythnos pan welson ni dywysog yn colli ei goron a gwleidydd yn ymuno â panto, mae Mari a Meilir yn barod i siarad siop. Mewn â chi!
Thursday November 06, 2025
Ar ôl i Lywodraeth Cymru gyhoeddi'r gyllideb ddrafft mae Vaughan a Richard yn dadansoddi sut y gall hi gael ei phasio. Mae gohebydd gwleidyddol BBC Cymru, Elliw Gwawr, yn ymuno â'r ddau i drafod, chwe mis cyn etholiad y Senedd, ac yn holi pam bod cymaint o'r pleidiau dal heb gyhoeddi eu hymgeiswyr. Mae Vaughan, Richard ac Elliw hefyd yn ateb cwestiynau gan wrandawyr. Cofiwch fod modd i chi gysylltu hefyd trwy e-bostio gwleidydda@bbc.co.uk.
Wednesday November 05, 2025
Mae Pigion yn bodlediad ar gyfer pobol sy'n dysgu Cymraeg, a siaradwyr Cymraeg newydd - dyma gyfle i wrando ar uchafbwyntiau rhai o raglenni Radio Cymru yn ystod mis Hydref yng nghwmni Aled Hughes a Nia Lloyd Jones.
Geirfa ar gyfer y bennod
Clip 1 Canolfan Treftadaeth Gymreig: Welsh Heritage Centre Ymddiddori: To be interested in Rhyngrwyd: Internet Anhygoel: Incredible Mor drylwyr: So thorough Hybu: To promote Tanysgrifio: To subscribe Ymdrochi: To bathe Dyfroedd: Water
Clip 2 Brwd: Enthusiastic Ymdrech: Attempt Cynifer: So many Cyfathrebu: Communicating Llwyfan: Stage Ymateb: Response Sa i’n siŵr ffordd arall o ddweud Dw i ddim yn siŵr
Clip 3 Ymchwilio: Researching Amlwg: Obvious Cyfrannu: To contribute Pleidleisio: To vote Pen dwfn: Deep end Drysu’n lân: Totally confused Dweud fy nweud: Have my say Ymgolli dy hun: To immerse yourself
Clip 4 Cyfarwyddwr: Director Datblygu: To develop Yn sylweddol: Substantially Trafodaeth: Discussion Cyfraniad: Contribution Sefydliad: Establishment Cynhyrchu: To produce Ehangach: Wider Deisyfu: To desire Canghennau: Branches Cyfranwyr: Contributors
Clip 5 Cyfres: Series Ychwanegu: To add Amser penodol: Specific time Her: A challenge Gohirio: To postpone Cwblhau: To complete Twyma gair arall am Poetha Adeiladwaith Architecture Dwlu ar ffordd arall o ddweud Yn hoff iawn o Yn glou iawn neu Yn gyflym iawn
Clip 6 Mam-gu: Nain yn y gogledd Ac Allwedd: Goriad yn y gogledd Cyfarwydd: Familiar Diogel: Safe Caniatâd: Permission Y Tywyllwch: The dark Adlewyrchu: Reflecting
Clip 7 Pobl gyffredin: Ordinary people Datblygu: To develop Dileu: To delete Yn ddiweddar iawn: Very recent Talu crocbris: To pay a fortune Trosglwyddo: Transferring
Clip 8 Ynys Enlli:Bardsey Island Wedi dychmygu: Had imagined Cyfrifoldebau: Responsibilities Cynnal a chadw: Maintenance Egni: Energy Y berllan: The orchard Cyfnod: Period of time Isadeiledd: Infrastructure Noddfa: Sanctuary Artistiaid preswyl: Resident artists Adnodd: Resource
Wednesday November 05, 2025
